Nhiều bất cập còn tồn tại

Dự án Khu du lịch sinh thái Nam Tam Đảo thuộc xã Trung Mỹ (Bình Xuyên, Vĩnh Phúc), do Công ty CP Nam Tam Đảo làm CĐT, được Tỉnh ủy Vĩnh Phúc cho chủ trương triển khai đầu tư xây dựng từ năm 2003. Phương án BTGPMB được UBND tỉnh phê duyệt tại QĐ số 1615/QĐ-CT ngày 25/5/2004 và được thu hồi, tạm giao đất theo QĐ số 4999/QĐ-UB ngày 27/12/2004; điều chỉnh chỉ giới đất năm 2014 với quy mô khoảng 335,8 ha.

Trong đó, diện tích mặt hồ Thanh Lanh khoảng 120 ha, do Công ty TNHH MTV Thủy lợi quản lý, khai thác sử dụng; diện tích bán ngập (trung bình từ Cos 76,6-Cos 80) khoảng 60 ha, do Công ty TNHH MTV Thủy lợi Tam Đảo quản lý; diện tích thực hiện dự án của Công ty CP Nam Tam Đảo (trung bình từ Cos 80-Cos 100) khoảng 155,8 ha; tổng số có đất đai, tài sản, cây cối bị thu hồi là 140 hộ dân.

Vĩnh Phúc: Quyết liệt vào cuộc để có mặt bằng sạch ở dự án du lịch sinh thái Nam Tam Đảo - Hình 1

Người dân mong muốn được bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng khi thu hồi đất làm dự án Khu du lịch sinh thái Nam Tam Đảo

Quá trình triển khai dự án, công tác BTGPMB được CĐT xác định là công đoạn nan giải nhất. Theo Sở TN&MT Vĩnh Phúc: Đây là dự án thực hiện chuyển tiếp Luật Đất đai 2003 sang Luật Đất đai 2013 nên cơ chế, chính sách thay đổi, không chỉ gây khó khăn đối với cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, cơ quan triển khai BTGPMB trong việc hoàn thiện hồ sơ BTGPMB, mà tổng mức đầu tư BTGPMB của CĐT cũng tăng lên nhiều.

Theo phương án được phê duyệt, Khu du lịch sinh thái Nam Tam Đảo là dự án Nhà nước thu hồi đất, được UBND tỉnh phê duyệt phương án BTGPMB tại QĐ số 1615 với tổng kinh phí được duyệt là 3.795.449.810 đồng; tổng số được bồi thường, hỗ trợ (BT-HT) là 128 hộ dân; tổng diện tích được BT-HT là 145,35 ha. Thực tế, có 131 hộ dân đã nhận tiền BT-HT với tổng số tiền 3.910.762.424 đồng; tổng diện tích đã BT là 143,48 ha. Các trường hợp chưa nhận BT-HT là 9 hộ dân, tổng số tiền chưa chi trả 498.249.416 đồng; tổng diện tích chưa được GPMB là 12,32 ha.

Trong quá trình BTGPMB, để tránh thiệt hại cho người dân, Công ty CP Nam Tam Đảo đã xem xét hỗ trợ ngoài phương án BTGPMB đã được tỉnh duyệt cho tất cả các hộ dân có đất bị thu hồi, đã nhận tiền BTGPMB trong dự án với 3 mức hỗ trợ: 6 triệu đồng/sào với đất nông nghiệp; 150 triệu đồng/ha với đất hoang lâm nghiệp và hoang nông nghiệp; 50 triệu đồng/ha với đất có liên doanh với lâm trường.

Tính đến hết ngày 4/5/2019, CĐT đã hỗ trợ 130 hộ dân với số tiền 17.396.445.891 đồng. Tuy nhiên còn 9 hộ dân chưa nhận tiền hỗ trợ là 2.079.112.622 đồng trên diện tích 13,45 ha. Sở dĩ, có việc chênh lệch trên, là do quá trình chi trả tiền, một số gia đình đã trả lại phần diện tích trước đây kê khai của người khác, nay trả về đúng chủ để nhận hỗ trợ. Như vậy, với tổng diện tích thực hiện dự án là 155,8 ha, đến nay đã BTGPMB xong 130,03 ha (chiếm 83,45%), còn lại 25,77 ha (chiếm 15,55 %). Trong đó, có 9 hộ dân (chiếm 12,32 ha) chưa nhận tiền BT-HT và 9 hộ dân (chiếm 13,45 ha) đã nhận tiền BT nhưng chưa nhận tiền hỗ trợ của CĐT.

Trao đổi với PV, các hộ dân chưa nhận bồi thường, hỗ trợ lý giải, trước kia, phương tiện đo đạc hoàn toàn thủ công, không chính xác nên khi tiến hành bàn giao thực địa đã phát sinh phần chênh lệch diện tích các hộ dân đang sử dụng. Vì vậy, các hộ dân này mong muốn được cơ quan có thẩm quyền đo lại diện tích đang sử dụng; được thỏa thuận bồi thường, hỗ trợ trên toàn bộ diện tích đang sử dụng (gồm đất lâm nghiệp, phần đất bán ngập).

Thông tin từ Công ty TNHH MTV Thủy lợi Tam Đảo: Đối với diện tích đất phần bán ngập hồ Thanh Lanh khoảng 60 ha (ngoài dự án) hiện có 73 hộ dân đang sử dụng có tài sản trên đất (cây bạch đàn, sắn, chè, nhà tạm, lều vịt, chuồng trâu bò và một số tài sản khác) đề nghị được CĐT hỗ trợ công cải tạo đất, bồi thường tài sản có trên đất theo quy định hiện hành.

Sở TN&MT cho biết, hiện 3 nhóm đối tượng (9 hộ dân chưa nhận tiền BT-HT; 9 hộ dân đã nhận tiền BT nhưng chưa nhận tiền HT; 73 hộ dân sử dụng đất phần bán ngập) đã lập 11 lều, 3 barie chặn đường đi lại, cản trở thi công của CĐT hoạt động từ tháng 3/2019, gây khó khăn trong công tác BTGPMB.

Vĩnh Phúc: Quyết liệt vào cuộc để có mặt bằng sạch ở dự án du lịch sinh thái Nam Tam Đảo - Hình 2

Một số hộ dân đã dào, chặn đường đi lại, cản trở thi công của chủ đầu tư, gây khó khăn trong công tác BTGPMB

Xử lý vi phạm về đất đai

Về giải pháp giải quyết vướng mắc BTGPMB dự án, Sở TN&MT đã có Văn bản số 1114/STNMT-TTr ngày 10/5/2019, gửi Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc.

Cụ thể, đối với 9 hộ dân chưa nhận bồi thường, hỗ trợ theo phương án được UBND tỉnh phê duyệt, Hội đồng BTGPMB huyện Bình Xuyên căn cứ hồ sơ phương án bồi thường trước đây, bản đồ giao mốc giới sử dụng đất lập tháng 4/2019 và kết quả đo đạc xác định diện tích đất thực tế của các hộ dân đang sử dụng để tách ra phần diện tích nằm trong dự án (155,8 ha) tính toán điều chỉnh, bổ sung hoặc giữ nguyên phương án BTGPMB theo trình tự quy định. Đối với diện tích nằm ngoài diện tích thu hồi (thuộc phần bán ngập, hoặc phần đất trồng rừng), rà soát, kiểm tra lại tài sản có trên đất để tính toán, điều chỉnh, bổ sung phương án hỗ trợ theo quy định. Với 9 hộ dân chưa nhận tiền hỗ trợ ngoài phương án của CĐT, Hội đồng BTGPMB huyện Bình Xuyên kiểm tra, rà soát lại phương án đã duyệt để thống nhất giữ nguyên hoặc điều chỉnh, bổ sung phương án đã duyệt cho phù hợp với thực tế hiện trạng sử dụng đất.

Đại diện CĐT dự án, bà Đặng Thị Như Quỳnh cho biết, Khu du lịch sinh thái Nam Tam Đảo tồn tại nhiều vướng mắc từ cơ chế, chính sách của Nhà nước, đang được UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn để CĐT tập trung nguồn lực thi công. Trở ngại lớn trong công tác BTGPMB tại dự án là một số hộ dân đã được đền bù, nhận tiền từ lâu, nhưng khi CĐT vào thực hiện dự án lại làm đơn thư, tiếp tục yêu cầu được bồi thường, hỗ trợ. Nghiêm trọng hơn là hiện tượng người dân tụ tập đông người phản đối, dựng cọc bê tông rào chắn đường giao thông, cản trở CĐT triển khai dự án.

UBND tỉnh thẳng thắn nhìn nhận: Thời gian qua, sự vào cuộc của Huyện ủy, UBND huyện Bình Xuyên và chính quyền xã Trung Mỹ để giải quyết các vấn đề còn tồn tại của dự án còn thiếu quyết liệt, chưa nghiêm túc theo chỉ đạo của UBND tỉnh.

Vì vậy, UBND tỉnh đã có Thông báo số 127/TB-UBND ngày 5/6/2019 về công tác GPMB dự án. Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trì yêu cầu Sở NN&PTNT chủ trì phối hợp với đơn vị liên quan rà soát, thống kê kiểm đếm chi tiết về tài sản có trên đất của từng hộ dân, thống nhất UBND huyện Bình Xuyên đề xuất mức hỗ trợ công chặt cây, thu dọn, di chuyển tài sản, cây cối ra khỏi vùng phụ cận lòng hồ Thanh Lanh; quản lý chặt chẽ diện tích đất được giao, kịp thời phối hợp với các đơn vị có liên quan xử lý vi phạm về lấn chiếm diện tích đất đơn vị được giao quản lý.

UBND huyện Bình Xuyên chủ trì, phối hợp và giải quyết, trong đó thành lập Hội đồng BTGPMB để giải quyết những tồn tại liên quan công tác GPMB của dự án; trực tiếp làm việc từng hộ dân còn vướng mắc đến công tác thu hồi, bồi thường, hỗ trợ của dự án, các khoản bồi thường, hỗ trợ người dân được hưởng theo quy định và hỗ trợ thêm của phía Công ty Nam Tam Đảo; chỉ đạo các phòng, đơn vị chuyên môn phối hợp UBND xã và các đơn vị liên quan lập hồ sơ xử lý vi phạm đối với các trường hợp xây dựng công trình, tiếp tục tạo lập các tài sản trên diện tích đất UBND tỉnh đã có quyết định thu hồi, GPMB cho dự án và diện tích nằm trong khu vực vùng phụ cận lòng hồ Thanh Lanh. Yêu cầu việc lập hồ sơ phải đầy đủ, đúng quy định; yêu cầu các hộ dân phải tháo dỡ hàng dào, cọc bê tông dào chắn đường giao thông, cản trở triển khai dự án.

Các sở TN&MT, NN&PTNT, theo chức năng, nhiệm vụ giám sát chặt chẽ việc cắm lại mốc giới dự án của CĐT; Sở Tài chính rà soát hồ sơ về BTGPMB dự án để bàn giao cho huyện Bình Xuyên.

Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị trực thuộc thực hiện nghiệp vụ, xem xét có biện pháp xử lý các trường hợp cố tình lấn chiếm đất và các trường hợp đã nhận tiền bồi thường, hỗ trợ của dự án lại tiếp tục chuyển nhượng đất đai, tài sản cho hộ dân, cá nhân khác theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015.

Công ty Nam Tam Đảo chấp hành quy định của pháp luật về đất đai, chỉ được thực hiện dự án trong phạm vi diện tích đất được giao đất, cho thuê. Công ty TNHH MTV Thủy lợi Tam Đảo thực hiện, xử lý ngay việc công dân xây dựng tại khu vực hạ lưu lòng hồ Thanh Lanh (làm nhà, trồng cây trái phép...).

“Đây là nhiệm vụ rất quan trọng, đề nghị Bí thư huyện ủy Bình Xuyên trực tiếp chỉ đạo; Chủ tịch UBND huyện, Giám đốc các sở, ban, ngành căn cứ chức năng nhiệm vụ nghiêm túc thực hiện; phải giải quyết xong trong tháng 6/2019”, chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Trì.

Hoan Nguyễn - Long Trần