1. Xây nhà trên đất nông nghiệp có buộc phải tháo dỡ nếu nộp phạt?
Căn cứ Điều 5 Luật Đất đai 2024, việc sử dụng đất phải tuân theo những nguyên tắc sử dụng đất sau đây:
(i) Đúng mục đích sử dụng đất.
(ii) Bền vững, tiết kiệm, có hiệu quả đối với đất đai và tài nguyên trên bề mặt, trong lòng đất.
(iii) Bảo vệ đất, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, không được lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học làm ô nhiễm, thoái hóa đất.
(iv) Thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong thời hạn sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai 2024 và quy định khác của pháp luật có liên quan; không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất liền kề và xung quanh.
Như vậy, một trong những nguyên tắc khi sử dụng đất là sử dụng đúng mục đích. Do đó, phải sử dụng đúng mục đích sử dụng đất, nếu sử dụng sai mục đích sẽ bị xử lý vi phạm hành chính.
Bên cạnh đó, tại Điều 8, 9, 10, 11, 12 Nghị định 123/2024/NĐ-CP, khi sử dụng đất sai mục đích sẽ bị phạt hành chính và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả, trong đó bao gồm biện pháp buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu. Do đó, người có hành vi xây nhà trên đất nông nghiệp buộc phải tháo dỡ công trình vì sử dụng đất sai mục đích.
Ngoài ra, tại khoản 1 Điều 136 Luật Nhà ở 2023, cũng quy định rõ về các trường hợp nhà ở phải phá dỡ bao gồm:
(v) Nhà ở bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không bảo đảm an toàn cho người sử dụng đã có kết luận kiểm định chất lượng của cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh nơi có nhà ở hoặc trong tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai.
(vi) Nhà chung cư thuộc trường hợp phá dỡ theo quy định tại khoản 2 Điều 59 Luật Nhà ở 2023.
(vii) Nhà ở thuộc trường hợp phải giải tỏa để thu hồi đất theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
(viii) Nhà ở xây dựng trong khu vực cấm xây dựng hoặc xây dựng trên đất không phải là đất ở theo quy hoạch đã được phê duyệt.
(ix) Trường hợp phá dỡ nhà ở khác theo quy định của pháp luật về xây dựng ngoài trường hợp quy định tại các khoản (v), (vi), (vii) và khoản (viii) Mục này.
Như vậy, khi xây nhà ở trên đất nông nghiệp ngoài việc áp dụng các biện pháp hành chính còn bị buộc phải tháo dỡ nhà ra khỏi đất và nếu không tự nguyện sẽ bị cưỡng chế tháo dỡ toàn bộ nhà ở đã xây dựng trái phép.
 | Tổng hợp File word các hợp đồng mẫu trong Kinh doanh bất động sản mới nhất |
Giải đáp câu hỏi: Xây nhà, văn phòng trên đất nông nghiệp có buộc phải tháo dỡ nếu nộp phạt (Ảnh minh họa – Nguồn từ Internet)
2. Việc phá dỡ nhà ở phải tuân theo những yêu cầu nào?
Căn cứ Điều 138 Luật Nhà ở 2023, có những yêu cầu sau đây khi phá dỡ nhà ở:
(i) Phải di chuyển người và tài sản ra khỏi khu vực phá dỡ.
(ii) Phải có biển báo và giải pháp cách ly với khu vực xung quanh.
(iii) Bảo đảm an toàn cho người, tài sản, công trình xung quanh, công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thuộc trường hợp không bị phá dỡ và bảo đảm vệ sinh, môi trường theo quy định của pháp luật.
(iv) Đối với trường hợp phải có phương án phá dỡ theo quy định của pháp luật về xây dựng thì chủ sở hữu, người đang quản lý, sử dụng nhà ở, chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở, công trình phải lập phương án phá dỡ trước khi thực hiện.
(v) Không được thực hiện việc phá dỡ nhà ở thuộc khu dân cư trong thời gian từ 12 giờ đến 13 giờ và từ 22 giờ đến 05 giờ, trừ trường hợp khẩn cấp.
3. Thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế phá dỡ nhà ở
Căn cứ khoản 2 và khoản 3 Điều 139 Luật Nhà ở 2023, thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế phá dỡ nhà ở được quy định như sau:
(i) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế đối với trường hợp phá dỡ nhà ở để thu hồi đất quy định tại điểm khoản (vii) Mục 1 nêu trên, phá dỡ nhà ở riêng lẻ quy định tại các khoản (v), (viii), (ix) Mục 1 nêu trên.
(iii) Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định cưỡng chế đối với trường hợp phá dỡ nhà chung cư quy định tại các khoản (v), (vi), (viii) và khoản (ix) Mục 1 nêu trên.
Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức cưỡng chế phá dỡ nhà ở theo quyết định cưỡng chế phá dỡ nhà ở quy định tại khoản (ii) Mục này.
H. Thủy (Nguồn: https://thuvienphapluat.vn/)
