Thái Nguyên: Lễ hội Lồng Tồng trở thành Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ hội Lồng Tồng cũng thường gọi là Lễ hội xuống đồng, là một lễ hội của dân tộc Tày và cũng là nét quy tụ những sắc thái văn hóa đặc trưng nhất của các dân tộc như Nùng Dao, Sán Dìu... Được xem là hoạt động tín ngưỡng cầu trời cho mưa thuận gió hòa, cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, đời sống ấm no...

Năm 2002, UBND tỉnh Thái Nguyên và Tổng cục Du lịch (Bộ VH-TT&DL) đã quyết định tổ chức Lễ hội Lồng Tồng tại Tỉn Keo, xã Phú Ðình, huyện Ðịnh Hóa với ý tưởng khôi phục lễ hội truyền thống. Ngày mồng 10 tháng Giêng hàng năm, nhân dân 8 dân tộc anh em (Tày, Nùng, Dao, Sán Chay, Sán Dìu, Hoa, Kinh và Mông) sinh sống tại Thủ đô kháng chiến ATK Định Hóa lại tưng bừng tổ chức Lễ hội Lồng Tồng tại xã Phú Đình.

Lễ hội Lồng Tồng huyện Định Hóa là một trong những lễ hội mang đầy đủ các phần lễ và phần hội được tổ chức trang trọng mang đậm bản sắc của nhân dân các dân tộc có cùng phong tục tổ chức ngày hội xuống đồng đầu xuân.

Lễ hội Lồng Tồng là hoạt động văn hóa tinh thần của nhân dân địa phương, góp phần giới thiệu tới du khách gần xa những danh lam thắng cảnh, quần thể di tích quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa – tiềm năm to lớn phát triển du lịch của địa phương. Việc duy trì tổ chức Lễ hội Lồng Tồng ATK Định Hóa hàng năm, không chỉ mang ý nghĩa bảo tồn và phát huy một lễ hội mang bản sắc của địa phương, mà còn là nỗ lực trong việc khôi phục, bảo tồn và phát huy những giá trị, bản sắc, tinh hoa văn hóa của dân tộc Việt Nam.

Sau 16 năm, việc tổ chức phục dựng Lễ hội Lồng Tồng tại Định Hoá theo bài bản và tuân thủ theo đúng các nghi lễ truyền thống. Các hoạt động Lễ hội đảm bảo bảo vệ được môi trường sinh thái và cảnh quan khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt. Đồng thời, góp phần tạo không khí đón xuân mới vui tươi, phấn khởi, cổ vũ, động viên hoạt động sản xuất của nhân dân địa phương ngày càng giàu đẹp, văn minh. Sự thành công của lễ hội tại đây đã được ghi nhận bằng việc công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo như thông tin từ Ban tổ chức Lễ hội và công bố Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia là một trong những hoạt động “Mừng Đảng - Mừng Xuân, vui đón Tết cổ truyền Mậu Tuất”. Lễ hội Lồng Tồng năm nay diễn ra với nhiều nội dung phong phú, bao gồm cả phần lễ và phần hội - được tổ chức với các nghi lễ truyền thống.

Phần lễ: Lễ dâng hương tại Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đèo De, xã Phú Đình. 08h00 - 08h20; Lễ khai hội, công bố và trao bằng Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia 08h30 - 09h30; ngày 25/02/2018 (mùng 10 tháng Giêng năm Mậu Tuất 2018); Lễ cầu mùa dân tộc Tày, Lễ cầu mùa của dân tộc Sán Chay, Lễ cầu phúc, Lễ cày tịch điền, Lễ hội tung còn...  tại sân khấu lễ hội.

 Các hoạt văn hoá nghệ thuật, như:  Hội thi cắm trại, hội thi văn nghệ, hội thi giã bánh giầy, hội thi cấy, hội thi cà kheo, hội thi tung còn, hội thi bắn nỏ, hội thi kéo co, hội thi đẩy gậy vào ngày 24/02/2018 (mùng 9 tháng Giêng năm Mậu Tuất); giao lưu thể thao, triển lãm tranh ảnh, không gian Văn hóa Trà, gian hàng giới thiệu sản phẩm ATK Định Hóa Đêm lửa trại... diễn ra trong suốt 2 ngày tổ chức lễ hội.      

Thông qua những hoạt động của Lễ hội và Công bố Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa dân tộc, động viên, khích lệ các nghệ nhân, đồng bào các dân tộc nâng cao ý thức gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống, không ngừng sáng tạo, làm giàu thêm nền văn hóa Việt Nam.

Lễ hội sẽ được tổ chức trang trọng, mang tính giáo dục truyền thống tốt đẹp, sôi nổi, lành mạnh, thiết thực, hiệu quả, an toàn và tiết kiệm; là một sinh hoạt văn hóa mang tính cộng đồng, thể hiện được sự đoàn kết, gắn bó giữa các dân tộc; thể hiện được các giá trị văn hóa, tôn vinh bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc huyện Định Hóa, kết hợp hài hòa giữa các yếu tố văn hóa truyền thống và yếu tố văn hóa mới.

                                                                                                                                                        Hoàng Thiệp