Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Ỳ ạch vì thiếu văn bản

THCL Thống kê của BCĐ đổi mới DN cho thấy, tính đến ngày 23/6, đã thực hiện CPH 61 DN/289 DNNN thuộc diện phải CPH trong năm nay. Như vậy, kết quả thực hiện được mới chỉ đạt 21,1% kế hoạch.

Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh tại cuộc họp giao ban về tình hình thực hiện tái cơ cấu (TCC) DNNN 6 tháng đầu năm 2015 vừa qua tại Hà Nội, phải hoàn thành đúng hạn mục tiêu CPH DNNN trong năm nay, dù thời gian không còn nhiều.

Thoái 3.368 tỷ đồng tại 5 lĩnh vực “nhạy cảm”

BCĐ Đổi mới và Phát triển DN cho biết, trong 6 tháng đầu năm, 61 DNNN đã thực hiện CPH, 2 DNNN đã được bán. Các đơn vị cũng đã giải thể 1 DN, sáp nhập 1 DN, chuyển 3 DN thành công ty TNHH hai thành viên, nâng tổng số DN được sắp xếp, CPH trong 6 tháng đầu năm lên 68 DN. Về kết quả bán đấu giá cổ phần lần đầu (IPO), tính đến giữa tháng 6/2015, đã có 46 DN thực hiện IPO với 110 triệu cổ phiếu chào bán thành công, đạt 19,7% tổng số lượng cổ phần chào bán. Đối với thoái vốn nhà nước, trong 6 tháng đầu năm đã thoái vốn được 7.522 tỷ đồng giá trị sổ sách, thu về 11.161 tỷ đồng, cao hơn 1,48 lần. Trong đó, việc thoái vốn của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước đầu tư tại 5 lĩnh vực nhạy cảm, gồm: bất động sản, chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm, quỹ đầu tư là 3.368 tỷ đồng, thu về 3.863 tỷ đồng, bằng 1,15 giá trị sổ sách, đạt 15% số vốn cần thoái. Một số DN đã bán bớt phần vốn nhà nước tại các DNNN không cần nắm giữ, thu về 3.863 tỷ đồng, bằng 1,76 lần giá trị sổ sách. BCĐ cũng cho biết, từ nay tới cuối năm, việc thoái vốn khỏi 5 lĩnh vực nhạy cảm vẫn còn 85% khối lượng công việc cần phải thực hiện.

Trên thực tế, tình trạng các bộ chậm ban hành chính sách về đổi mới tổ chức quản lý trong 6 tháng qua cũng đã làm chậm tiến trình CPH DNNN theo kế hoạch. Báo cáo của BCĐ cho thấy, còn 7 dự thảo nghị định, quyết định và đề án (chiếm 63% kế hoạch) chưa được trình Chính phủ ban hành. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư còn “nợ” 4 dự thảo nghị định, quyết định và đề án; Bộ Tài chính: 2 dự thảo; Bộ Thông tin và Truyền thông: 1 nghị định.

Gỡ “nút thắt” làm chậm cổ phần hóa

Tại hội nghị giao ban 6 tháng đầu năm về công tác tái cơ cấu DNNN, nhiều bộ, ngành, địa phương đã phản ánh những vướng mắc đang làm chậm tiến trình này như việc lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, đấu giá cổ phần theo lô, xác định giá trị của DN… Ghi nhận những ý kiến đóng góp của các bộ, ngành, địa phương, song Phó Thủ tướng Chính Phủ Vũ Văn Ninh cũng nhận xét, hầu hết các bộ, ngành, địa phương đều triển khai tốt công việc và cơ bản đáp ứng tiến độ công việc đặt ra, song khối lượng công việc còn lại vẫn rất lớn. Theo đánh giá của Phó Thủ tướng, vấn đề trách nhiệm của người đứng đầu còn nhiều việc cần lưu tâm, bởi có những nơi chưa thực sự bắt tay vào tháo gỡ khó khăn. Trong khi đó, quan điểm của Thủ tướng là “ai không làm được thì đứng sang một bên”. Để tháo gỡ những “nút thắt” đang làm chậm tiến trình CPH, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành sớm hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động tái cơ cấu DNNN, qua đó bảo đảm tính minh bạch, hạn chế thất thoát, tiêu cực và hoàn thành đúng thời hạn mục tiêu CPH DNNN trong năm nay.

Mặc dù đa phần các vướng mắc đã được thảo luận và đưa ra phương án khắc phục, song nhiều đơn vị cũng phản ánh những vấn đề cần sớm được tháo gỡ. UBND TP. Hà Nội đang vấp phải 2 khó khăn về việc xử lý cổ phần không bán hết khi thực hiện CPH và giải quyết lao động dôi dư. Về việc xử lý cổ phần không bán hết, TP. Hà Nội cho biết, theo hướng dẫn của BCĐ, lượng cổ phần không bán hết được phép chào bán công khai cho các nhà đầu tư đã tham dự đấu giá theo phương thức thỏa thuận trực tiếp, bảo đảm nguyên tắc không thấp hơn giá khởi điểm hoặc không thấp hơn giá đấu thành công thấp nhất (áp dụng với trường hợp xử lý cổ phần không bán hể của cuộc đấu giá công khai). Song trên thực tế, nhiều cuộc đấu giá thành công nhưng một số nhà đầu tư trúng giá lại bỏ cuộc và chịu mất tiền đặt cọc. Về việc xử lý cổ phần dôi dư, TP. Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép được xử lý lao động dôi dư với một số đơn vị thuộc diện này…

Hoàng Lan (Thương hiệu & Công luận)