Quy định mới sẽ không cho phân lô, bán nền tại 105 thành phố, thị xã. Con số này tăng 81 địa phương so với quy định hiện hành.

Cụ thể, Luật Kinh doanh Bất động sản quy định: Không được chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở, tự phân lô, bán nền trong khu vực các phường, quận, thành phố của đô thị loại đặc biệt, loại 1, 2 và 3. Đối với những khu vực còn lại, UBND cấp tỉnh căn cứ điều kiện của địa phương để xác định những khu vực mà chủ đầu tư dự án được chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có hạ tầng kỹ thuật cho cá nhân tự xây dựng nhà ở.

Có đến hơn 90% nguồn cung mua bán đất nền là những sản phẩm được các cá nhân tự phân lô, tách thửa, sau đó lập dự án bán hàng. Loại hình này có diện tích, giá bán phù hợp, nguồn cung phong phú, phù hợp với tài chính của nhiều người nên dễ tiếp cận hơn. Nó có thể "ăn theo" hạ tầng hoặc các dự án chính quy, giá bán lại rẻ hơn so với những dự án đất nền đã hoàn thiện về quy hoạch. Vì thế, đất nền tự tách thửa trong nhiều năm qua luôn được ưa chuộng hơn so với đất nền chính quy. Tuy nhiên, việc phát triển ồ ạt các dự án phân lô bán nền tại nhiều địa phương đã để lại nhiều hệ lụy, không những không phát huy được hiệu quả sử dụng đất, mà còn gây nên tình trạng dự án ma, đầu cơ, thổi giá đất, sốt nóng sốt lạnh rồi bỏ hoang.

Cơn sốt đất ở nhiều tỉnh thành phố đi qua, giao dịch 3 năm nay trầm lắng. Và hàng nghìn khu đất nhỏ lẻ, đất trồng cây, đất nông nghiệp diện tích chỉ từ 1000 – 2000 m2, thậm chí nhỏ hơn được nhiều cá nhân, doanh nghiệp mua thu gom của các hộ gia đình, rồi chuyển đổi mục đích sử dụng để phân lô bán nền. Nhiều lô đất được bán qua tay rất nhiều người nhưng vẫn trong tình trạng bỏ hoang hoặc dùng làm nơi chăn thả gia súc.

Đất đai được xem là nguồn lực lớn và đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội các địa phương. Tuy nhiên, dù chưa có số liệu thống kê cụ thể, nhưng diện tích đất bị phân lô bán nền trên cả nước tương đối lớn. Kèm theo đó là một nguồn tiền đầu tư cũng rất lớn lại nằm yên tại những lô đất bỏ hoang.

Việc phân lô bán nền, chuyển mục đích sử dụng đất không chỉ làm gia tăng dân số, tạo áp lực, phá vỡ quy hoạch cơ sở hạ tầng của các địa phương. Hơn thế, đây là hình thức đầu tư được cho là có nhiều rủi ro, khi mà thời gian qua ghi nhận việc mua bán đất nền ở nhiều địa phương không có sổ đỏ. Bởi chủ đất không được cấp có thẩm quyền cho phép phân lô, tách thửa, không có sổ đỏ.

Có thể khẳng định, phân lô bán nền chỉ mang lại lợi ích đối với một phần nhỏ những người đầu cơ, nguồn tiền xã hội bị "chết" trong đất, chỉ sinh lời qua chiêu trò giao dịch, mua bán mà không tạo ra giá trị phát triển cho xã hội, khiến nền kinh tế bị trì trệ.

Theo dự báo của nhiều sàn bất động sản, việc siết chặt phân lô, nguồn cung trên thị trường sẽ bị thu hẹp lại, tệp khách hàng tiếp cận đất nền sẽ giảm sút so với trước đây. Thị trường đất nền rất có thể sẽ xuất hiện một lượng lớn sản phẩm đất nền diện tích lớn, đến từ những nhà đầu tư ôm đất với mục đích phân lô, tách thửa kiếm lời được rao bán với mục đích là để thoát hàng, chấp nhận cắt lỗ giảm giá.

Siết chặt việc phân lô bán nền là quy định vô cùng cần thiết phải có. Bởi nhìn dài hạn, đây là một xu hướng tất yếu được áp dụng đồng bộ ở nhiều quốc gia phát triển giúp đảm bảo được quyền lợi người mua đất cũng như góp phần cải thiện tính minh bạch của thị trường, qua đó tạo động lực cho phát triển đô thị đồng bộ và hiện đại.

Thu Trang(t/h)