Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Gặp gỡ Việt Nam (1993 - 2023) và 10 năm hoạt động của Trung tâm ICISE (2013 - 2023) do Hội Gặp gỡ Việt Nam và Trung tâm ICISE tổ chức.
Tham dự Lễ kỷ niệm có các vị: Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN); Ngô Hướng Nam, Phó Chủ nhiệm Ủy Ban nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao); Hồ Quốc Dũng, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Định; Phạm Anh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Lâm Hải Giang, Tỉnh uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định.
Đặc biệt, tham dự Lễ kỷ niệm còn có sự tham dự của nhiều nhà khoa học trong nước và quốc tế, như: Giáo sư (GS) Trần Thanh Vân, Chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam; GS Lê Kim Ngọc, Chủ tịch Hội bảo trợ trẻ em Việt Nam tại Pháp; GS Gerard 't Hooft (ĐH Utrecht, Hà Lan), giải Nobel Vật lý năm 1999; GS Đàm Thanh Sơn (ĐH Chicago, Mỹ)…
Theo Ban tổ chức, Hội Gặp gỡ Việt Nam do GS Trần Thanh Vân (Việt kiều Pháp) thành lập tại Pháp năm 1993 nhằm kết nối hợp tác, hỗ trợ và giúp đỡ để đóng góp cho sự phát triển khoa học và giáo dục bậc cao của Việt Nam. Năm 2012, Hội này trở thành đối tác chính thức của tổ chức UNESCO.
Tháng 8/2008, GS Trần Thanh Vân và vợ là GS Lê Kim Ngọc đến TP Quy Nhơn gặp lãnh đạo UBND tỉnh để khảo sát triển khai dự án ICISE. Được sự đồng ý và ủng hộ từ Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, cuối năm 2011, Hội Gặp gỡ Việt Nam và UBND tỉnh tổ chức lễ khởi công xây dựng ICISE. Trung tâm này được khánh thành, đưa vào sử dụng từ ngày 12/8/2013.
Theo đó, tính đến năm 2023, Hội Gặp gỡ Việt Nam, ICISE phối hợp với UBND tỉnh đã tổ chức gần 150 hội nghị khoa học quốc tế chất lượng cao và hơn 45 trường học khoa học chuyên đề với gần 10.000 nhà khoa học đến từ 35 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự, trong đó có 18 giáo sư Nobel, 2 giáo sư đoạt giải Fields (được xem là Nobel Toán học), 2 giáo sư đoạt giải Kavli (giải thưởng cao nhất lĩnh vực Thiên văn học), 1 giáo sư đoạt giải Shaw (được xem là Nobel Phương Đông), 3 giáo sư đoạt giải Dirac, 1 giáo sư đoạt giải Kalinga (ONU) và nhiều nhà khoa học danh tiếng khác…
Không chỉ có vậy, ngoài các hội nghị, hội thảo khoa học quốc tế đỉnh cao, Hội Gặp gỡ Việt Nam còn tổ chức các buổi thuyết trình khoa học đại chúng dành cho học sinh, sinh viên và công chúng yêu khoa học; các buổi giao lưu trực tuyến hoặc trực tiếp với các giáo sư đoạt giải Nobel và học sinh, sinh viên ưu tú Việt Nam đoạt giải Olympic quốc tế…
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, GS Trần Thanh Vân đã giới thiệu về quá trình hình thành, phát triển của Hội Gặp gỡ Việt Nam và Trung tâm ICISE nói riêng. Chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam tâm sự: “Nhìn lại con đường đã đi trong 30 năm qua của Hội Gặp gỡ Việt Nam, tôi rất cảm động và cảm ơn sự đồng hành đầy tâm huyết của các vị lãnh đạo và cộng đồng khoa học trong nước, quốc tế”.
Đồng thời, GS Trần Thanh Vân khẳng định: ICISE đã, đang và sẽ trở thành điểm đến của khoa học, là điểm sáng không chỉ của Việt Nam, mà còn của cả khu vực Đông Nam Á, nâng cao vị thế và hình ảnh của TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định và Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế!
Thay mặt lãnh đạo Bộ KH&CN, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt ghi nhận và đánh giá cao thành quả mà Hội Gặp gỡ Việt Nam và Trung tâm ICISE đã đạt được trong những năm qua, đồng thời khẳng định: Những kết quả của Hội Gặp gỡ Việt Nam và Trung tâm ICISE không chỉ đóng góp cho tỉnh Bình Định mà còn góp phần cho sự phát triển của cộng đồng khoa học Việt Nam nói chung trong thời gian qua. Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn quan tâm đến phát triển khoa học cơ bản vì nó là nền tảng, tiền đề cho KH&CN của mỗi quốc gia. Khoa học cơ bản Việt Nam nói chung và Vật lý Việt Nam nói riêng đã có nhiều bước phát triển trong 10 năm qua.
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, thay mặt Tỉnh uỷ, HĐND,UBND tỉnh Bình Định, ông Hồ Quốc Dũng ghi nhận và đánh giá cao những kết quả mà Hội Gặp gỡ Việt Nam và Trung tâm ICISE đạt được trong thời gian qua.
Ông Bí thư Tỉnh ủy Bình Định cho biết: Bình Định được biết đến là mảnh đất hiếu học, trọng nhân nghĩa, yêu mến khoa học và tôn trọng tri thức. Việc xây dựng Bình Định trở thành một điểm đến của các nhà khoa học luôn được các thế hệ lãnh đạo của tỉnh quan tâm và được coi là hướng đi mới trong chiến lược phát triển của tỉnh. Đó là chưa kể, mục đích chính của Hội Gặp gỡ Việt Nam là kết nối hợp tác, hỗ trợ và giúp đỡ để đóng góp cho sự phát triển khoa học và giáo dục bậc cao của Việt Nam được thành lập bởi GS Trần Thanh Vân - một người con đất Việt với tấm lòng luôn hướng về quê hương đã chọn Bình Định để xây dựng, thành lập ICISE (điểm hẹn lý tưởng của các nhà khoa học). Điều này phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh. Thông qua các hoạt động của Hội Gặp gỡ Việt Nam và các sự kiện khoa học tại ICISE đã góp phần quảng bá và tạo hiệu ứng truyền thông làm cho hình ảnh tỉnh Bình Định nói riêng và Việt Nam nói chung rõ nét hơn trong khu vực, trên thế giới, đưa vị thế của Việt Nam ngày càng được biết đến trên trường quốc tế về lĩnh vực khoa học và giáo dục bậc cao…
Cũng theo Ban tổ chức, năm 2016, từ gợi ý của GS Jerome Friedman (Nobel Vật lý 1990), Hội Gặp gỡ Việt Nam đã thành lập Viện nghiên cứu IFIRSE - là viện nghiên cứu cơ bản tư nhân trực thuộc ICISE, hoạt động theo tinh thần và mô hình của các viện nghiên cứu trên thế giới. Hiện Viện IFIRSE đã thành lập 2 nhóm nghiên cứu Vật lý lý thuyết (năm 2017) và Vật lý Neutrino (năm 2018) và Vật lý thiên văn SAGI (năm 2022). Các sự kiện khoa học tổ chức tại ICISE đã thu hút được hàng nghìn nhà khoa học quốc tế danh tiếng và uy tín đến TP Quy Nhơn; quy tụ lãnh đạo nhiều tổ chức nghiên cứu, tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới tới Bình Định (CERN, Fermilab, INRA, CNRS, IRD, SOLVAY, AIRBUS, SANOFI…).
Từ hoạt động có hiệu quả của ICISE và những hiệu ứng về chính sách thu hút đầu tư, quan tâm đến phát triển khoa học của tỉnh Bình Định như là một minh chứng tạo niềm tin cho các nhà đầu tư lĩnh vực công nghệ. Nhờ vậy, tỉnh đã thu hút được Tập đoàn FPT và Công ty TMA Solutions là những công ty phần mềm hàng đầu Việt Nam về đầu tư tại tỉnh Bình Định trong khu vực đã quy hoạch cho Khu đô thị Khoa học Quy Hòa…
Đáng lưu ý, tại Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Gặp gỡ Việt Nam và 10 năm hoạt động của Trung tâm ICISE (2013 - 2023), Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đã quyết định tặng bằng khen cho tập thể ICISE và GS Trần Thanh Vân vì có nhiều đóng góp tích cực trong lĩnh vực KH&CN, giáo dục, đào tạo, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Định.
Đặc biệt, nhân dịp này, tại Trung tâm ICISE đã khai mạc Hội nghị khoa học quốc tế “Các cửa sổ nhìn ra vũ trụ”. Hội nghị được tổ chức nhân kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Gặp gỡ Việt Nam và 10 năm thành lập Trung tâm ICISE, với sự tham dự của trên 200 đại biểu là các nhà khoa học, nhà nghiên cưú trong nước, quốc tế.
Theo Ban tổ chức, “Các cửa sổ nhìn ra vũ trụ” là Hội nghị khoa học quốc tế chất lượng cao tập hợp các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và học giả trẻ từ Việt Nam, châu Á - Thái Bình Dương và các vùng khác trên thế giới. Trong đó có các nhà khoa học: GS Trần Thanh Vân, Chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam; GS Lê Kim Ngọc, Chủ tịch Hội bảo trợ trẻ em Việt Nam tại Pháp; GS Gerard 't Hooft (ĐH Utrecht, Hà Lan), giải Nobel Vật lý năm 1999; GS Đàm Thanh Sơn (ĐH Chicago, Mỹ)…
Theo Ban tổ chức, mục đích của Hội nghị là nhằm chia sẻ kiến thức, trình bày kết quả nghiên cứu và thảo luận về các tiến bộ mới nhất trong các ngành khoa học này. Đồng thời, Hội nghị sẽ cung cấp một diễn đàn học thuật để các nhà khoa học trong nước và quốc tế hợp tác khoa học, tham gia trao đổi thảo luận về các khám phá mới nhất trong lĩnh vực Vật lý hạt cơ bản, Vật lý năng lượng cao và Thiên văn học, tạo điều kiện cho sự hợp tác khoa học, truyền cảm hứng cho các hướng nghiên cứu mới và tạo điều kiện phát triển cho các tài năng trẻ trong cộng đồng khoa học thuộc lĩnh vực này.
Phát biểu tại Lễ khai mạc Hội nghị, thay mặt Ban tổ chức, GS Trần Thanh Vân đã nêu bật mục đích, ý nghĩa của Hội nghị.
Vị Chủ tịch Hội Gặp gỡ Việt Nam cho biết: Hội nghị khoa học quốc tế “Các cửa sổ nhìn ra vũ trụ” là nơi tạo điều kiện cho các nhà nghiên cứu trẻ tham gia, cung cấp cho họ cơ hội trình bày các ý tưởng và tham gia vào các cuộc thảo luận với các nhà khoa học đã thành đạt trong lĩnh vực này. Từ đó, tạo điều kiện và cơ hội hợp tác khoa học và phát triển cho các nhà khoa học trẻ trong cộng đồng khoa học cơ bản để trao đổi kiến thức và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực Vật lý hạt và thiên văn học. Hội nghị còn là hoạt động đánh dấu hành trình 30 năm của Hội Gặp gỡ Việt Nam trong việc thúc đẩy sự trao đổi khoa học giữa Việt Nam và cộng đồng khoa học quốc tế.
Theo đó, Hội nghị gồm có 31 phiên họp với các phiên toàn thể và các phiên chuyên đề chuyên sâu về Vật lý thiên văn, Vật lý năng lượng cao, với gần 200 nhà khoa học tham dự, cùng các diễn giả quốc tế, như: GS Gerard 't Hooft (Giải Nobel Vật lý 1999); GS David E. Kaplan, Johns Hopkins University (Mỹ); GS Joachim Kopp, Johannes Gutenberg University Mainz (Đức); GS Celine Boehm, Sydney University (Australia); GS Đàm Thanh Sơn, Chicago University (Mỹ); GS Jacques Laskar, Giám đốc nghiên cứu, Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia Pháp (CNRS)…
Ngoài ra, Ban tổ chức còn đưa các nhà khoa học quốc tế tham quan tìm hiểu lịch sử, văn hóa địa phương qua các địa danh du lịch nổi tiếng, như: Bảo tàng Quang Trung, Tháp Bánh ít, Tháp Đôi, khu du lịch Kỳ Co..
Được biết, theo kế hoạch Hội nghị khoa học quốc tế “Các cửa sổ nhìn ra vũ trụ” sẽ bế mạc vào ngày 12/8. Tiếp đó, đoàn đại biểu đại diện các nhà khoa học sẽ đến Thủ đô Hà Nội để diện kiến Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng./.
Viết Hiền