THCL Nhận biết người đến ký hợp đồng chia một khối tài sản rất lớn mà không đủ sức khỏe, không thể cầm bút ký, cũng không có người trong gia đình đi cùng…, nhưng các cán bộ xã Suối Kiết (Tánh Linh, Bình Thuận) vẫn “nhắm mắt” công chứng bừa dẫn đến thiệt hại lớn về kinh tế cho người dân, dồn một gia đình vào cảnh tan nát vì nợ nần. Khi vụ việc đổ bể thì họ lại tránh né, viện dẫn lý do để bao biện hòng rũ bỏ trách nhiệm của mình.

Ngụy tạo giấy tờ để chiếm đoạt tài sản

Theo điều tra xác minh của chúng tôi thì vào tháng 2/2000, ông Võ Hữu (SN 1948, trú tại TX. Long Khánh, Đồng Nai) có ký “hợp đồng liên kết trồng cao su” với Công ty Hải Sơn thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Bình Thuận (bên A). Nội dung hợp đồng khẳng định: bên B (ông Võ Hữu) bỏ 100% vốn để trồng cao su trên diện tích đất được giao (50 ha); Bên A sẽ được chia 10% diện tích đất thực trồng sau 6 năm đầu tư.

Trao đổi với phóng viên, bà Hồ Thị Trang (vợ ông Võ Hữu) cho biết, trên diện tích đất được giao, gia đình bà thuê nhân công, trồng cao su. Trong số nhân công, có bà Hồ Thị Đô (SN 1960, trú tại thôn 4, xã Suối Kiết, huyện Tánh Linh, Bình Thuận).

Là một thương binh nặng, từng bị địch bắt tù đày tại Phú Quốc nên sức khỏe của ông Võ Hữu cũng dần suy kiệt, do đó việc quản lý chăm sóc vườn cao su dần được giao cho bà Đô là người làm công lâu năm trợ giúp.

Thế nhưng, gia đình bà Trang không thể ngờ rằng, chính khi liên tiếp những cơn bệnh ập đến với ông Hữu, thì cũng là lúc bà Hồ Thị Đô nảy sinh lòng tham, đưa ông Hữu đi để ngụy tạo một số hợp đồng và giấy ủy quyền nhằm mục đích chuyển quyền khai thác vườn cao su cho bà Đô.

Cầm tập hóa đơn, chứng từ vay mượn, bà Trang đau xót: “Hợp đồng với Công ty Hải Sơn đã chỉ rõ Bên ông Võ Hữu phải bỏ 100% vốn để trồng cao su, thế nên, sau khi ký hợp đồng, gia đình tôi đã phải đi vay thêm ngân hàng, vay người thân để có tiền chi trả cho việc mua cây giống, phân bón, trả lương cho người làm công… Trước đó, gia đình tôi không hề có bất cứ thỏa thuận nào về việc chuyển nhượng hay hợp tác trồng cao su với ai. Vậy mà chỉ bằng mấy tờ giấy được lập trái pháp luật, bà Đô đã ngang nhiên chiếm đoạt thành quả của gia đình chúng tôi”.

Khi “quan” xã công chứng không theo luật

Đi sâu tìm hiểu vụ việc thì được biết, trước khi công chứng hợp đồng tại xã Suối Kiết, ngày 24/08/2009, bà Đô đã lập một giấy ủy quyền với nội dung: Nay ông Võ Hữu đồng ý ủy quyền toàn bộ quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng kinh tế về việc liên kết trồng cao su ngày 20/02/2000 lại cho bà Hồ Thị Đô quản lý thực hiện; lý do ủy quyền: do sức khỏe không đủ khả năng canh tác quản lý.

Giấy ủy quyền nêu trên đã được UBND xã Suối Tre (TX. Long Khánh, Đồng Nai) chứng thực chữ ký vào ngày 23/11/2009. Sau đó, nhận thấy sự vi phạm pháp luật của việc chứng thực này, đến ngày 28/11/2009, UBND xã Suối Tre đã ban hành Văn bản số 250/CV-UBND để thu hồi và hủy bỏ giấy ủy quyền nêu trên.

Tuy nhiên, với quyết tâm chiếm đoạt tài sản đến cùng, ngày 16/11/2012, bà Đô lại đưa ông Võ Hữu đến UBND xã Suối Kiết (Tánh Linh, Bình Thuận) để lập Hợp đồng thỏa thuận về việc hợp tác trồng cao su. Khác với giấy ủy quyền bị thu hồi lần trước, lần này, bà Đô không “lấy” toàn bộ quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng kinh tế trồng cao su (45 ha) của ông Võ Hữu nữa mà bà Đô lại lập thỏa thuận với nội dung: “Hai bên thống nhất chia số diện tích 50 ha đã trồng cao su làm 2 phần bằng nhau và chia đều cho hai người - tức là ông Võ Hữu nhận 25 ha và bà Hồ Thị Đô nhận 25 ha”.

Khi lập hợp đồng ngày 16/11/2012, bà Đô đã không biết rằng trong số 50 ha được giao để trồng cao su thì ông Võ Hữu đã phải cắt lại 05 ha cho Công ty Hải Sơn (đúng theo hợp đồng mà ông Võ Hữu đã ký với Công ty Hải Sơn trước đó). Lúc lập hợp đồng, ông Võ Hữu đang trong giai đoạn sức khỏe và tâm thần không bình thường, không có người nhà đi cùng nên bà Đô không thể biết để lập con số cho khớp với diện tích thực, sau khi chia cho Công ty Hải Sơn.

Sau khi phát hiện hành vi của bà Đô, bà Trang gửi đơn khiếu nại đi nhiều nơi. Đến tháng 5/2014, gia đình bà Trang được UBND xã Suối Kiết đứng ra tổ chức hòa giải và lập biên bản với nội dung: Bà Trang được tạm thời quản lý sử dụng 22,5 ha cao su và bà Đô tiếp tục quản lý sử dụng 22,5 ha còn lại. Tuy được nói là “hòa giải” nhưng trong suốt buổi làm việc này, ông Bí thư Đảng ủy và ông Phó chủ tịch UBND xã Suối Kiết đã liên tiếp có những lời lẽ buộc gia đình bà Trang phải “thừa nhận” bản hợp đồng trái pháp luật mà họ đã “nhắm mắt” công chứng bừa trước đó.

Để làm sáng tỏ vấn đề, chúng tôi đã có buổi làm việc cùng ông Nguyễn Thanh Ly, Phó chủ tịch UBND xã Suối Kiết. Tại buổi làm việc, cả ông Ly và cán bộ tư pháp xã đều thừa nhận: Có nghe nói ông Võ Hữu bị tai biến và tại thời điểm đến lập hợp đồng, ông Võ Hữu có vấn đề về sức khỏe với hiện tượng gặp khó khăn trong việc đi lại, nói năng và tay thì run đến mức không thể ký được nên phải lăn tay điểm chỉ. Khi được hỏi “UBND xã sao không áp dụng khoản 4 và 5 Điều 35 của Luật Công chứng năm 2006 khi công chứng hợp đồng đối với trường hợp của ông Võ Hữu?”, cán bộ tư pháp xã Suối Kiết đã tuyên bố: “Chúng tôi không cần làm theo Luật Công chứng” (?!).

Có thể thấy, chính việc giúp sức bằng cách công chứng “không thèm” làm theo luật của các “quan” xã này mà bà Đô có thể ngang nhiên chiếm đoạt, khai thác vườn cao su mà gia đình bà Trang đã phải lao tâm khổ tứ vun trồng trong gần chục năm trời.

Nói thêm về sức khỏe của ông Võ Hữu, bà Trang đã đưa ra nhiều đơn thuốc, bệnh án của ông Hữu và cho biết: Từ trước thời điểm năm 2009, trí nhớ ông Hữu đã sa sút, đi không vững, tay run, cầm nắm khó khăn, miệng nói không rõ, mắt mờ…

Vì sao chưa khởi tố vụ án?

Được biết, không chỉ tìm cách chiếm đoạt tài sản của gia đình bà Trang tại Bình Thuận, trước đó, bà Trang cũng đã có đơn gửi Công an và các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai để tố cáo việc bà Hồ Thị Đô dùng thủ đoạn tương tự để “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” đối với diện tích cao su mà gia đình bà Trang trồng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Sau khi tiếp nhận đơn của bà Trang, Công an tỉnh Đồng Nai và TAND TX. Long Khánh (Đồng Nai) đã ký quyết định trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với ông Võ Hữu. Sau đó, trên cơ sở Kết luận của Viện Giám định Pháp y Tâm thần TW – Phân viện phía Nam, TAND TX. Long Khánh đã ra quyết định tuyên bố ông Võ Hữu mất năng lực hành vi dân sự. Trước đó, nội dung tại Bản kết luận giám định pháp y tâm thần cũng nêu rõ:

“Về y học: Trước, trong và sau khi ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất vào ngày 27/10/2010, đương sự bị mất trí trong bệnh mạch máu (F01-ICD. 10).

Về pháp luật: Khi ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất vào ngày 27/10/2010, đương sự không có năng lực nhận thức và điều khiển hành vi (mất năng lực hành vi dân sự)”.

Có thể thấy, tại thời điểm ký hợp đồng chia diện tích cao su tại Bình Thuận cho bà Đô, ông Võ Hữu đã mất năng lực nhận thức và điều khiển hành vi. Việc lợi dụng ông Hữu mất năng lực hành vi để nguỵ tạo giấy tờ và hợp đồng của bà Đô với sự tiếp tay, giúp sức của một số cán bộ xã Suối Kiết là rất nguy hiểm, đã trực tiếp xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bà Trang. Những hành vi này đã thể hiện đầy đủ dấu hiệu của tội “lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” và “cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng”.

Với những dấu hiệu đầy đủ như vậy, mặc dù bà Trang đã gửi đơn tố cáo hành vi của bà Đô đến Văn phòng CSĐT (PC44) - Công an tỉnh Bình Thuận, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Thuận đã khá lâu, nhưng đến nay vụ việc vẫn chưa được giải quyết?

Thiết nghĩ, đã đến lúc các cơ quan nêu trên cần gấp rút vào cuộc điều tra làm rõ, xử lý nghiêm nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, tránh gây dư luận không tốt trong nhân dân.

Nhóm PV điều tra