Ngày 19/4, Bộ Công Thương chính thức lên tiếng về những “lùm xùm” liên quan đến xuất khẩu 400.000 tấn gạo.
Bộ Công Thương nhấn mạnh tất cả báo cáo của Bộ Công Thương về vấn đề xuất khẩu gạo trình Thủ tướng, các hướng dẫn sau đó của Bộ Công Thương đều được công bố kịp thời, công khai, minh bạch để báo chí, các cơ quan, tổ chức liên quan biết, thực hiện và đưa tin.
Quan điểm của Bộ Công Thương là không đi tranh cãi đổ lỗi cho nhau về điều hành xuất khẩu gạo, mà tất cả đều được thực hiện theo các quy định hiện hành. Trong báo cáo của đoàn công tác và báo cáo của Bộ Công Thương trước đó gửi kên Thủ tướng, đều kèm theo văn bản đồng ý của các bộ, ngành.
Trước đó ngày 16/4, Bộ Tài chính đã có báo cáo gửi Thủ tướng về xuất khẩu gạo. Bộ Tài chính cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công Thương đã làm việc với các đơn vị, trong đó có thành viên là Bộ Tài chính. Tuy nhiên, thời gian cuộc họp chỉ có 1/2 ngày nên chưa thể đánh giá được tổng thể nguồn cung và tình hình xuất khẩu gạo theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng.
Bộ Tài chính sau đó đã có 2 lần tham gia ý kiến với Bộ Công Thương bằng 2 công văn khác nhau. Trong đó, Bộ Tài chính có đề nghị tiếp tục cho xuất khẩu gạo đối với gạo nếp, gạo đồ, gạo hữu cơ, gạo thơm; tạm dừng xuất khẩu loại gạo tẻ thường đến hết ngày 15/6 để đảm bảo mua đủ gạo dự trữ quốc gia.
Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp đã được phê duyệt kết quả trúng thầu và thông báo kết quả trúng thầu, nhưng có văn bản từ chối kí hợp đồng, hoặc không đến kí hợp đồng với số lượng 160.300 tấn. Do vậy, Bộ Tài chính đề nghị chỉ cho phép xuất khẩu gạo đối với những doanh nghiệp đã trúng thầu với các cục dự trữ nhà nước khu vực và phải kí hợp đồng giao hàng xong…
Bộ Tài chính cũng nêu rõ, theo phương án điều hành nêu trong dự thảo của Bộ Công Thương, cho thấy doanh nghiệp rất bị động trong quyết định phương án kinh doanh, thậm chí phải đền bù hợp đồng do không còn số lượng được xuất.
Do vậy, Bộ Tài chính đề xuất 2 phương án. Thứ nhất, giao Hiệp hội Lương thực Việt Nam phân bổ chỉ tiêu xuất khẩu giữa các doanh nghiệp có sự giám sát của Bộ Công Thương. Thứ hai, giao Bộ Công Thương phân bổ hạn ngạch xuất khẩu gạo trong điều kiện dịch bệnh Covid-19.
Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho biết, các ý kiến nêu trên không được Bộ Công Thương tiếp thu.
Bảo Lâm
