Theo đề xuất, UBND tỉnh sẽ giao chủ đầu tư cho các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn (ngoại trừ những dự án do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an hoặc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quản lý). Bộ Quốc phòng và Bộ Công an sẽ tự lựa chọn chủ đầu tư cho các dự án phục vụ lực lượng vũ trang. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cũng sẽ giao chủ đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội sử dụng nguồn tài chính công đoàn, nhằm phục vụ công nhân và người lao động thuộc diện chính sách.
Đề xuất này được nhiều doanh nghiệp bất động sản ủng hộ. Tại Hội nghị toàn quốc về tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì, Tổng Giám đốc Tổng công ty Viglacera - ông Nguyễn Anh Tuấn - nhấn mạnh sự cần thiết giao thẳng dự án cho các doanh nghiệp đủ năng lực để rút ngắn thời gian, tránh các thủ tục đấu thầu phức tạp. Ông Tuấn cho rằng, khi thiết kế, giá thành và đối tượng khách hàng đã được phê duyệt thì không cần phải tổ chức đấu thầu thêm.

Ngoài ra, ông cũng kiến nghị có cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp và hợp tác xã trong khu công nghiệp, cho phép họ thuê nhà ở xã hội để phục vụ người lao động.
Dự thảo nghị quyết cũng đưa ra hàng loạt cơ chế hỗ trợ: giới hạn lợi nhuận tối đa của chủ đầu tư, sử dụng ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp để hỗ trợ giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng và đẩy nhanh tiến độ các dự án nhà ở xã hội.
Đặc biệt, UBND cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm công khai danh mục dự án nhà ở xã hội trên cổng thông tin điện tử địa phương. Danh mục này bao gồm cả các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa lựa chọn được chủ đầu tư và các dự án nằm trong chương trình phát triển nhà ở địa phương.
Nhà đầu tư quan tâm có thể nộp hồ sơ đăng ký, chứng minh năng lực tài chính, kinh nghiệm, cam kết tiến độ và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. UBND cấp tỉnh sẽ ưu tiên lựa chọn những nhà đầu tư có năng lực tài chính mạnh, nhiều kinh nghiệm, triển khai nhanh và có đóng góp lớn vào kinh phí giải phóng mặt bằng.
Trường hợp chỉ có một nhà đầu tư đăng ký và đáp ứng đầy đủ điều kiện, địa phương sẽ giao thẳng dự án. Nếu có nhiều nhà đầu tư, việc lựa chọn sẽ dựa trên tiêu chí năng lực, kinh nghiệm, tiến độ và mức đóng góp tài chính. Nếu các tiêu chí ngang nhau, ưu tiên sẽ dành cho nhà đầu tư đăng ký sớm nhất.
Ngoài ra, dự thảo cũng đề xuất thành lập Quỹ phát triển nhà ở xã hội Quốc gia – một quỹ tài chính ngoài ngân sách do Chính phủ quản lý, với nguồn vốn từ ngân sách nhà nước và các nguồn hợp pháp khác. Quỹ sẽ đầu tư trực tiếp vào nhà ở xã hội và hỗ trợ lãi suất vay mà không yêu cầu thế chấp, giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn trong đầu tư và người dân tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn. Cơ chế quản lý và sử dụng quỹ sẽ được Chính phủ quy định để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.
Phương Thảo (t/h)