Việt Nam là nước XK cà phê Robusta hàng đầu trên thế giới. Trái ngược với thị trường cà phê Arabica, thị trường cà phê Robusta sẽ có nhiều lợi thế trong việc tăng giá.

Ngân hàng nhà nước đã dành ra 1.200 tỷ đồng cho 5 tỉnh Tây Nguyên thực hiện tái canh Cà phê

Cơ hội bứt phá

Năm qua, thị trường cà phê Arabica tăng mạnh do Brazil – nước XK cà phê lớn nhất thế giới chịu ảnh hưởng của đợt hạn hán trầm trọng trong vài thập kỷ trở lại đây, đỉnh điểm vào tháng 10 năm ngoái, giá cà phê Arabica đã lên tới kỷ lục 2,2910 USD/Ib.

Đầu năm 2015, giá cà phê Arabica tiếp tục tăng mạnh do điều kiện thời tiết của Brazil tiếp tục thiếu mưa. Nhưng trong tháng 2, khi thời tiết đã được khắc phục, giá cà phê Arabica tiếp tục biến động theo chiều hướng giảm. Nhiều chuyên gia bày tỏ lo ngại về thị trường cà phê Arabica khi giá liên tục biến động chỉ trong vòng vài tháng trở lại đây.

Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO) cho rằng: Giá cà phê Arbica sẽ tiếp tục tăng trong năm nay khi nguồn cung có thể sẽ giảm.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định, sản lượng cà phê của Brazil và các nước Trung Mỹ sẽ tăng khi thời tiết tiếp tục “ủng hộ”. Mặt khác, đồng Real của Brazil đang trượt giá, tỷ lệ lạm phát tăng mạnh trong vòng 10 năm trở lại đây - sẽ khiến cho việc đẩy mạnh XK cà phê, vì thế giá của Arabica sẽ có thể giảm.

Trong khi giá cà phê Arabica còn nhiều biến động thì cà phê Robusta lại gặp được “thiên thời – địa lợi”. Khác với Arabica, Robusta chỉ rẻ bằng một nửa, mặt khác, Việt Nam lại là nước XK Robusta hàng đầu thế giới nên khi giá cà phê Robusta tăng, sẽ là tin vui đối với nhiều nông dân trồng cà phê.

ICO cho biết, sản lượng cà phê Robusta sẽ giảm 3,7% toàn cầu năm 2014 – 2015 (2014/2015) so với mức giảm 2,8% của Arabica.

Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam (Vicofa) dự đoán, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, diện tích tái canh chậm, do thiếu nước tưới tiêu tại một số vùng…, sản lượng XK cà phê của Việt Nam sẽ giảm 11% so cùng kỳ năm ngoái. Hơn nữa, việc các nhà đầu cơ tích trữ cà phê khi giá đang ở mức dưới 40.000 đồng dẫn đến cà phê trở nên khan hiếm. Những bối cảnh đó đã khiến cho giá cà phê Robusta sẽ tăng mạnh trong năm nay.

Khẩn trương tái canh

Nhìn vào bài học của đất nước Colombia – quốc gia xem nhẹ việc tái canh cà phê nên sau đó sản lượng cà phê giảm mạnh. Vì vậy, việc khẩn trương tái canh, sẽ giúp Việt Nam giữ nguyên vị thế là nước XK cà phê Robusta hàng đầu trên thế giới. Theo Bộ NN&PTNT thì hiện nay Việt Nam có khoảng 30% diện tích cần tái canh. Tuy nhiên, một số chuyên gia có cái nhìn tích cực hơn khi cho rằng có một diện tích cà phê già cỗi - sẽ giúp Việt Nam nâng cao chất lượng, thông qua việc sản xuất theo các chứng chỉ bền vững.

Hiện nay, năng suất cà phê của Việt Nam ở mức 2,3 - 2,5 tấn/ha, cao gấp 3 lần mức trung bình của thế giới. Tuy nhiên, ông Lê Ngọc Báu, Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên (WASI) cho biết, thời gian tới, Việt Nam sẽ đưa vào trồng những loại cà phê có sản lượng cao gấp 6 lần mức trung bình của thế giới. Đó là lợi thế của Việt Nam khi chi phí đầu vào thấp và trở thành điểm mạnh của nước ta khi cạnh tranh với các nước khác cùng XK cà phê.

Để thực hiện tái canh cà phê, theo chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã dành ra 12.000 tỷ đồng cho 5 tỉnh Tây Nguyên thực hiện tái canh cà phê trong những năm tới.

Theo thông lệ, sau Tết, nông dân đã phải bán cà phê để đầu tư vào niên vụ tiếp theo. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay là nông dân đang đầu cơ, tích trữ cà phê chờ được giá mới bán, vì cho rằng giá sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Chính việc tích trữ đã khiến cho việc tái canh đang trở nên khó khăn, khiến cho sản lượng cà phê niên vụ tiếp theo sẽ có nhiều biến động.

Huyền - Nam