Bị “ dằn mặt” nếu dám đấu tranh với nạn “cát tặc"

Được biết, hiện nay trên địa bàn huyện Thiệu Hóa có 3 mỏ cát đang được hoạt động trên sông Chu. Trong đó, tại xã Thiệu Hợp có 2 mỏ là của công ty TNHH Tuấn Minh và mỏ số 02 đoạn đoạn giáp ranh giữa xã Thiệu Hợp với xã Thiệu Duy, Thiệu Tân là của phía công ty TNHH Thanh Tâm. Chỉ tính từ đầu năm đến nay, số lượng thuyền hút cát vi phạm trên toàn huyện mà phía UBND huyện Thiệu Hóa đã lập biên bản và xử lý là hơn 20 vụ.

Khu vực xã Thiệu Hợp đang là điểm nóng nạn khai thác cát trái phépKhu vực xã Thiệu Hợp đang là điểm nóng nạn khai thác cát trái phép (Ảnh: Nam - Thu)

Theo người dân, quá trình hoạt động của các mỏ cát này thường xuyên khai thác không đúng phạm vi của mình. Vì hiện tại trữ lượng cát tại lòng sông đã không còn nhiều như trước, thậm chí cát ở đây vì bị ảnh hưởng của vấn đề nhiễm mặn nên chất lượng thấp. Do vậy, các tàu thuyền thường lợi dụng đêm tối để hút cát ngoài phạm vi cho phép như ở các bãi bồi người dân đang canh tác nông nghiệp và sát chân đê để có được số lượng nhiều và chất lượng cát đẹp. Điều này đã khiến bà con địa phương không khỏi lo ngại vì đe dọa trực tiếp đến an toàn đê điều và gây hiện tượng xói lở trầm trọng diện tích đất nông nghiệp.

Cũng theo thông tin từ người dân trao đổi, lâu nay trong quá trình hoạt động của các mỏ khai thác cát trên địa bàn này đã thường xuyên xảy ra va chạm với bà con. Cao điểm là vào đêm ngày 19/8/2019 vừa qua, sau khi một người dân có quay video, chụp ảnh quá trình hút cát trộm của một số thuyền của mỏ số 02. Ngay sau đó, một số đối tượng lạ mặt đã có hành vi lặng mạ, chửi bới gia đình người dân này và ném chất bẩn vào nhà nhằm “khủng bố” tinh thần.

Nhiều tàu thuyền hút cát không đúng vị trí mỏ được giaoNhiều tàu thuyền hút cát không đúng vị trí mỏ được giao (Ảnh: Nam - Thu)

Chưa dừng lại ở đó, đến khoảng 1h30 sáng ngày 25/8/2019, hộ gia đình này lại tiếp tục bị ném chai bia có chứa mắm tôm và dầu nhớt vào nhà.

Sau khi xảy ra sự việc trên, UBND xã Thiệu Hợp xét thấy hành vi của các đối tượng trên là liều lĩnh, manh động coi thường pháp luật. Điều này đã gây hoang mang và bức xúc cho quần chúng nhân dân nên đã báo cáo lên Công an Huyện Thiệu Hóa để xác minh và xử lý vụ việc.

Trước thực trạng hút cát tràn lan, có dấu hiệu coi thường pháp luật của các đối tượng trên. Ông Quản Trọng Liên, Phó chủ tịch UBND xã Thiệu Hợp trao đổi với PV về những vấn đề nan giải mà xã đang đối mặt.

Phía chính quyền xã khẳng định không có sự buông lỏng quản lý trong lĩnh vực này. Nhưng trong thực tế, công tác cắt cử lực lượng để bảo vệ, canh giữ không để các đối tượng hút cát cho thuyền khai thác cát ngoài phạm vi của mỏ đã trở thành bài toán khó cho chính quyền xã.

Ông Quản Trọng Liên, Phó chủ tịch UBND xã Thiệu Hợp tại buổi làm việc với PVÔng Quản Trọng Liên, Phó chủ tịch UBND xã Thiệu Hợp tại buổi làm việc với PV (Ảnh: Nam - Thu)

Khi mà các đối tượng rất manh động, phía UBND huyện có chỉ đạo về cấp xã là giám sát các mỏ này không để tình trạng hút trộm cát xảy ra. Nếu công ty nào vi phạm thì bên UBND xã được quyền lập biên bản tạm giữ phương tiện. Tuy vậy, để thực hiện được điều này thì rất khó. Vì có khi lượng cát hút được lên thuyền dưới 6m3 thì theo quy định không đủ cơ sở để lập biên bản. Hay khi có động tĩnh từ chính quyền thì các thuyền này lại chạy vào trong vị trí mỏ được cấp phép và “nằm im”.

Theo ông Liên, cái khó lớn nhất mà chính quyền xã đang gặp phải là vấn đề kinh phí để phục vụ cho việc trên hoàn toàn không có. Khi mà các đồng chí công an viên có mức lương quá thấp, cộng thêm có sự dao động khi có thông tin sẽ bổ sung lực lượng Công an chính quy về các xã nên tinh thần làm việc không còn cao như trước. Điều này gây khó khăn trong việc huy động lực lượng tham gia bảo vệ, giám sát các mỏ khai thác cát để các mỏ hoạt động đúng quy định.

Một trong những kiến nghị phía UBND xã Thiệu Hợp đã gửi lên UBND huyện Thiệu Hóa để nhằm kiếm tìm một giải pháp giải quyết tình trạng trên đó là: Nên thành lập ban quản lý mỏ để bảo vệ cũng như kiểm soát vấn đề tàu thuyền trên các mỏ này. Nhằm đảm bảo sao cho các mỏ hoạt động đúng phạm vi của mình đã được cấp phép. Thêm nữa là nên quy định cấm không được để tái diễn tình trạng hút cát ban đêm. Như vậy sẽ hạn chế được tình trạng lợi dụng đêm tối để khai thác cát tràn lan bừa bãi.

Mặt khác, phía nhân dân và chính quyền xã Thiệu Hợp cũng tha thiết có ý kiến với các cơ quan chức năng về vấn đề cấp giấy phép khai thác mỏ thì không nên cấp phép ở đoạn triền bãi đoạn đê xung yếu giao nhau giữa xã Thiệu Hợp và xã Thiệu Duy để đảm bảo được an ninh đê điều.

Chính quyền huyện kêu khó?

Ông Nguyễn Văn Phúc - Phó Chủ tịch UBND huyện Thiệu Hóa cho rằng vấn đề về “cát tặc” phía huyện Thiệu Hóa làm rất sát sao không nhân nhượng, nhưng để giải quyết được triệt để vấn đề thì hầu như là không thể.

“Hiện nay địa bàn xã có tới 17 xã có sông và có cát thì huyện không thể làm thay các xã trong công tác quản lý, giám sát được. Mà quan trọng là chính quyền cấp cơ sở phải có phương án tại chỗ để ngăn ngừa vấn đề này”, ông Phúc nói.

Nhiều tàu thuyền đang hút cát trên dòng Sông ChuNhiều tàu thuyền đang hút cát trên dòng Sông Chu (Ảnh: Nam - Thu)

Đề cập đến việc các xã không có nguồn kinh phí phân bổ cho việc xử lý các vấn đề liên quan đến vi phạm về hút cát trái phép. Ông Phúc cũng thẳng thắn cho biết: Năm ngoái chúng tôi đã chi ra vài tỷ đồng để hỗ trợ mua tàu thuyền ca nô cũng như kinh phí trực cho các xã. Còn sang năm nay, không chỉ xã không có kinh phí mà ngay cả huyện  cũng không có nguồn dự phòng để bố trí.

Giải pháp mà phía UBND huyện Thiệu Hóa đưa ra trong thời gian tới để nhằm khắc phục vấn đề trên là tăng cường hơn nữa tính hiệu quả trong hoạt động của đội liên ngành. Hiện tại, đội liên ngành của huyện thành lập có 9 thành viên (Trong đó, đồng chí Trưởng phòng TNMT huyện làm tổ trưởng, 1 đồng chí phó công an huyện làm tổ phó, 1 đồng chí phó phòng TNMT giữ nhiệm vụ tổ phó, cộng với 4 đồng chí công an và 2 đồng chí quân sự).

Nạn cát tặc khai thác làm ảnh hưởng đến sản xuất của người dânNạn cát tặc khai thác làm ảnh hưởng đến sản xuất của người dân (Ảnh: Nam - Thu)

Hiện tại, đội liên ngành đã được trang bị 2 cano, lúc nào cũng có 2 đồng chí trực cường độ 24/24h.

Ông Phúc cũng cho rằng, để hạn chế và đẩy lùi được nạn khai thác cát trái phép trên địa bàn huyện hiện nay. Rất cần có sự phối hợp giữa nhân dân và chính quyền để cùng hỗ trợ cho nhau thì mới giải quyết triệt để được vấn nạn này.

Trước tình trạng trên, đề nghị UBND huyện Thiệu Hóa và các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần sớm vào cuộc xử lý dứt điểm tình trạng trên.

Thương hiệu và Công luận sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc!

Lê Nam - Hoài Thu