Chương trình gồm 03 phần: Khai từ, nghi lễ và chương trình nghệ thuật. Phần Khai từ có chủ đề “Khách đến chơi nhà” giới thiệu các địa phương ở Việt Nam có Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh hội tụ tại Bắc Ninh.
Phần lễ, Lễ đón nhận Quyết định công nhận Bảo vật Quốc gia đối với 3 hiện vật của tỉnh Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ công nhận đợt 11, năm 2022.
Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Miền di sản - Tinh hoa và bản sắc” gồm 03 chương: Chương 1 "Không gian văn hóa Quan họ", chương 2 "Bốn phương hội tụ", chương 3 "Bắc Ninh tỏa sáng miền văn hiến", với sự tham gia của khoảng gần 600 nghệ sỹ, diễn viên đến từ các nhà hát, đoàn nghệ thuật của Trung ương, tỉnh Bắc Ninh và 06 tỉnh, thành phố đại diện cho các vùng, miền.
Phát biểu khai mạc, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang nhấn mạnh: Trải qua hàng nghìn năm lịch sử đã hun đúc, kết tinh và hiện hữu trên vùng đất Bắc Ninh - Kinh Bắc một hệ thống di sản văn hóa đa dạng, phong phú và đặc sắc. Bên cạnh đó, Bắc Ninh cũng được mệnh danh là xứ sở của lễ hội dân gian truyền thống, cùng với những phong tục, tập quán tốt đẹp, các hình thức diễn xướng dân gian mang sắc thái riêng, độc đáo, tiêu biểu là dân ca quan họ Bắc Ninh đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Lịch sử, truyền thống và chiều sâu văn hóa cùng những phẩm chất đặc trưng con người Bắc Ninh - Kinh Bắc, đã góp phần làm rạng rỡ những trang sử vàng dân tộc Việt Nam. Tiếp tục phát huy truyền thống yêu nước của quê hương, trong bối cảnh có nhiều thuận lợi, khó khăn đan xen; những năm qua, tỉnh Bắc Ninh luôn phát huy truyền thống lịch sử - văn hóa tốt đẹp.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, để bảo tồn và phát triển văn hóa Bắc Ninh trong giai đoạn mới, ngày 29/08/2022, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh khóa XX, ban hành Nghị quyết số 71, về “Xây dựng và phát triển văn hoá, con người Bắc Ninh đến năm 2030 đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững”.
Nghị quyết tập trung vào một số nội dung, quan điểm nhất quán, đó là: Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Bắc Ninh phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, bản sắc quê hương. Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Thu hẹp khoảng cách về hưởng thụ văn hóa giữa các địa phương, khu vực và đối tượng dân cư trong tỉnh. Bảo tồn, phát huy hiệu quả các di sản văn hóa, tạo ra nhiều sản phẩm văn hóa, sản phẩm du lịch đặc trưng có chất lượng cao, mang đậm bản sắc Bắc Ninh - Kinh Bắc và phù hợp với xu thế thời đại.
Thông qua Festival “Về miền Quan họ - 2023”, Bắc Ninh mong muốn đưa sự kiện này thành hoạt động văn hóa, du lịch quy mô lớn, hướng tới xây dựng sản phẩm, thương hiệu văn hóa, du lịch Bắc Ninh trên nền tảng các giá trị văn hóa của dân tộc.; đẩy mạnh các hoạt động giao lưu, tạo cơ hội để kết nối di sản văn hóa với các địa phương trong cả nước; tăng cường tinh thần đoàn kết, gắn bó và hợp tác phát triển.
Festival “Về miền Quan họ - 2023” là ngày hội văn hóa lớn với 30 hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch đặc sắc diễn ra trên địa bàn tỉnh. Là nơi kết nối những tinh hoa, bản sắc văn hóa dân tộc đại diện cho các vùng miền trên cả nước về hội tụ và toả sáng trên vùng đất Bắc Ninh ngàn năm văn hiến.
Ngoài việc giới thiệu, trình diễn những nét tinh hoa văn hóa độc đáo của Dân ca Quan họ Bắc Ninh, chương trình Festival lần này còn có sự tham gia của các địa phương trên mọi miền tổ quốc có Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh như: Hát Xoan (Phú Thọ), Ví Giặm Nghệ Tĩnh (Hà Tĩnh), Nhã nhạc cung đình Huế, Cồng chiêng Tây Nguyên (Đắk Lắk), Đờn ca tài tử Nam bộ (Bạc Liêu), Bài chòi (Quảng Nam).
Để mở rộng tính tương tác, mang đến cho nhân dân và du khách nhiều cơ hội trải nghiệm thú vị trong khuôn khổ Festival "Về miền Quan họ - 2023" còn diễn ra nhiều hoạt động trưng bày, trình diễn, trải nghiệm, trò chơi dân gian.
Cụ thể, trong các ngày 25 và 26/2, Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh mở cửa trưng bày "Di sản văn hóa Phật giáo tỉnh Bắc Ninh"; Triển lãm ảnh "Bản sắc văn hóa Bắc Ninh"; trình diễn Quan họ và nghệ thuật Thư pháp ngày xuân… Từ ngày 24 – 28/2, tại Công viên Hữu nghị quốc tế (TP. Bắc Ninh) diễn ra hoạt động trưng bày, giới thiệu “Bắc Ninh – Điểm đến du lịch văn hóa, tâm linh, lễ hội, ẩm thực và làng nghề truyền thống”, sản phẩm phẩm OCOP và sản phẩm công nghiệp nông thôn của tỉnh…
Đỗ Đoàn - Đoàn Huế
