Nhãn hiệu chứng nhận “Yến sào Nha Trang” đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp bằng bảo hộ độc quyền, UBND tỉnh Khánh Hòa là chủ sở hữu nhãn hiệu. Ngày 21/03/2016, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ký Quyết định số 669/QĐ-UBND chính thức ban hành Quy chế quản lý và sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Yến sào Nha Trang”.
Quy chế này chính là công cụ hữu hiệu để cấp quyền sử dụng nhãn hiệu cho các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh yến sào trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đáp ứng đầy đủ điều kiện sử dụng Nhãn hiệu chứng nhận “Yến sào Nha Trang”; đồng thời, làm cơ sở để thực thi bảo vệ thương hiệu Yến sào Nha Trang trên thị trường.
Hàng năm, Ủy ban nhân dân tỉnh đã chỉ đạo các lực lượng chức năng tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, trong đó có mặt hàng yến và các sản phẩm từ yến.
Thời gian qua, qua đường dây nóng Cục Quản lý thị trường Khánh Hòa chưa nhận được thông tin phản ánh của người dân về chất lượng và vi phạm đối với mặt hàng yến sào trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, một số trang mạng xã hội (Facebook và Zalo...) đăng bán yến sào mang thương hiệu yến sào Nha Trang, yến sào Khánh Hòa không có địa chỉ, địa điểm kinh doanh rõ ràng hoặc lấy địa chỉ ở Khánh Hòa, bán với giá rất thấp.
Lực lượng Quản lý thị trường đã chủ động thực hiện các biện pháp nghiệp vụ trên địa bàn, nhưng qua thẩm tra, xác minh địa điểm bán không có thực hoặc không phải ở Khánh Hòa, kiểm tra mã bưu phẩm thì sản phẩm được gửi đến từ địa phương khác.
Từ đầu năm 2022 đến nay, Cục Quản lý thị trường tỉnh đã kiểm tra, kiểm soát; phát hiện 06 trường hợp vi phạm quy định ghi nhãn hàng hóa; kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ; không viết hoặc tên địa điểm kinh doanh tại địa điểm kinh doanh; không thông báo website thương mại điện tử bán hàng với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định trước khi bán hàng; kinh doanh ở địa điểm mà không thông báo với cơ quan đăng ký kinh doanh nơi doanh nghiệp thực hiện hoạt động kinh doanh; không niêm yết giá hàng hóa; công bố không đầy đủ, không chính xác trên website thương mại điện tử bán hàng thông tin hàng hóa theo quy định.
Cục đã xử phạt số tiền 347 triệu đồng. Hiện nay chưa có văn bản pháp luật cụ thể để quy định thực hiện việc xác định chất lượng mặt hàng yến sào, cơ quan đánh giá chất lượng yến sào xác định rõ từng loại: Yến đảo, yến nhà và yến nhập khẩu, nên các cơ quan chức năng nói chung và Quản lý thị trường nói riêng gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm tra, phát hiện và xử lý mặt hàng này.
Thời gian tới, để tăng cường triển khai kiểm tra, kiểm soát thị trường, bảo vệ và phát triển thương hiệu yến sào Khánh Hòa, UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo các ngành, lực lượng chức năng trên địa bàn thực hiện một số nhiệm vụ:
Tăng cường công tác nắm tình hình; kiểm tra, giám sát, ngăn chặn và xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh, buôn bán mặt hàng yến sào. Tăng cường kiểm soát các hành vi lợi dụng sàn giao dịch thương mại điện tử, mua, bán online, mạng xã hội (facebook, zalo…) để kinh doanh yến sào giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, phát tờ rơi, vận động các cơ sở kinh doanh ký cam kết không kinh doanh hàng nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng; thông báo đường dây nóng để kịp thời tiếp nhận tin báo, phản ánh của các tổ chức, cá nhân và người dân về các hành vi vi phạm góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, hạn chế các hành vi vi phạm trong hoạt động thương mại. Tuyên truyền, kêu gọi, nâng cao ý thức đối với các cơ sở kinh doanh về việc bảo vệ và phát triển thương hiệu yến sào Khánh Hòa.
Cục Quản lý thị trường Khánh Hòa cũng khuyến cáo người tiêu dùng khi có nhu cầu mua yến sào và các sản phẩm chế biến từ yến sào nên:
Đến tận nơi, chọn những cơ sở kinh doanh có thương hiệu. Trường hợp mua hàng trực tuyến thì chỉ nên mua hàng tại những website đã đăng ký hoặc thông báo với Bộ Công Thương. Các website cung cấp đầy đủ các thông tin như: Thông tin chủ sở hữu website (tên đơn vị bán hàng, địa chỉ, số điện thoại, mã số thuế…), thông tin về điều kiện giao dịch chung, các chính sách đổi trả hàng và hoàn tiền, chính sách giao nhận, vân chuyển, thanh toán.
Trên sản phẩm có nhãn ghi đầy đủ nội dung theo quy định như: Tên Công ty, địa chỉ, thành phần, hạn sử dụng, mã số, mã vạch, công bố hợp quy… Đồng thời, người tiêu dùng cần hết sức thận trong trước những thông tin về yến sào giá rẻ để tránh mua phái yến sào giả.
Khi mua hàng nên yêu cầu người bán hàng xuất hóa đơn, chứng từ hoặc giữ lại bao bì sản phẩm để giúp cơ quan chức năng quản lý tốt, xử lý khi vi phạm cũng như đổi, trả sản phẩm khi gặp vấn đề về chất lượng. Yêu cầu người bán có những cam kết rõ ràng cho bất kỳ sản phẩm yến sào nào khách hàng mua.
Không nên mua các sản phẩm trôi nổi, không có nguồn gốc. Nếu mua hàng qua mạng xã hội cần phải tìm hiểu các đánh giá của người mua trước. Tuyệt đối không nên mua ở những trang mạng xã hội không có thông tin người bán và không có địa chỉ rõ ràng hoặc khi hỏi thông tin, cố tình giấu địa chỉ bán hàng, chỉ nhận đặt hàng qua tin nhắn (inbox), chỉ bán hàng online chứ không có cửa hàng cụ thể.
Tại Khánh Hòa, hiện có nhiều doanh nghiệp, cá nhân nuôi và kinh doanh yến sào, có đăng ký kinh doanh, địa chỉ doanh nghiệp, cửa hàng, website…bán hàng công khai niêm yết giá, có hóa đơn chứng từ, chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa trước cơ quan chức năng và người tiêu dùng.
Riêng yến sào đảo thiên nhiên, chỉ có Công ty TNHH MTV Yến sào Khánh Hòa là doanh nghiệp duy nhất được phép quản lý, khai thác, chế biến Yến sào đảo thiên nhiên, đây cũng là đơn vị được chứng nhận có sản phẩm “Thương hiệu Quốc gia Việt Nam” giai đoạn 2020- 2022. Đó là những địa chỉ tin cậy để khách hàng mua yến sào không bị “yến giả”.
Trần Minh Ngọc
