Nếu bạn đang tìm một nơi yên bình để nghỉ ngơi giữa thiên nhiên, tránh xa những khu nghỉ dưỡng hiện đại ồn ào, thì Vườn Đá Tả Phìn (địa chỉ ở thôn Sả Séng, xã Tả Phìn, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) – cách trung tâm thị xã Sa Pa khoảng 10km – chính là lời mời mộc mạc nhưng đầy hấp dẫn. Ẩn mình giữa thung lũng Tả Phìn với núi rừng, mây trời và hương thảo mộc bản địa, khu nghỉ dưỡng này không chỉ gây ấn tượng bởi kiến trúc đá độc đáo mà còn là nơi giao thoa giữa vẻ đẹp của tự nhiên và văn hóa Dao đỏ truyền thống.
Không phô trương, Vườn Đá Tả Phìn chọn lối đi riêng – khiêm nhường và gần gũi – nhưng vẫn đủ sức làm xiêu lòng những tâm hồn yêu vẻ đẹp nguyên bản và chân thành của núi rừng Tây Bắc.
Không gian sống hòa vào đá, hoa và hương núi
Điểm đặc biệt đầu tiên khiến du khách nhớ mãi khi đến đây là cách mà đá được sử dụng để kiến tạo nên toàn bộ không gian nghỉ dưỡng. Tường đá xếp tay, mái đá, lối đi lát đá… tất cả được làm nên bởi bàn tay của chính những người thợ dân tộc bản địa. Những căn bungalow nhỏ nép mình bên sườn đồi, giữa vườn hồng cổ và thảo mộc, mang đến cảm giác như được trở về với một miền ký ức xa xăm nào đó – đơn sơ, yên ả mà dịu dàng.
Không gian nơi đây được bố trí mở, thoáng đãng với nhiều cây xanh, hoa cỏ và ánh sáng tự nhiên, kết hợp lối đi lát đá uốn lượn quanh co đưa du khách khám phá từng góc nhỏ của khu vườn rộng lớn. Gần như ở bất kỳ góc nào, bạn cũng có thể ngắm nhìn mây bay ngang đỉnh núi, lắng nghe tiếng chim hót hoặc ngửi thấy hương thơm nhè nhẹ từ những loài hoa bản địa. Nhiều du khách vẫn nói vui: “Tới Vườn Đá không cần đặt báo thức, vì mỗi sáng đều được đánh thức bởi nắng và hương rừng”.
Tựa như một khu vườn bí mật giữa lòng núi, nơi đây rợp bóng cây xanh và tràn ngập sắc hoa. Hơn 5.000 gốc hồng đủ loại - từ hồng cổ Sa Pa, hồng leo, hồng nhung được chăm sóc kỹ lưỡng, đan xen cùng những loại hoa bản địa như thược dược, cẩm tú cầu... Vào mùa nở rộ, cả khu nghỉ dưỡng như được khoác lên một tấm áo màu rực rỡ mà không chói mắt, ngoạt ngào mà không gượng ép.
Với diện tích hơn 12.000m², khu sinh thái không chỉ phục vụ nghỉ dưỡng mà còn có đầy đủ các dịch vụ đi kèm như hồ bơi, nhà hàng phục vụ đặc sản địa phương, không gian thưởng trà, khu vực tổ chức hoạt động cộng đồng. Hồ bơi tại đây được thiết kế ngoài trời, nhìn thẳng ra dãy Hoàng Liên hùng vĩ, nơi bạn có thể vừa ngâm mình trong làn nước mát vừa thả hồn theo những áng mây lững lờ trôi.
Ẩm thực nơi đây là sự kết hợp tinh tế giữa nguyên liệu địa phương và cách chế biến truyền thống. Nhà hàng của khu nghỉ dưỡng – được xây hoàn toàn bằng đá và gỗ tái chế – phục vụ những món đặc sản như cá suối nướng, lợn bản quay, rau rừng luộc chấm chẩm chéo… tất cả đều mang hương vị đặc trưng của vùng núi.
Tắm lá thuốc Dao đỏ – trải nghiệm độc bản của núi rừng
Một trong những trải nghiệm được du khách yêu thích nhất là dịch vụ tắm lá thuốc của người Dao đỏ – một nét văn hóa truyền thống đã tồn tại hàng trăm năm tại Tả Phìn. Đây không chỉ là một phương pháp thư giãn đơn thuần mà còn là một liệu pháp chăm sóc sức khỏe hiệu quả, được truyền lại qua nhiều thế hệ.
Đây là bài thuốc cổ truyền quý giá đã được lưu truyền qua nhiều đời, gồm hơn 30 loại lá cây rừng như ké đầu ngựa, cỏ ngọt, lá sả, gừng rừng, vỏ cây sa mộc…được nấu trong nhiều giờ để chiết xuất tinh dầu. Nước tắm có màu nâu đậm, mùi thơm thảo mộc dễ chịu, thường được đổ vào các bồn gỗ truyền thống để giữ nhiệt. Khi ngâm mình trong làn nước ấm ấy, bạn sẽ cảm nhận rõ sự thư giãn lan tỏa đến từng thớ cơ, đánh tan mọi mệt mỏi sau hành trình dài.
Điều đáng quý là toàn bộ công đoạn từ thu hái, sơ chế, nấu lá và phục vụ khách đều do người dân bản địa thực hiện. Đây không chỉ là cách làm du lịch mà còn là một hình thức gìn giữ, phát huy tri thức bản địa và tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng dân tộc Dao đỏ tại địa phương.
Từ một ý tưởng cộng đồng đến sản phẩm du lịch OCOP đầu tiên tại Lào Cai
Vượt lên trên một khu nghỉ dưỡng đơn thuần, Khu du lịch Vườn Đá Tả Phìn còn là một mô hình du lịch cộng đồng tiêu biểu, được xây dựng và vận hành bởi chính người dân địa phương. Được thành lập từ năm 2018 dưới sự dẫn dắt của Hợp tác xã Tả Phìn Xanh, Vườn Đá là thành quả của quá trình kết hợp hài hòa giữa văn hóa bản địa và tư duy du lịch hiện đại.
Năm 2019, khu du lịch Vườn Đá Tả Phìn chính thức được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao đầu tiên trong lĩnh vực dịch vụ du lịch của tỉnh Lào Cai và là sản phẩm dịch vụ du lịch thứ 2 trên toàn quốc được cấp chứng nhận đạt tiêu chuẩn OCOP. Đây là cột mốc quan trọng, không chỉ khẳng định chất lượng dịch vụ, mà còn ghi nhận nỗ lực của cộng đồng địa phương trong việc nâng tầm giá trị văn hóa và thiên nhiên thành một sản phẩm kinh tế du lịch có bản sắc.
Một điểm đặc biệt ở Vườn Đá là mọi hoạt động – từ tiếp khách, chế biến món ăn, dọn phòng, hướng dẫn tour – đều có sự tham gia của người dân bản địa. Chính họ là “người kể chuyện” sống động nhất về phong tục, lễ hội, thổ cẩm, nghề thuốc, về những truyền thuyết vùng cao không có trong sách vở. Du khách đến đây không chỉ nghỉ dưỡng mà còn được sống trong không khí làng bản thực thụ – nơi mỗi bữa cơm, mỗi bát nước, mỗi lời chào đều mang theo tình cảm chân thành.
Ngoài hoạt động nghỉ dưỡng, homestay còn tổ chức các tour trải nghiệm nhẹ nhàng như đi bộ xuyên bản Tả Phìn, thăm xưởng thêu thổ cẩm, học làm bánh truyền thống, hái thuốc rừng… Không đặt nặng thương mại, mọi trải nghiệm đều nhằm mục đích kết nối, sẻ chia và để du khách hiểu sâu hơn về cuộc sống nơi đây.
Trong bối cảnh du lịch Sa Pa đang ngày càng phát triển theo hướng hiện đại và thương mại hóa, Vườn Đá Tả Phìn giữ cho mình một lối đi riêng – nhẹ nhàng, chậm rãi và bền vững. Không cần những tòa nhà cao tầng hay dịch vụ đắt đỏ, nơi đây chinh phục du khách bằng sự tinh tế trong từng viên đá, cánh hoa và nụ cười mến khách của người bản địa.
Đến Vườn Đá là để sống chậm – để được nghe tiếng gió rừng thổi qua khe đá, ngửi mùi lá thuốc ngấm vào da thịt, ngắm một đóa hồng cổ nở trong sương mai, và hiểu rằng nghỉ dưỡng đôi khi chỉ đơn giản là trở về với thiên nhiên, với những điều bình dị nhất.
Nguyễn Mạnh
