Trong khuôn khổ Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Quốc gia TECHFEST VIỆT NAM 2022, Làng Sáng tạo Mở xã hội, với sự bảo trợ của Cục Phát triển thị trường khoa học công nghệ (NATEC) phối hợp với Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) - United Way Việt Nam, Tổ chức United Way Worldwide (UWW), Chương trình Shinhan Square Bridge Việt Nam và Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam (SVF) trong khuôn khổ Sáng kiến Co4Growth và Sáng kiến Futuremaker by Standard Chartered tổ chức Diễn đàn “Phụ nữ trong đổi mới sáng tạo: She-nspiring, She-nnovation”.
Trong những năm qua, với cách làm sáng tạo, tinh thần quốc gia khởi nghiệp đã lan tỏa rộng khắp, thu hút đông đảo phụ nữ thuộc mọi thành phần, mọi lứa tuổi ở rất nhiều lĩnh vực, ngành nghề tham gia, từ đó khẳng định sự đam mê, khát khao đổi mới sáng tạo của phụ nữ Việt Nam.
Phụ nữ có những ưu điểm và lợi thế nhất định trong đổi mới sáng tạo và đã gặt hái được nhiều thành công. Tuy nhiên, không ít phụ nữ gặp rào cản trong việc phát huy tính sáng tạo của mình như định kiến xã hội, định kiến giới, thiếu cơ hội và cả những rào cản tâm lý.
Diễn đàn “Phụ nữ trong đổi mới sáng tạo: She-nspiring, She-nnovation" được tổ chức nhằm tạo cơ hội để giao lưu và kết nối giữa những phụ nữ đã thành công với nhau và với đông đảo phụ nữ khác để chia sẻ về câu chuyện của mình, giúp “đổi mới sáng tạo” trở nên cụ thể và gần gũi hơn, từ đó khuyến khích mỗi một cá nhân đổi mới sáng tạo trong chính ngành nghề và lĩnh vực của mình.
Hội thảo cũng là nơi thảo luận và tìm kiếm những giải pháp nhằm hỗ trợ phụ nữ tham gia vào đổi mới sáng tạo, thúc đẩy phụ nữ hiện thực hóa các ý tưởng khởi nghiệp, phát triển doanh nghiệp để tạo thêm việc làm, thu nhập, giải quyết khó khăn, góp phần thực hiện mục tiêu quốc gia về phát triển doanh nghiệp.
Diễn đàn Phụ nữ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là hoạt động thường niên trong khuôn khổ Techfest quốc gia, đồng thời hưởng ứng Tháng Hành động Quốc gia vì Bình đẳng giới.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Văn Tùng nhấn mạnh: “Chúng tôi mong muốn khơi dậy, tạo không gian và điều kiện cho phụ nữ được đổi mới sáng tạo, khởi xướng những ý tưởng mới chứ không chỉ gói gọn trong công việc gia đình. Năng lực và khả năng của phụ nữ hoàn toàn không khác hay thua kém nam giới, thậm chí còn có những thế mạnh nổi trội hơn. Tôi rất mong chờ được lắng nghe các sáng kiến đổi mới sáng tạo truyền cảm hứng của doanh nghiệp khởi nghiệp do phụ nữ làm chủ, đúng theo tinh thần ĐỔI MỚI – KIẾN TẠO và TRUYỀN CẢM HỨNG. Ngoài ra, chúng ta cũng cần quan tâm tới việc tìm ra giải pháp thúc đẩy hợp tác liên kết giữa các doanh nghiệp khởi nghiệp với các nhà khoa học, tập đoàn, nhà đầu tư để hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp của phụ nữ, giúp phụ nữ vượt qua các rào cản, phát triển bản thân, doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp nữ mới thành lập; liên kết, phát triển mạng lưới và xúc tiến thương mại.”
Bà Nguyễn Phương Linh – Viện trưởng MSD – United Way Việt Nam, Trưởng Làng Đổi mới Sáng tạo mở xã hội chia sẻ: “Nữ giới đóng góp tới 40% của cải cho nền kinh tế Việt Nam. Ngoài đóng vai trò trong phát triển kinh tế xã hội, các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ thể hiện nhiều ưu điểm hơn như sử dụng nhiều lao động nữ hơn, chi trả bảo hiểm xã hội cao hơn, chi phí tạo ra một việc làm thấp hơn, giải quyết nhiều thách thức xã hội.
Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, phụ nữ khởi nghiệp lãnh đạo cũng gặp rất nhiều các rào cản để phát triển, có thể kể đến sự bất bình đẳng trong thu nhập, vị trí lãnh đạo, các rào cản về quan niệm phụ nữ chủ yếu làm việc nhỏ, nội trợ, nhẹ nhàng, v.v. và còn 01 rào cản nữa đến từ chính bản thân phụ nữ - tự đặt ra các rào cản cho bản thân và cả các phụ nữ, em gái khác.
Chính vì thế, Diễn đàn Phụ nữ ngày hôm nay, chúng tôi muốn nói về PHỤ NỮ lãnh đạo, những người phụ nữ đã khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, những người truyền cảm hứng và để phụ nữ và cả nam giới thấy rằng Người khỏi nghiệp, lãnh đạo bởi năng lực, bởi sự nỗ lực và chuyên nghiệp, quyết tâm, không phải quy định bởi giới tính. GIỚI TÍNH không phải là GIỚI HẠN, khi chúng ta nỗ lực tối ưu hoá các tiềm năng của mình. Sáng tạo, khởi nghiệp không có giới hạn.”
Các hoạt động của Làng Sáng tạo mở xã hội nhận được sự đồng hành, hỗ trợ về kỹ thuật và tài chính từ Chương trình Shinhan Square Bridge Việt Nam và tổ chức United Way Wordwide, đặc biệt trong việc kết nối và hỗ trợ các start-up tạo tác động xã hội. Đại diện đơn vị tài trợ - bà Hooyoung Young - Phó Chủ tịch UWW Worldwide cho biết: “Chúng ta đang ở giai đoạn mà không chỉ các ngành nghề cần hợp tác với nhau để tạo ra tác động, ví dụ chương trình Shinhan Square Bridge làm việc với các start up để mang lại giải pháp công nghệ giúp đỡ những nhóm yếu thế nhằm thúc đẩy hoà nhập, mà còn là việc đảm bảo sự cân bằng lao động giữa nam và nữ, điều này sẽ giúp đảm bảo kinh tế phát triển bền vững. Việt Nam là một trong những quốc gia đi đầu trong các hoạt động thúc đẩy bình đẳng giới, những sự kiện thế này là cơ hội để chúng ta cùng học hỏi lẫn nhau và cùng nhau phát triển….”
Bà Nguyễn Nhã Quyên - Giám đốc vận hành của Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam chia sẻ về chương trình hỗ trợ phụ nữ của Quỹ “Phụ nữ có rất nhiều tiềm năng chưa được khai phá, và năng lực rất tốt trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Nhưng khi chúng tôi tổ chức các chương trình hỗ trợ, phụ nữ tham gia còn chưa nhiều, vì khó khăn trong việc sắp xếp gia đình, công việc. Tuy nhiên khi đã được kết nối, mạng lưới phụ nữ và hỗ trợ nhau rất bền chặt, cũng bền bỉ vượt khó”.
Diễn đàn được tiếp nối với 02 bài chia sẻ, trình bày truyền cảm hứng của các nữ lãnh đạo của 02 doanh nghiệp khởi nghiệp với những thành tựu nhất định.
Bà Jeaney You – thành viên của WIN (Women Innovation in Korea - Phụ nữ Đổi mới ở Hàn Quốc), hiệp hội các nữ giám đốc điều hành của Hàn Quốc, đồng thời là nhà đồng sáng lập và Giám đốc Thương hiệu của Tictoc Croc, một trong các startup được lựa chọn tham gia vào dự án Shinhan Square Bridge năm 2022 chia sẻ về mô hình giải pháp công nghệ mà Tictoc Croc đem lại, đồng thời chia sẻ quá trình làm thế nào để phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo xã hội, nâng tầm quốc tế.
Tictoc Croc mang tới các giải pháp công nghệ thông minh hướng tới trẻ em với mục đích thu hẹp khoảng cách giáo dục thông qua giáo dục kỹ thuật số hiệu quả cho trẻ em trong độ tuổi đi học từ các gia đình thu nhập thấp ở Việt Nam. Bà You chia sẻ rằng, để có thể vận hành doanh nghiệp phát triển cần tập trung vào 3 yếu tố, trong đó có Trao quyền: “Người lãnh đạo hãy tin tưởng và dám trao quyền cho nhân viên để nhân viên có thể tự chủ và phát huy tối đa năng lực của họ trong công việc.”
Bà Phan Ngọc Hiếu – Sáng lập Maypaperflower – Hoa giấy nghệ thuật Huế chia sẻ câu chuyện ứng dụng đổi mới sáng tạo để kế thừa và phát triển làng nghề truyền thống làm hoa giấy Thanh Tiên có tuổi đời hơn 300 năm tại Huế: “Điều khiến tôi quyết định theo đuổi ngành nghề này không chỉ là để gìn giữ nghề làm hoa giấy với nhiều giá trị văn hoá tinh thần của Huế mà còn hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương theo hướng hiện đại, song song với việc tạo điều kiện để lao động nữ, lao động khuyết tật,… có thu nhập và đảm bảo những quyền lợi lao động hợp pháp.
Tuy nhiên, cũng có những thách thức mà tôi phải đối mặt, giống như nhiều người phụ nữ khác, trong đó bài toán khó nhất là làm thế nào để cân bằng giữa thời gian dành cho công việc và gia đình, vì vậy họ cũng cần những người thân trong gia đình tin tưởng, ủng hộ và hỗ trợ để có thể yên tâm sống với đam mê của mình.”
Diễn đàn được tiếp nối với phiên toạ đàm Dỡ bỏ rào cản – Nâng cao vị thế của phụ nữ trong đổi mới sáng tạo.
Bà Phạm Thị Thu Hằng – Đồng sáng lập và Chủ tịch HĐQT Nền tảng kết nối đổi mới sáng tạo mở BambuUp cho biết: “Đối với BambuUp, chúng tôi mong muốn và luôn đặt ưu tiên hỗ trợ cho các start-up có lãnh đạo là nữ, chúng tôi nhận thấy những áp lực đặt trên phụ nữ còn quá nặng nề. Tuy nhiên, các nữ lãnh đạo cũng vẫn đang là nhóm đối tượng nhận được rất nhiều ưu tiên cả về chính sách của các cơ quan quản lý cũng như định hướng của các quỹ, các nhà đầu tư, vì vậy phụ nữ hãy tận dụng điều này để bứt phá và làm những điều mình muốn.”
Ông Trần Hậu Ngọc – Viện trưởng Viện Đánh giá khoa học và định giá công nghệ nhấn mạnh: “Không chỉ trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo hay khởi nghiệp, mà trong những năm gần đây, phụ nữ đã giữ những vị trí quản lý quan trọng và chủ chốt trong bộ máy lãnh đạo, điều mà trước đây không có, vai trò của phụ nữ ngày càng được khẳng định. Chúng tôi tin rằng, phụ nữ chính là động lực và nhân tố thúc đẩy sự phát triển của xã hội.”
Diễn đàn được trao đổi sôi nổi và kết thúc với thông điệp Phụ nữ CÓ THỂ - và truyền cảm hứng để phụ nữ bứt phá, sẵn sàng phát huy tiềm năng để tham gia đóng góp vào tiến trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Minh Anh
