Dự án đường sắt “khủng” (Quảng Ninh): Trở thành hoang hóa

THCL Sau gần 2 năm hoạt động, ga Hạ Long hoạt động kém hiệu quả khiến số tiền đầu tư “khổng lồ” gây lãng phí lớn…

“Vắng như chùa Bà Đanh”!

Ga Hạ Long được khởi công từ 5/2005 và đưa vào sử dụng từ 10/2014, là Tiểu dự án ga Hạ Long - ga Cái Lân - cầu vượt Bàn Cờ, tổng đầu tư 1.510 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu chính phủ.

Nhà ga này được đánh giá đạt chuẩn quốc tế, hệ thống cơ sở hạ tầng thuộc hạng bề thế nhất nhì miền Bắc, nằm trong Dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân, do Bộ GTVT làm chủ đầu tư với tổng số vốn lên đến hơn 7.000 tỷ đồng, hứa hẹn là nơi kết nối các tỉnh vùng Đông Bắc với Thủ đô Hà Nội.

Với khổ ray 1,435 m và 1,067 m, có 6 đường ray chờ, với công suất đón tiễn đạt 12 chuyến/ngày. Là đầu nối quan trọng nhằm chuyên chở hàng hóa từ cảng Cái Lân đi các tỉnh và phục vụ hành khách mà chủ yếu là khách du lịch. Dự án được đánh giá là một cú hích cho phát triển công nghiệp, dịch vụ, đặc biệt là nâng cao chất lượng hệ thống giao thông, giảm tải cho QL 18 đang trong giai đoạn nâng cấp, đẩy nhanh đồng bộ hóa trong vận tải cho quá trình phát triển toàn diện của tỉnh Quảng Ninh.

Tuy nhiên, từ khi đi vào hoạt động cho đến nay, nhà ga gần như không có hàng hóa và hành khách. Mỗi ngày, ga này chỉ đón và tiễn duy nhất một đoàn tàu chở 50 - 60 hành khách, sân ga trở thành nơi hoang hóa, cỏ cây mọc um tùm. Đi vòng quanh sân ga, điều chúng tôi dễ nhận thấy đó là khu vực ga khá rộng, có nhiều bãi trống dùng để tập kết hàng hóa, hệ thống nhà kho khá rộng cùng với nhiều khu nhà chức năng. Song buồn thay, toàn bộ nhà ga được xây mới khang trang, nhưng tất cả đều cửa đóng chặt không có lấy bóng dáng một hành khách. Một công trình hoành tráng - được xem là đầu mối giao thông quan trọng lại trở lên ảm đạm?

Khách bỏ tàu, chọn ô tô

Vì sao dự án “khủng” hoạt động kém hiệu quả? Trao đổi với PV, ông Nguyễn Đức Đại, Trưởng ga Hạ Long cho biết: “Đường sắt ở đây chạy khổ 1,435 m nên chỉ chạy lên được Yên Viên (Hà Nội) hoặc Kép (Bắc Giang). Muốn chuyên chở hàng hóa cũng khó, vì toàn quốc đang sử dụng khổ ray 1,067 m, phải mất thêm chi phí bốc xếp chuyển toa nên chẳng ai vận chuyển bằng đường sắt cả. Còn đối với hành khách, người ta chọn đường bộ cho tiện lợi, chứ ngày có 1 chuyến tàu, công việc không chủ động được. Thêm vào đó, do tốc độ chậm, người ta cũng không chọn đi tàu vì mất quá nhiều thời gian”.

Tìm hiểu còn được biết, Tiểu dự án Hạ Long - Cái Lân, dù đã làm xong nhưng vẫn chịu cảnh “tê liệt” do toàn bộ dự án đường sắt (dài 131 km) này đang bị thiếu vốn. Sau hơn 10 năm khởi công, đến nay, 3 tiểu dự án còn lại là Yên Viên - Lim (dài gần 11 km), Lim - Phả Lại (dài hơn 36 km), Phả Lại - Hạ Long (dài hơn 78 km) làm dở dang. Trước đó, vào tháng 9/2015, Bộ GTVT đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận tạm dừng đầu tư dự án để tập trung cân đối vốn cho các dự án khác của ngành GTVT, đồng thời cho phép điều chỉnh tiến độ hoàn thành về sau năm 2020.

Bùi Tú - Văn Đạt