Thị trường cà phê trong nước bước sang tháng Tám với một cú nhảy ngoạn mục khi giá cà phê tại các tỉnh Tây Nguyên và Nam Trung Bộ tăng mạnh, đồng loạt chạm ngưỡng 100.000 đồng/kg. Đây là lần đầu tiên giá cà phê tại Việt Nam vượt mốc tâm lý quan trọng này, phản ánh sự cộng hưởng từ nhiều yếu tố bất lợi đang diễn ra trên thị trường thế giới.

Theo khảo sát đến sáng 2/8, giá cà phê tại Đắk Lắk và Đắk Nông cùng đạt mốc 100.000 đồng/kg. Tại Lâm Đồng và Gia Lai, giá cũng không kém cạnh khi giữ mức 99.800 đồng/kg – chỉ thấp hơn vài trăm đồng so với đỉnh. So với phiên trước, giá cà phê tại tất cả các địa phương đều tăng 300 đồng/kg.

Mức tăng này được đánh giá là phản ứng trực tiếp trước hai biến động lớn: điều kiện thời tiết khô hạn kéo dài tại Việt Nam và rủi ro gián đoạn nguồn cung từ Brazil – quốc gia sản xuất cà phê lớn nhất thế giới, do căng thẳng thương mại với Mỹ.

Tại thị trường quốc tế, giá cà phê Robusta trên sàn London tăng mạnh. Hợp đồng giao tháng 9/2025 nhảy vọt lên 3.430 USD/tấn, tăng 29 USD so với phiên trước, tương đương mức tăng 0,85%. Các hợp đồng kỳ hạn khác cũng bật tăng trong biên độ từ 19 đến 26 USD/tấn. Đây là mức giá cao nhất trong hơn một năm qua và được các chuyên gia nhận định là tín hiệu tích cực đối với các nước xuất khẩu Robusta, đặc biệt là Việt Nam.

Cùng thời điểm, giá cà phê Arabica trên sàn New York cũng ghi nhận mức tăng nhẹ. Hợp đồng giao tháng 9/2025 tăng 0,05 cent, lên 295,85 cent/pound. Các kỳ hạn tiếp theo có mức tăng trong khoảng 0,05 đến 0,40 cent, phản ánh sự thận trọng nhưng vẫn nghiêng về xu hướng tăng giá.

Nguyên nhân chính thúc đẩy đà tăng trên cả hai sàn là lo ngại về khả năng thiếu hụt nguồn cung trong ngắn hạn. Tại Việt Nam, thời tiết khô hạn kéo dài suốt nhiều tuần qua khiến năng suất cà phê dự báo giảm sút nghiêm trọng. Những vùng trồng cà phê chủ lực như Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng đều không ghi nhận lượng mưa đáng kể, trong khi mùa hoa cà phê đang cần độ ẩm cao để phát triển.

Song song với đó, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Brazil cũng đang đổ thêm dầu vào lửa. Việc Mỹ áp mức thuế nhập khẩu 50% đối với cà phê Brazil từ ngày 6/8 tới khiến nhiều nhà nhập khẩu lo ngại, dẫn đến làn sóng mua tích trữ trước thời hạn chính sách có hiệu lực. Giới đầu tư quốc tế hiện vẫn kỳ vọng Brazil có thể được miễn thuế, nhưng khả năng này còn bỏ ngỏ khi các vòng đàm phán chưa đi đến kết luận rõ ràng.

Chuyên gia phân tích thị trường cà phê nhận định, chính sự kết hợp giữa yếu tố thiên tai tại Việt Nam và xung đột thương mại tại Brazil đã tạo ra một cơn “gió ngược” đẩy giá cà phê tăng đột biến. Trong ngắn hạn, xu hướng tăng có thể tiếp tục nếu tình hình thời tiết tiếp tục bất lợi và Mỹ vẫn giữ lập trường cứng rắn trong việc áp thuế nhập khẩu với cà phê từ Brazil.

Tuy nhiên, mặt bằng giá hiện tại cũng đặt ra nhiều rủi ro cho thị trường trong nước. Mức giá 100.000 đồng/kg là ngưỡng cao chưa từng có, do đó nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp xuất khẩu và cả người nông dân có thể xem đây là cơ hội để chốt lời. Nếu áp lực bán ra tăng mạnh, giá cà phê nội địa có thể bước vào chu kỳ điều chỉnh giảm tạm thời.

Mặt khác, tình trạng giá cao kéo dài có thể ảnh hưởng tới sức mua từ các thị trường nhập khẩu lớn, nhất là khi bước vào mùa tiêu dùng thấp điểm tại Bắc bán cầu. Đây sẽ là yếu tố cần theo dõi sát sao trong các tuần tới.

Hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam đang tích cực chốt hợp đồng dài hạn để “găm” lợi thế giá cao, đồng thời chuẩn bị các phương án linh hoạt nếu tình hình thị trường có những chuyển biến bất ngờ sau ngày 6/8.

Giới phân tích dự báo, nếu Mỹ không thay đổi chính sách thuế đối với cà phê Brazil, và thời tiết khô hạn tiếp tục kéo dài tại Việt Nam cũng như các nước sản xuất lớn khác, giá cà phê thế giới có thể tiếp tục thiết lập các đỉnh cao mới trong quý III năm nay. Đây có thể là cơ hội "vàng" để ngành cà phê Việt Nam tận dụng gia tăng xuất khẩu cả về lượng và giá trị.

Phương Thảo (t/h)