Với vai trò là Thủ đô và trung tâm sáng tạo, Hà Nội đang khẳng định vị thế tiên phong trong chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Tính đến nay, thành phố đã có 3.317 sản phẩm OCOP được đánh giá, chiếm tới 21,3% tổng số sản phẩm OCOP toàn quốc, trở thành địa phương dẫn đầu cả nước cả về số lượng lẫn chất lượng. Trong đó, có 6 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao – mức cao nhất trong hệ thống phân hạng, 1.571 sản phẩm đạt 4 sao và 1.718 sản phẩm đạt 3 sao. Đây là nền tảng quan trọng để Hà Nội tiếp tục nâng tầm giá trị nông sản – hàng hóa, đồng thời mở rộng thị trường ra quốc tế.
Theo Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới Hà Nội, thành phố hiện đang lựa chọn 22 sản phẩm tiềm năng để hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xét công nhận OCOP 5 sao. Mục tiêu này được đánh giá là bước đi chiến lược, không chỉ nhằm khẳng định thương hiệu OCOP Hà Nội trong nước mà còn mở rộng kênh tiêu thụ sang thị trường quốc tế.
Tại Hội chợ OCOP quốc gia năm 2025, đã có 47 sản phẩm trên cả nước được công nhận 5 sao, trong đó Hà Nội tiếp tục đóng góp một phần quan trọng. Thành phố đặt mục tiêu phấn đấu đạt thêm ít nhất 30 sản phẩm OCOP 5 sao trong giai đoạn tới, coi đây là “đầu tàu” dẫn dắt thương hiệu nông sản, làng nghề Việt Nam hội nhập toàn cầu.
Hà Nội hiện có hơn 1.350 làng nghề, chiếm khoảng 40% số làng nghề cả nước. Đây không chỉ là nơi sản xuất hàng hóa mà còn là “kho báu” văn hóa, lưu giữ tinh hoa thủ công truyền thống. Đặc biệt, năm 2025 đánh dấu mốc son khi làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông) và làng gốm Bát Tràng chính thức được Hội đồng Thủ công thế giới công nhận là thành viên “Thành phố sáng tạo thủ công thế giới”. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có làng nghề đạt danh hiệu này, khẳng định thương hiệu thủ công mỹ nghệ Hà Nội trên bản đồ thế giới.
Không dừng lại ở đó, thành phố đang hoàn thiện hồ sơ đề xuất thêm 2–3 làng nghề tiêu biểu khác để trình công nhận trong năm nay. Việc nâng tầm làng nghề gắn với OCOP không chỉ giúp sản phẩm thủ công Hà Nội mở rộng thị trường mà còn tạo điểm nhấn thu hút khách du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh Thủ đô sáng tạo.
Với diện tích đất nông nghiệp hơn 197.000 ha, Hà Nội hiện có 1.336 hợp tác xã nông nghiệp, 1.574 trang trại, 164 mô hình ứng dụng công nghệ cao và trên 14.000 sản phẩm nông – lâm – thủy sản được cấp mã QR truy xuất nguồn gốc. Đây là nền tảng quan trọng giúp nâng cao năng suất, chất lượng và tính minh bạch trong sản xuất.
Tuy nhiên, với dân số khoảng 12 triệu người, khả năng tự cung ứng lương thực – thực phẩm của Hà Nội mới chỉ đạt 35–45% nhu cầu. Để bảo đảm cân đối cung cầu, thành phố đã thiết lập liên kết sản xuất – tiêu thụ với 43 tỉnh, thành, hình thành hơn 1.500 chuỗi cung ứng nông sản, thực phẩm an toàn và 172 chuỗi sản xuất – tiêu thụ tại chỗ. Đây chính là “mạch nối” giúp nông sản Hà Nội vừa có chỗ đứng trong nước vừa vươn ra thị trường ngoài Thủ đô.
Song song với việc nâng cao chất lượng sản phẩm, Hà Nội đang tập trung mạnh mẽ vào khâu xúc tiến thương mại. Năm 2025, thành phố đã tổ chức nhiều sự kiện lớn:
Tuần hàng OCOP và đặc sản vùng miền (13–17/8/2025) tại Đông Ngạc, quy tụ 50 gian hàng với trên 500 sản phẩm OCOP, trong đó Hà Nội có 20 gian hàng.
Hội chợ OCOP xuất khẩu (Vietnam OCOPEX 2025) (1–3/8/2025) tại Hoàng Thành Thăng Long, quy mô gần 200 đơn vị với 300 gian hàng từ 34 tỉnh, thành, đồng thời có triển lãm trực tuyến kéo dài một tháng.
Sắp tới, từ 21–24/8/2025, Hội chợ xúc tiến thương mại nông nghiệp và OCOP Hà Nội sẽ diễn ra tại AEON MALL Long Biên, với gần 60 doanh nghiệp từ 17 tỉnh, thành, mở ra cơ hội tiếp cận thị trường Nhật Bản thông qua hệ thống AEON.
Đáng chú ý, Hà Nội đang đầu tư mạnh vào hạ tầng thương mại: 29 trung tâm thương mại, 131 siêu thị, 455 chợ (trong đó có 2 chợ đầu mối nông sản), hơn 2.000 cửa hàng tiện lợi và hàng trăm sàn thương mại điện tử. Đây là bệ phóng quan trọng giúp sản phẩm OCOP không chỉ phủ sóng thị trường nội địa mà còn sẵn sàng bước ra toàn cầu.
Theo ông Ngọ Văn Ngôn – Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối Chương trình OCOP Hà Nội, khó khăn lớn nhất hiện nay là năng lực sản xuất quy mô lớn để đáp ứng cùng lúc cả thị trường nội địa và xuất khẩu. Nhiều doanh nghiệp dù đạt tiêu chuẩn chất lượng cao nhưng vẫn thiếu nguồn lực để mở rộng sản xuất.
Chính vì vậy, Hà Nội kiến nghị các bộ, ngành tiếp tục hỗ trợ công tác đánh giá, định hướng phát triển sản phẩm OCOP gắn với lợi thế đặc trưng địa phương; đồng thời đẩy mạnh xúc tiến thương mại, kết nối cung – cầu.
Trong thời gian tới, thành phố sẽ tập trung đầu tư hạ tầng thương mại, hỗ trợ truyền thông, xây dựng thương hiệu và mở rộng kênh phân phối hiện đại như sàn thương mại điện tử, siêu thị, cửa hàng tiện lợi. Việc đưa sản phẩm OCOP tham gia các hội chợ trong và ngoài nước cũng sẽ được ưu tiên, nhằm quảng bá thương hiệu Hà Nội đến đông đảo người tiêu dùng toàn cầu.
Với 3.317 sản phẩm OCOP, hàng nghìn làng nghề cùng chuỗi cung ứng rộng khắp, Hà Nội đang từng bước định hình chiến lược phát triển nông nghiệp – thương mại – văn hóa bền vững. Hành trình nâng tầm OCOP không chỉ là câu chuyện của những con số mà còn là khát vọng đưa nông sản, thủ công và sản phẩm đặc trưng của Thủ đô vươn ra thế giới.
Hà Trần
