Chiều 27/12, tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác năm 2025, nhiệm kỳ 2021–2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Thu Hà đã tham dự tại điểm cầu Hà Nội. Hội nghị mang chủ đề: “Văn hóa là nền tảng – Thông tin là mạch dẫn – Thể thao là sức mạnh – Du lịch là nhịp cầu kết nối – Vững bước vào kỷ nguyên mới”.
Từ giao lưu văn hóa mang tính sự kiện sang đối thoại quốc tế và lan tỏa hệ giá trị của Thủ đô
Phát biểu tham luận tại hội nghị, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Phạm Tuấn Long nhấn mạnh, hội nhập quốc tế về văn hóa hiện nay không còn dừng ở các hoạt động mang tính sự kiện hay giới thiệu hình ảnh đơn lẻ, mà đã trở thành quá trình đối thoại, chia sẻ và lan tỏa hệ giá trị, đóng vai trò trực tiếp trong việc nâng cao vị thế quốc gia trong môi trường quốc tế.
Theo ông Phạm Tuấn Long, với vị thế là Thủ đô ngàn năm văn hiến, trung tâm chính trị, hành chính, văn hóa và đối ngoại của cả nước, Hà Nội có vai trò đặc biệt trong việc hiện thực hóa đường lối hội nhập quốc tế về văn hóa của Đảng và Nhà nước. Đến nay, Thành phố đã thiết lập quan hệ hữu nghị, hợp tác với hơn 100 thủ đô, thành phố lớn trên thế giới, trong đó 58 địa phương đã ký kết quan hệ hợp tác chính thức. Đặc biệt, 81 đại sứ quán và cơ quan đại diện ngoại giao cấp cao nhất của các nước đang đặt trụ sở tại Hà Nội, tạo nên môi trường giao lưu văn hóa quốc tế thường xuyên, đa dạng và có chiều sâu.
Chính nền tảng này giúp Hà Nội không chỉ là nơi tiếp nhận các dòng chảy văn hóa quốc tế, mà còn từng bước trở thành đầu mối tổ chức, kết nối và lan tỏa các giá trị văn hóa Việt Nam ra bên ngoài, thông qua các hoạt động hợp tác, giao lưu và sáng tạo mang tính đối thoại, thay vì chỉ dừng ở quảng bá hình ảnh.
Chuyển mạnh sang xây dựng hệ sinh thái hội nhập văn hóa – sáng tạo gắn với di sản và ngoại giao nhân dân
Giai đoạn 2024–2025 được đánh giá là bước chuyển quan trọng trong tư duy phát triển văn hóa của Hà Nội, khi Thành phố từng bước rời bỏ cách làm ngắn hạn, manh mún để chuyển sang xây dựng hệ sinh thái hội nhập văn hóa – sáng tạo. Cách tiếp cận này cho phép gắn kết chặt chẽ giữa di sản văn hóa, sáng tạo đương đại, công nghiệp văn hóa, du lịch và ngoại giao nhân dân, tạo ra chuỗi giá trị bền vững.
Trong năm 2025, Hà Nội không chỉ gia tăng về số lượng các hoạt động hội nhập văn hóa quốc tế, mà còn chú trọng rõ nét hơn đến chiều sâu nội dung và tính dài hạn. Trong khuôn khổ thực hiện các sáng kiến xây dựng Thành phố Sáng tạo, Thủ đô đã tổ chức nhiều sự kiện tiêu biểu như Lễ hội Thiết kế Sáng tạo, Biennale PHOTO HANOI’25, Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội, cùng các festival văn hóa đa phương và các diễn đàn học thuật quốc tế.
Đáng chú ý, ngày 10/12, Hà Nội đã công bố Khung Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026 và ra mắt Mạng lưới không gian sáng tạo Hà Nội. Đây được xem là bước đi thể hiện rõ tư duy phát triển văn hóa theo hướng dài hạn, chuyển từ tiếp cận “tổ chức sự kiện” sang tiếp cận “xây dựng hệ sinh thái”, tạo nền tảng để các hoạt động sáng tạo không chỉ diễn ra theo mùa vụ mà được duy trì, kết nối và lan tỏa bền vững.
Song song với sáng tạo đương đại, Hà Nội tiếp tục khẳng định vai trò trung tâm hội nhập văn hóa thông qua di sản, tiêu biểu là chuỗi hoạt động kỷ niệm “Một thập kỷ – Nghi lễ và trò chơi kéo co được UNESCO ghi danh” với sự tham gia của các cộng đồng thực hành trong nước và quốc tế. Những hoạt động này cho thấy hội nhập văn hóa không chỉ diễn ra ở cấp độ thiết chế, mà còn ở tầng sâu của cộng đồng, nơi các giá trị văn hóa được trao truyền, đối thoại và tôn vinh trong tinh thần tôn trọng sự đa dạng.
Gắn hội nhập văn hóa với du lịch, kinh tế và con người Hà Nội để tạo sức lan tỏa thực chất
Hội nhập văn hóa quốc tế của Hà Nội không tách rời mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, mà được gắn kết chặt chẽ với du lịch và các ngành dịch vụ liên quan. Năm 2025, Thủ đô đón khoảng 33 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 7,8 triệu lượt khách quốc tế, doanh thu du lịch đạt trên 120.000 tỷ đồng. Những con số này cho thấy văn hóa, khi được tổ chức bài bản và có chiều sâu, đã trở thành nguồn lực phát triển kinh tế quan trọng.
Thông qua các hoạt động hội nhập văn hóa, hình ảnh Hà Nội từng bước được định vị không chỉ là “Thủ đô nghìn năm văn hiến”, mà còn là điểm đến sáng tạo, cởi mở và năng động, phù hợp với xu hướng du lịch trải nghiệm, du lịch văn hóa chất lượng cao. Điều này giúp Thủ đô thu hút dòng khách có mức chi tiêu cao, kéo dài thời gian lưu trú, đồng thời tạo động lực phát triển cho các ngành công nghiệp văn hóa và dịch vụ đô thị.
Đặc biệt, cách tiếp cận hội nhập văn hóa của Hà Nội đặt con người và cộng đồng ở vị trí trung tâm. Các hoạt động hội nhập không chỉ hướng tới giới chuyên môn hay các thiết chế văn hóa, mà còn tạo điều kiện để người dân, nghệ nhân, cộng đồng sáng tạo trực tiếp tham gia, đối thoại và hưởng lợi. Thông qua các không gian sáng tạo, lễ hội và sự kiện văn hóa, các giá trị di sản và sáng tạo đương đại được đưa vào đời sống đô thị một cách tự nhiên, giúp văn hóa trở thành một phần sống động của đời sống xã hội, chứ không bị “đóng khung” trong các không gian trưng bày.
Từ thực tiễn đó có thể khẳng định, hội nhập quốc tế về văn hóa chỉ thực sự hiệu quả khi được triển khai theo cách tiếp cận hệ sinh thái, kết hợp hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, giữa giá trị truyền thống và chuẩn mực quốc tế. Với những kết quả đạt được trong thời gian qua, Hà Nội đang từng bước khẳng định vai trò trung tâm hội nhập văn hóa quốc tế của Việt Nam, đóng góp thiết thực vào việc lan tỏa giá trị văn hóa và con người Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập và phát triển.
Minh Thắm
