Cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) vừa ban hành văn bản gửi các Sở NN&PTNT gửi các tỉnh, thành có nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa nước ngọt về việc tăng cường quản lý nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa nước ngọt để cảnh báo sau vụ việc cá lồng chết hàng loạt trên sông Thái Bình (tỉnh Hải Dương).
Theo Cục Thủy sản nhận định, nguyên nhân ban đầu cá nuôi lồng bè tại tỉnh Hải Dương bị chết do biến động môi trường (hàm lượng oxy hòa tan thấp, nồng độ khí độc cao vượt giới hạn cho phép) làm suy giảm sức đề kháng trên cá nuôi, là cơ hội cho tác nhân gây bệnh xâm nhập.
Trước sự việc trên, Cục Thủy sản yêu cầu tỉnh Hải Dương cần triển khai một số nội dung. Trong đó, thu gom toàn bộ xác cá chết lên bờ xử lý vôi bột và chôn lấp để tránh ô nhiễm môi trường; tuyên truyền người dân không sử dụng cá chết để ăn, chế biến làm thực phẩm cho người hoặc gia súc.
Vệ sinh sát trùng toàn bộ lưới lồng, dụng cụ nuôi bằng thuốc sát trùng; treo túi vôi xung quanh lồng nuôi, tạo điều kiện trao đổi nước giữa trong và ngoài lồng nuôi.
Phối hợp với các đơn vị có chức năng liên quan tiếp tục lấy mẫu nước, mẫu trầm tích và mẫu cá; rà soát, phát hiện và xử lý các nguồn xả thải tại các vùng nuôi cá lồng bè để xác định chính xác nguyên nhân gây chết trên cá nuôi lồng bè. Dừng thả nuôi đến khi có kết quả phân tích chính xác của cơ quan chuyên môn và điều kiện môi trường cho phép.
Tiếp tục thống kê chính xác số lồng, khối lượng cá thiệt hại để làm căn cứ đề xuất hỗ trợ cho người nuôi theo quy định tại Nghị định 02/NĐ-CP ngày 09/1/2017 của Chính phủ về cơ chế, chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh.
Sử dụng thức ăn đảm bảo chất lượng; bổ sung vitamin và khoáng vào thức ăn nhằm tăng sức đề kháng cho cá nuôi. Giảm hoặc ngừng cho ăn khi điều kiện thời tiết, môi trường vùng nuôi bất lợi. Che nắng cho lồng nuôi bằng lưới lan (màu đen) hai lớp. Đối với vùng có nguy cơ gây chết cá cao nên di chuyển lồng bè đến nơi có điều kiện môi trường phù hợp cho sinh trưởng và phát triển của cá nuôi.
Theo Cục Thủy sản, dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, hiện tượng El Nino kéo dài từ năm 2023 đến hết tháng 4/2024 làm mực nước trên các sông, hồ giảm mạnh, ảnh hưởng đến hoạt động nuôi thủy sản lồng bè.
Ngoài ra, kết quả quan trắc, cảnh báo môi trường vùng nuôi cá lồng bè trên sông, hồ chứa tại một số tỉnh trọng điểm năm 2023 cho thấy, một số thông số môi trường có giá trị vượt giới hạn cho phép bao gồm: Coliform, N-NO2, COD, Chlorophyll a, N-NH4+, P-PO43, chất lượng môi trường có xu hướng ô nhiễm.
Đặc biệt vào giai đoạn chuyển mùa, các yếu tố môi trường biến động mạnh kết hợp với mưa/lũ gây ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của thủy sản nuôi. Một số vùng nuôi cần đặc biệt lưu ý, như trên sông Đuống, sông Thái Bình (Bắc Ninh, Hải Dương); sông Lô, sông Gâm (Hà Giang, Tuyên Quang, Phú Thọ…), sông Cái Vừng (An Giang); sông La Ngà (Đồng Nai); sông Chà Và (Bà Rịa - Vũng Tàu) và một số sông ở khu vực miền Trung, Nam bộ... thường xảy ra hiện tượng cá nuôi lồng bè chết hàng loạt.
Cục Thủy sản đề nghị Sở NN& PTNT các tỉnh, thành phố có nuôi cá lồng bè hướng dẫn, tuyên truyền, hỗ trợ người nuôi kiểm soát, phòng ngừa, giảm các nguồn gây ô nhiễm môi trường; tăng cường kiểm soát, phát hiện và xử lý các nguồn xả thải ở các vùng nuôi.
Trước đó, Thương hiệu và Công luận đã thông tin về cá nuôi lồng trên sông Thái Bình thuộc địa phận xã Tiền Tiến và phường Nam Đồng, thành phố Hải Dương bị chết hàng loạt khiến người nuôi cá lồng chịu thiệt hại lớn. Theo thống kê sơ bộ chưa đầy đủ của Sở NN&PTNT tỉnh Hải Dương, có khoảng 300 tấn cá nuôi lồng bị chết. Con số thiệt hại cụ thể đang được các cơ quan chức năng thống kê.
Bùi Tú
