Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2024 được tổ chức nhằm tôn vinh các giá trị nổi bật của Khu di tích trong quá trình tỉnh Hải Dương cùng với tỉnh Quảng Ninh, Bắc Giang hoàn thiện hồ sơ Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc trình UNESCO công nhận là Di sản thế giới; quảng bá các giá trị của Khu di tích Quốc gia đặc biệt Côn Sơn - Kiếp Bạc góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ, nhân dân trong việc thực hành, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dương Triệu Thế Hùng cho biết, trong gần 7 thế kỷ qua, những giá trị lịch sử văn hóa to lớn ở Côn Sơn tiếp tục được các bậc tiền nhân bồi đắp và phát huy, ngày nay được con cháu giữ gìn và trân trọng đã góp phần làm nên nét văn hóa đặc sắc, đa dạng mà riêng có, trở thành dòng chảy văn hóa truyền thống có sức sống mãnh liệt, lan tỏa, đi sâu vào tâm thức cộng đồng, mỗi người dân phật tử.
Khu di tích Côn Sơn, Kiếp Bạc đã được Nhà nước xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt năm 2012. Lễ hội chùa Côn Sơn được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; chùa Côn Sơn cũng là 1 trong 20 điểm di tích thành phần có giá trị quan trọng trong hồ sơ trình UNESCO công nhận Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là di sản thế giới.
Đến với Côn Sơn là đến với những địa danh rất đỗi quen thuộc trong tâm thức biết bao du khách như: Chùa Hun, Đền thờ Nguyễn Trãi, Đền thờ Đại tư đồ Trần Nguyên Đán, suối Côn Sơn, Bàn Cờ Tiên, Ngũ nhạc linh từ... và hệ thống các bảo vật, cổ vật, khảo cổ được tạo tác và lưu giữ qua nhiều thế hệ. Đây là những di sản vật thể vô giá minh chứng cho bề dày lịch sử và giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học của khu di tích.
Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc năm 2024 duy trì các nghi lễ như: Lễ rước nước, Lễ tưởng niệm và khai hội, Lễ tế trên núi Ngũ Nhạc, Lễ giỗ và Mông sơn thí thực...; phần hội có Hội thi gói bánh chưng, giã bánh giầy, Liên hoan pháo đất, vật cổ truyền, cờ tướng và nhiều hoạt động văn hóa, thể thao đặc sắc.
Với việc tổ chức Tuần Văn hóa Du lịch - xúc tiến thương mại và Giải việt dã Hành trình kết nối di sản văn hoá sẽ góp phần làm phong phú thêm sức cuốn hút của lễ hội và quảng bá những sản phẩm tiêu biểu, đặc trưng của Hải Dương tới bạn bè trong nước và quốc tế.
Đặc biệt tại Lễ hội năm nay, tỉnh Hải Dương đã công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận "Bộ tượng Tam Thế Phật chùa Côn Sơn" là Bảo vật Quốc gia. Đây là hiện vật gốc độc bản niên đại thời Lê Trung hưng (thế kỷ XVII), có giá trị đặc biệt, là hình mẫu trong phong cách tạo tác tượng Phật thế kỷ XVII-XVIII.
Bộ tượng Tam Thế Phật bao gồm 03 vị: Phật Quá Khứ, Phật Hiện Tại và Phật Vị Lai, tên gọi đầy đủ là "Tam Thế thường trụ diệu Pháp thân", có nghĩa là thời quá khứ, hiện tại, vị lai tồn tại vĩnh hằng không bị lệ thuộc vào hình, danh, sắc, tướng của thế giới hữu hình, không lệ thuộc vào không gian và thời gian. Một ý nghĩa khác gắn với tên gọi của các vị Phật này là "Tam Thế Tam thiên Phật" bao gồm "Quá Khứ Thế" có 1.000 vị Phật khác nhau đứng chủ, "Hiện Tại Thế" cũng gồm 1.000 vị Phật khác, "Vị Lai Thế" có 1.000 vị.
Ngay sau lễ khai hội, các đại biểu, nhân dân và du khách thập phương đã về dâng hương tưởng niệm 690 năm ngày viên tịch của Đệ tam tổ Thiền phái Trúc Lâm Huyền Quang Tôn giả.
Bùi Tú
