Hải Phòng: Nguy cơ “phá sản” bến xe xã hội hóa, trách nhiệm thuộc về ai?

THCL Thực hiện chủ trương xã hội hóa của UBND TP. Hải Phòng, Công ty CPĐT & PT kim khí Hải Phòng đã bỏ ra 50 tỷ đồng để đầu tư xây dựng Bến xe khách Thượng Lý để tiếp nhận hoạt động vận tải từ Bến Tam Bạc. Tuy nhiên, từ khi đi vào hoạt động đến nay, bến xe khách này luôn trong tình trạng “vắng như chùa bà đanh” khiến chủ đầu tư “khóc ròng”…

Người dân đến bến Thượng Lý, nhưng không có xe để đi

Chủ đầu tư… “khóc ròng”

Bến xe Thượng Lý được xây dựng theo Quyết định 332/QĐ-UBND ngày 24/1/2014 của UBND TP. Hải Phòng và Giấy Chứng nhận Đầu tư số 02121000445 ngày 16/4/2014 của Sở KH&ĐT với mục đích thay thế Bến xe Tam Bạc khi đóng cửa. Chủ đầu tư, xây dựng là Công ty Kim khí Hải Phòng.

Sau hơn 1 năm xây dựng, bến xe đã hoàn thành và được TP. Hải Phòng gắn biển Công trình trọng điểm chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Hải Phòng (13/5/1955 - 13/5/2015). Đây là bến xe khách loại 2 cấp quốc gia và được công bố đưa vào khai thác theo Quyết định số 588/QĐ-SGTVT ngày 13/5/2015 của Sở GTVT Hải Phòng.

Trái với bến Thượng Lý, tại cửa bến xe Niệm Nghĩa luôn tấp nập xe khách ra vào

Theo quy hoạch được UBND TP và các sở, ngành phê duyệt, Bến xe Thượng Lý có tổng diện tích 11.600m2, đảm bảo cho 300 lượt xe ra, vào mỗi ngày và lưu lượng hành khách từ 1.500 - 2.000 lượt người. Ngày 13/5/2015, Sở GTVT báo cáo và được TP chấp nhận phương án đóng cửa Bến Tam Bạc và điều chuyển 63 phương tiện với lưu lượng 106 chuyến tuyến Hà Nội - Hải Phòng/ngày về Bến xe Thượng Lý.

Đến 21/5/2015, Sở này tiếp tục có thông báo về việc đóng cửa Bến Tam Bạc vào ngày 31/5/2015. Tuy nhiên, sau đó, Sở GTVT lại đề nghị lùi thời gian đóng cửa Bến Tam Bạc sang ngày 15/6/2015.

Ngày 5/6/2015, thay vì điều chuyển phương tiện từ Bến Tam Bạc sang Bến xe Thượng Lý như chủ trương ban đầu, Sở GTVT có Văn bản số 955/SGTVT-VT cho phép các doanh nghiệp (DN) hoạt động vận tải tại Bến xe Tam Bạc tuyến Hải Phòng - Hà Nội được lựa chọn giữa Bến xe Niệm Nghĩa (thuộc Cty TNHH MTV Bến xe Hải Phòng) và Bến xe Thượng Lý trong thời gian từ nay đến 31/12/2015.

Sau thông báo của Sở GTVT, các DN vận tải đã rút khỏi Bến xe Thượng Lý và chuyển sang đăng ký hoạt động tại Bến xe Niệm Nghĩa.

Tuy nhiên, theo Lãnh đạo Công ty Kim khí Hải Phòng cho hay, đây chỉ là “màn kịch” của Sở GTVT vì ngày 23/6/2015, Sở đã có Văn bản số 1142 gửi Bộ GTVT, Vụ Vận tải, Viện Chiến lược phát triển GTVT về quy hoạch chi tiết tuyến vận tải hành khách cố định liên tỉnh đường bộ đến năm 2020. Văn bản nêu rõ: Toàn bộ các tuyến đang khai thác tại Bến xe Tam Bạc được điều chuyển về Bến xe Niệm Nghĩa tiếp tục hoạt động từ ngày 16/6/2015 và đã được Sở GTVT cập nhật và điều chỉnh trong bảng tổng hợp tăng tần suất khai thác tại Bến xe Niệm Nghĩa.

Như vậy, các tuyến vận tải hành khách đang hoạt động tại Bến xe Tam Bạc đã được chuyển về Bến xe Niệm Nghĩa hoạt động từ ngày 16/6/2015 và nằm trong quy hoạch các tuyến khai thác của Bộ GTVT đến năm 2020, không còn là chuyện “tạm” điều chuyển đến ngày 31/12/2015 như Văn bản số 955 của Sở GTVT.

Theo ghi nhận của phóng viên (ngày 22/1/2016), dù là thời điểm cuối năm tuy nhiên, hiện Bến xe khách Thượng Lý luôn trong tình trạng vắng vẻ, một số người dân đến bến đi xe, nhưng cũng không có xe để đi. Bên cạnh đó, dù đã đưa vào hoạt động một thời gian dài, nhưng bến mới khai thác được 1/10 công suất thiết kế, trong khi đó DN vẫn phải chi trả lương cho hàng trăm công nhân nhiều tháng qua để duy trì hoạt động của bến.

“Chúng tôi có bảo DN đầu tư đến 50 tỷ đâu”?

Liên quan đến sự việc, ông Nguyễn Quang Hiếu – Trưởng Phòng Quản lý vận tải (Sở GTVT Hải Phòng) ho hay: Sở GTVT ra văn bản số 955/SGTVT-VT chấp thuận cho các DN vận tải được tự do lựa chọn bến xe để kinh doanh. Bởi vì không có cơ sở pháp lý để áp đặt việc các DN vận tải từ bến xe Tam Bạc về bến xe Thượng Lý. Chính vì vậy, chúng tôi không thể thực hiện được chủ trương ban đầu đề ra.

Còn việc không nhất quán trong thực hiện đóng cửa di chuyển bến xe Tam Bạc về bến xe Thượng Lý như chủ trương ban đầu là do một số DN, chủ phương tiện vận tải phản ánh gay gắt, quyết liệt gây áp lực với cơ quan chính quyền. Vì vậy, Sở GTVT phải đưa ra văn bản 955/SGTVT-QLVT”.

Về việc Chủ đầu tư đã bỏ ra hàng chục tỷ đồng làm bến xe Thượng Lý nhưng đến nay phải đối mặt với nguy cơ phá sản, ông Hiếu cho biết: “Chúng tôi có bảo công ty này đầu tư 50 tỷ vào bến xe đâu? Có bảo các anh ấy làm nhà điều hành kiên cố đâu…? Nếu chủ đầu tư không bốc đồng mà đầu tư xây dựng nhỏ thôi, sau đó làm ăn có lãi thì cơi nới, mở rộng đầu tư nên họ gặp khó khăn. Đây có thể là bài học sâu sắc trong chiến lược kinh doanh cho DN”.

Tuy nhiên, điều khiến nhiều người thắc mắc là, Bến xa khách Thượng Lý được xây dựng theo chủ trương của TP. Hải Phòng, đồng thời là “Công trình trọng điểm chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Hải Phòng (13/5/1955 - 13/5/2015); là bến xe khách loại 2 cấp quốc gia”... nếu không đầu tư mà chỉ “xây dựng nhỏ thôi, sau đó thì cơi nới thêm…” như ông Hiếu nói thì có đạt tiêu chuẩn Bến xe khách loại 2 cấp quốc gia hay không? Có xứng tầm với một “Công trình trọng điểm chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Hải Phòng” hay không?

Cũng theo ông Hiếu cho hay, hiện tại bến xe Thượng Lý đang có khoảng 61 chuyến xe hoạt động/ngày. Tuy nhiên, Sở GTVT đang xin với Bộ trưởng, thứ trưởng Bộ GTVT cho bến xe Thượng Lý hoạt động là 91 tuyến, 398 chuyến/ngày.

Nhóm PV (Thương hiệu & Công luận)