THCL Theo lộ trình của UBND TP. Việt Trì (Phú Thọ), đến hết tháng 12/2015, sẽ xóa bỏ các lò gạch thủ công. Tuy nhiên đến nay, hàng chục lò gạch thủ công trên địa bàn vẫn ngang nhiên hoạt động.

Các lò nung thủ công thường được xây dựng trên đất canh tác

31 lò gạch thủ công vô tư… “nhả khói”

Thực hiện Quyết định số 567/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch của UBND tỉnh Phú Thọ, thời gian qua, nhiều địa phương trong tỉnh đã ra quân quyết liệt - xóa bỏ hoàn toàn các lò gạch thủ công. Tuy nhiên, tại TP. Việt Trì, vẫn tồn tại 31 lò gạch thủ công vô tư… “nhả khói”.

Được biết, UBND TP. Việt Trì đã ban hành Kế hoạch 1440/KH-UBND ngày 17/7/2014, theo đó, đặt mục tiêu, trong năm 2015 sẽ chấm dứt và xóa bỏ 100% lò sản xuất gạch đất sét nung theo công nghệ lò đứng liên tục trên địa bàn TP. Việt Trì. Song hiện nay, các lò gạch vẫn ngang nhiên hoạt động.

Ghi nhận của PV tại các xã, Thanh Đình, Trưng Vương, Thụy Vân, Sông Lô… (TP. Việt Trì), các lò gạch ngày đêm hoạt động, xả khói ra môi trường. Nhiều người dân bức xúc, do cột khói trắng, đen nghi ngút từ mạng lưới lò gạch trên địa bàn đua nhau “nhả ra” khiến cây cối, hoa màu đều bị khô héo, chết dần chết mòn. Đặc biệt, không khí bị ô nhiễm khiến nhiều người dân, nhất là người già và trẻ em có sức đề kháng yếu thường xuyên đau ốm, mắc các bệnh liên quan đến hô hấp…

Điều đáng chú ý, ngay tại trung tâm của TP. Việt Trì, tồn tại rất nhiều lò gạch gây ô nhiễm, ngày đêm “hun đốt” khu dân cư. Cụ thể, trên địa bàn phường Cát Tiên, có 3 lò gạch, phường Bến Gót có 4 lò gạch đang đua nhau hoạt động, gây bức xúc trong nhân dân.

Không chỉ vậy, hoạt động vận chuyển nguyên vật liệu để sản xuất gạch và vận chuyển gạch đi tiêu thụ cũng khiến các tuyến đường, tuyến đê ở các xã bị băm nát. Mỗi khi xe tải chạy, đường giao thông mù mịt bụi.

Ai “chống lưng” cho những sai phạm?

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Văn Tảo, Chủ tịch UBND xã Sông Lô thừa nhận, trên địa bàn xã Sông Lô hiện có 9 lò gạch vẫn đang hoạt động, khói lò gạch vẫn xả ra môi trường, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân. Xã đã yêu cầu các lò gạch dừng hoạt động, nhưng các chủ lò gạch vẫn không chấp hành?

“Xã Trưng Vương có 5 lò gạch, do HTX đứng ra làm hợp đồng với các chủ lò gạch thuê đất. Năm 2014, HTX đã thông báo đến các chủ lò gạch về kế hoạch của UBND thành phố đó là trong năm 2015, xóa bỏ hoàn toàn các lò gạch. Nhưng đến nay, xã vẫn chưa xóa bỏ được lò gạch nào”, ông Vũ Xuân Lựu, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Trưng Vương bức xúc.

Riêng 3 lò gạch tại phường Tiên Cát, đã nhiều lần bị Hạt Quản lý đê TP. Việt Trì lập biên bản do có vi phạm đổ gạch vỡ lên đỉnh kè và đào hố lấy đất làm gạch trong phạm vi bảo vệ kè, nhưng chính quyền địa phương vẫn không dẹp nổi.

Nói về việc buông lỏng quản lý trong công tác xóa bỏ lò gạch trên địa bàn TP. Việt Trì, nhiều cán bộ xã, phường đều cho rằng, dù đã có kế hoạch giảm tải, xóa bỏ lò gạch thủ công; tuy nhiên, việc dừng sản xuất chưa thực hiện nghiêm chỉnh bởi nhiều nguyên nhân như chi phí đầu tư ban đầu lớn chưa thu hồi được vốn, chưa có kinh phí hỗ trợ chuyển đổi…

Ông  Lê Minh Thanh, Phó trưởng Phòng Cảnh sát môi trường (Công an tỉnh Phú Thọ) cho biết: “UBND TP. Việt Trì cấp phép cho các lò gạch thủ công hoạt động. Nếu những lò gạch gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống sinh hoạt của người dân, chúng tôi sẽ cử cán bộ xuống hiện trường kiểm tra, đánh giá mức độ để xử lý nếu có sai phạm”.

Lý giải về việc không xử lý dứt điểm các lò gạch trên địa bàn, ông Phan Thanh Dương, Trưởng phòng Kinh tế (TP. Việt Trì) cho hay: Phòng đã tham mưu cho UBND thành phố ban hành Văn bản chỉ đạo số 1111/UBND-KT ngày 16/6/2015, Văn bản số 2489/UBND-KT ngày 24/12/2015 về việc đôn đốc xóa bỏ sản xuất gạch đất sét nung công nghệ lò đứng liên tục trên địa bàn. Tuy nhiên, đến nay kết quả đạt được chưa cao. Khi ban hành Kế hoạch 1440/KH-UBND trên địa bàn TP. Việt Trì, có 31 lò gạch theo công nghệ lò đứng liên tục đang hoạt động. Hiện tại, mới chỉ xóa bỏ được 4/31 lò gạch.

Việc để các lò gạch thủ công tiếp tục hoạt động như hiện nay tại TP. Việt Trì nói riêng và tỉnh Phú Thọ nói chung là trái với quy định. Các chủ lò gạch cũng đã biết về chủ trương xóa bỏ lò gạch thủ công từ lâu. Tuy nhiên, để xảy ra tình trạng trên là do chính quyền các địa phương chưa vào cuộc quyết liệt.

Các lò nung thủ công, lò thủ công cải tiến, lò đứng thường được xây dựng trên đất canh tác. Nguồn nguyên liệu dùng cho các lò loại này là đất sét lấy tại chỗ, sản xuất trên dây chuyền đơn giản, lạc hậu, sử dụng công nghệ nung đốt thủ công, tiêu tốn nhiều nhiên liệu gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, giảm năng suất cây trồng và làm mất đất canh tác.

Hoan Nguyễn