Sau khi khởi tố hình sự 7 vụ việc vi phạm pháp luật về hải quan xảy ra tại cảng biển và sân bay quốc tế, Cục Hải quan TP. HCM đang xem xét khởi tố nhiều vụ vi phạm có dấu hiệu hình sự.
Trong thời gian cuối năm 2016, Cục Hải quan TP. HCM đã ban hành 7 quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội “buôn lậu” và “vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới” đối với 7 vụ vi phạm xảy ra tại cửa khẩu cảng biển và sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất.
Trong đó, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 khởi tố 4 vụ, gồm: 2 vụ buôn lậu và vận chuyển trái phép ngà voi từ châu Phi về Việt Nam, 2 vụ nhập lậu hàng cấm. Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất khởi tố 2 vụ về tội vận chuyển trái phép hàng hóa. Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 khởi tố 1 vụ về tội buôn lậu.
Trong số các vụ nhập khẩu hàng cấm bị khởi tố về tội buôn lậu, có trường hợp của Công ty TNHH TM-DV Tân Phụng Hoàng. Tháng 5-2015, DN này mở tờ khai nhập khẩu lô hàng khai báo gồm 180 cái máy lọc nước, xuất xứ Trung Quốc, trị giá gần 78 triệu đồng, thuế suất 0%.
Từ thông tin phối hợp kiểm tra của Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan) liên quan đến lô hàng này, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 thực hiện chuyển luồng kiểm tra.
Tuy nhiên, sau khi biết hải quan có thông tin nghi vấn lô hàng, chuyển luồng kiểm tra, Công ty TNHH TM-DV Tân Phụng Hoàng có văn bản từ chối nhận hàng, với lý do người gửi hàng thông báo gửi nhầm hàng và không hợp tác với cơ quan Hải quan.
Qua khám xét phát hiện, hàng thực nhập gồm 29 chiếc xe đạp, 15 chiếc xe đạp máy 2 bánh và 7 chiếc xe máy, tất cả đã qua sử dụng, chất lượng còn lại khoảng 30 - 80%, thuộc danh mục hàng cấm nhập khẩu.
Vụ Công ty TNHH Doanh Gia (quận Tân Bình, TP. HCM) nhập khẩu lô hàng gồm 2 container về cảng Cát Lái cuối năm 2015, trên vận tải đơn thể hiện hàng hóa nhập khẩu gồm máy pha cà phê, xe đạp đua, bộ loa thùng nghe nhạc, máy phát điện xoay chiều 3 pha.
Phát hiện có dấu hiệu nghi vấn, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã phối hợp với Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về buôn lậu (C74, Bộ Công an) thực hiện lệnh khám xét, phát hiện toàn bộ hàng hóa chứa trong 2 container này là hàng điện tử đã qua sử dụng, thực phẩm, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng… thuộc danh mục hàng cấm nhập khẩu và hàng nhập khẩu có điều kiện.
Qua kết quả điều tra, cơ quan hải quan còn phát hiện có dấu hiệu DN này làm giả hồ sơ để hợp thức hóa việc khai báo hải quan, trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của cơ quan hải quan.
Tháng 11/2016, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 đã khởi tố vụ án hình sự về tội “vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới” xảy ra tại cảng Cát Lái, liên quan đến Công ty TNHH Doanh Gia…
Trong 11 tháng năm 2016, Cục Hải quan TP. HCM đã bắt giữ và lập biên bản 1.372 vụ vi phạm, với trị giá là 539,4 tỷ đồng, giảm 36,3% về số vụ vi phạm, nhưng tăng 465% về trị giá so cùng kỳ năm 2015.
Trong đó, có 1.267 vụ buôn lậu, gian lận thương mại, vi phạm thủ tục hải quan, 13 vụ liên quan đến vũ khí, chất nổ, 66 vụ vi phạm khác; 26 vụ ma túy, tiền chất, tân dược gây nghiện.
Đối với những vụ việc có dấu hiệu hình sự, Cục Hải quan TP. HCM đã chuyển Viện Kiểm sát Nhân dân TP. HCM 47 vụ, tăng 56,7% so cùng kỳ. Trong đó, Viện Kiểm sát yêu cầu chuyển sang cơ quan công an khởi tố 35 vụ, tăng 40% so cùng kỳ.
Ngoài ra, Cục Hải quan TP. HCM đang củng cố hồ sơ, khởi tố thêm một số vụ vi phạm nghiêm trọng bị phát hiện trong thời gian gần đây.
Trong đó, phải kể đến 5 vụ vận chuyển trái phép ngà voi qua cảng Cát Lái. Các vụ việc này đang được cơ quan hải quan xác minh để hoàn tất hồ sơ khởi tố.
Vụ nhập khẩu hơn 8 tấn hàng theo loại hình phi mậu dịch chứa hàng cấm, hàng NK có điều kiện… trị giá gần 550 triệu đồng bị Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 phát hiện, lập biên bản vi phạm có dấu hiệu hình sự.
Lô hàng này do Công ty TNHH Thành Như Ý (TP. Đà Lạt, Lâm Đồng) đăng ký làm thủ tục NK. Tuy nhiên, xác minh tại địa chỉ DN đăng ký kinh doanh cho thấy, DN không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh, không có bảng tên công ty…
Giám đốc công ty luôn né tránh, không hợp tác với phía cơ quan hải quan trong việc xử lý lô hàng vi phạm. Hay như vụ phát hiện trên 430 kg tổ yến trị giá gần 5 tỷ đồng, nhưng khai báo là hạt nhựa qua loại hình hàng gửi kho ngoại quan của Công ty TNHH KCTC Việt Nam bị phát hiện vào tháng 8/2016, cũng đang được Cục Hải quan TP. HCM mở rộng điều tra, xử lý hình sự…
Theo Cục Hải quan TP. HCM, hầu hết các vụ vi phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu hình sự đều được cơ quan trao đổi với Viện Kiểm sát Nhân dân TP. HCM để thống nhất trong việc xử lý.
Những vụ việc được Viện Kiểm sát có ý kiến đồng ý khởi tố vụ án hình sự để điều tra, Cục Hải quan TP. HCM sẽ thực hiện khởi tố ngay để chuyển cho cơ quan điều tra theo thẩm quyền.
Theo Lê Thu/ Hải Quan