Lẩu - món ăn khoái khẩu của nhiều người. Không ít quán lẩu biến thành nơi tiêu thụ của các loại nấm không rõ nguồn gốc, rau củ hóa chất, nước dùng không cần xương… được nấu từ hóa chất....

Nấm không rõ nguồn gốc

Đóng vai người học việc để mở quán lẩu, chúng tôi tìm đến một số quán lẩu bình dân của người quen trên phố Cửa Tả, lẩu vỉa hè trên phố Triệu Quốc Đạt (TP. Thanh Hóa).

Quán nhậu nhỏ trên phố Cửa Tả, có cả lẩu và các đồ nhậu khác như nem chua, cá chỉ vàng, nem tai.... Giá lẩu ở đây khá mềm: 120.000 - 150.000 đồng/nồi. Với mức giá rẻ như vậy thì nguyên liệu cũng là những loại không rõ nguồn gốc, hoặc sử dụng hóa chất độc hại.

Khi đã lấy lòng “thành công” chị N.L chủ quán, tôi đi cùng ra chợ Đầu Mối nhập hàng (rau, nấm, củ quả...). Chị chỉ bảo tận tình: “Nếu nấu lẩu, cứ mua dư thừa nấm, nhất là nấm kim châm, không bao giờ ế. Còn các loại nấm như linh chi, nấm mỡ, nấm rơm... ít người gọi”. Ra chợ, chị N.L cười tít mắt với một người bán hàng trẻ tuổi: “Cho vào túi hộ chị 50 gói nấm kim châm, lát nữa quay lại lấy”. Như thế, đủ hiểu chị chẳng cần biết đến nguồn gốc, chế độ bảo quản hay hạn sử dụng của loại nấm vốn phải được bảo quản cẩn thận này. Chị N.L cho biết thêm, từ nhà hàng đến các chủ quán lẩu bình dân cũng đều ra chợ mua nấm, thực phẩm về cho khách dùng.

Khi dỡ túi nấm kim châm ra thì thấy nấm được đóng gói trong bao bì rất sạch sẽ và đẹp mắt, chữ in trên mặt túi là chữ Trung Quốc, không hạn sử dụng. Hơn nữa, nhiệt độ bảo quản ghi trên bao bì là 0 - 5 độ mà nấm tại các chợ vẫn bày bán bình thường như các thực phẩm khác, có khi “sưởi nắng” cả ngày cũng không hề có dấu hiệu hư hỏng (?!). Điều này chứng tỏ, lượng hóa chất bảo quản có trong nấm là không nhỏ.

Nước lẩu không cần xương…

Thấy chị N.L mua 2 kg xương lợn mà nấu cả một nồi nước dùng to, tôi liền thắc mắc. Chị mới mách nước cách để có nồi nước lẩu ngon mà lại tiết kiệm chi phí khá nhiều so với việc dùng mỳ chính và hạt nêm. Đó là cho vài viên đường hóa học Trung Quốc và một ít mỡ lợn vào, sẽ y hệt nước dùng được ninh từ 100% xương! Đường hóa học dùng cho loại này, có giá rất rẻ, loại viên bằng hạt đậu xanh, hình thoi giá khoảng 90.000 đồng/kg, có độ ngọt cao gấp 500 lần đường cát bình thường. Nghĩa là, dùng 1 viên đường hóa học - sẽ tạo được độ ngọt tương đương với dùng 100g đường cát. Trung bình, mỗi nồi nước xương 15 lít, chỉ cần cho 5 - 10 viên đường là nồi nước hầm sẽ có vị ngọt đậm.

Theo các chuyên gia hóa học, đường hóa học có thành phần chủ yếu là Natri sacharin, không có giá trị dinh dưỡng, chỉ dùng làm tăng khẩu vị món ăn. Nếu thai phụ sử dụng thường xuyên loại đường này, sẽ gây kích thích niêm mạc đường ruột và ảnh hưởng đến chức năng men tiêu hóa, dẫn đến suy giảm chức năng tiêu hóa, gây rối loạn tiêu hóa. Sử dụng bừa bãi, có thể gây ung thư gan, phổi, thận hoặc thậm chí gây dị dạng bào thai.

Rau... cũng là rau bẩn

Rau quán lẩu cũng được khuân từ chợ về phục vụ. Ít ai biết được rằng tại các chợ, rau sạch tìm đỏ mắt cũng không thấy, còn rau bẩn nhiễm độc thì nhan nhản. Các loại rau muống, cần, cải... bóng mướt, xanh non mơn mởn là nhờ chất kích vọt, được phun thuốc trừ sâu hoặc tưới đạm với lượng lớn. Thậm chí, cho đến khi thu hoạch rau để bán, vẫn còn dấu tích của hóa chất chưa phân hủy hết. Ăn rau này, dễ gây ngộ độc, ung thư.

Một người dân trồng rau bán tại làng Tạnh, (Đông Vệ, TP. Thanh Hóa) cho biết: “Ngoài trồng rau cho nhà ăn thì các hộ nông dân trồng rau bán hầu hết đều cần đến các loại thuốc trừ sâu, chất biến đổi gen di truyền cho rau màu như Ga3 (Giberelin), viên sủi... Như thế, sẽ nhanh chóng được thu hoạch mà rất ngon rau. Với thuốc trừ sâu, sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng. Có khi thuốc vẫn dính trên rau lúc bán, nếu thu hoạch trước ngày ghi trên bao bì. Riêng thuốc kích thích, không tác động lên sâu bệnh mà tác động trực tiếp lên cây trồng, nhằm kích thích sự sinh trưởng kéo dài của thân, vươn dài. Đối với củ, hạt sẽ kích thích sự nảy mầm, phá tình trạng ngủ nghỉ của hạt giống”.

Và chính trong nội bộ những người nông dân trồng rau cũng tự ý thức được mức độ độc hại của rau không an toàn. Họ rỉ tai nhau : «Đằng sau rau tươi quả đẹp là những cái chết thầm lặng».

Thông thường, nấm sau khi đóng gói chỉ sử dụng được 5 - 7 ngày. Nếu nấm để quá hạn, sẽ tồn tại vi khuẩn gây bệnh và ký sinh trùng; đặc biệt có những loại độc tố vi khuẩn nguy hiểm gây ngộ độc hoặc thậm chí gây ung thư.

Mỹ Hạnh