Livehouse: Giải pháp “2 trong 1” đáp ứng nhu cầu ở – kinh doanh linh hoạt
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam nhận định: Tốc độ đô thị hóa ngày càng cao đang gây áp lực lớn lên hệ thống hạ tầng và thị trường nhà ở. Dân số đô thị hiện đã đạt 44,3% và dự kiến vượt mốc 50% vào năm 2030, trong khi nguồn cung bất động sản, đặc biệt tại vùng lõi đô thị, vẫn hạn chế và giá bán liên tục lập đỉnh.
Sự thiếu hụt các sản phẩm có giá phù hợp khiến người dân gặp khó trong việc tiếp cận nhà ở, còn nhà đầu tư thì “đau đầu” với bài toán chi phí - hiệu suất đầu tư. Trong khi đó, các nhóm khách hàng trẻ, doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh cá thể ngày càng có xu hướng tìm kiếm những không gian linh hoạt – nơi có thể vừa ở, vừa làm việc, thậm chí kinh doanh, với mức chi phí hợp lý.
Đáp ứng yêu cầu đó, mô hình Livehouse – tổ hợp bất động sản đa công năng (lưu trú, làm việc, kinh doanh, giải trí, nghỉ dưỡng) đang được đánh giá là lời giải phù hợp. Dẫn khảo sát của Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES), ông Toan cho biết: xu hướng đầu tư bất động sản hiện đã chuyển từ tích trữ sang tạo dòng tiền và sinh lời thực tế. Những yếu tố như “thời hạn sở hữu” không còn là rào cản nếu pháp lý minh bạch, quyền lợi được đảm bảo và sản phẩm có thể khai thác hiệu quả.
“Livehouse là mô hình hội tụ nhiều điểm mạnh: Đa chức năng, pháp lý rõ ràng, thời hạn sở hữu hợp lý, tối ưu dòng tiền và đặc biệt là mức giá dễ tiếp cận hơn so với nhà phố hay shophouse truyền thống. Đây sẽ là công cụ hữu hiệu giúp cân bằng giữa nhu cầu thực tế và khả năng chi trả của người mua”, ông Toan khẳng định.
GS.TS. Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội, cũng cho rằng: Livehouse chính là cơ chế để “bất động sản trở về với giá trị sử dụng thực”. Theo ông, tại nhiều quốc gia phát triển, giá bất động sản không bị đẩy lên quá cao là bởi họ đánh thuế mạnh với tài sản và đầu cơ, thay vào đó khuyến khích khai thác theo công năng thực tế. Livehouse – với thời hạn sử dụng cụ thể, có thể giúp hạ nhiệt giá đất đô thị và hạn chế tâm lý tích lũy tài sản vô lý.
Mô hình truyền thống đã bộc lộ hạn chế – Thị trường cần giải pháp mới
TS. Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, các mô hình bất động sản truyền thống như nhà phố, shophouse, officetel hay căn hộ đang ngày càng bộc lộ nhiều hạn chế trong việc đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng. Trong khi đó, nhu cầu từ thị trường – đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ lại hướng đến các sản phẩm tích hợp, linh hoạt, có thể vừa ở vừa khai thác thương mại.
Ông Đính phân tích:
Nhà phố có giá trị đầu tư lớn, hiệu suất khai thác không cao và khó tiếp cận với người có nhu cầu ở thực.
Shophouse bị giới hạn về hiệu quả kinh doanh do chỉ hoạt động ban ngày và phụ thuộc mật độ cư dân.
Officetel có diện tích nhỏ, khó mở rộng hoạt động.
Căn hộ ở truyền thống không thể chuyển đổi công năng linh hoạt, khiến dòng tiền bị “giam” trong một mục tiêu duy nhất.
Livehouse, ngược lại, được thiết kế để giải quyết tất cả những điểm yếu này. Với quy hoạch tổng thể, tích hợp nhiều chức năng, Livehouse cho phép chủ đầu tư hoặc người sở hữu linh hoạt khai thác: có thể làm homestay, văn phòng nhỏ, quán cafe, dịch vụ lưu trú, thư giãn… và vẫn đảm bảo tiêu chuẩn sinh hoạt.
Đặc biệt, với hình thức sở hữu có thời hạn – thường từ 30 đến 50 năm, chi phí đầu tư giảm đáng kể. Điều này giúp mức giá Livehouse “mềm” hơn, tạo điều kiện cho cả người mua ở thật lẫn nhà đầu tư nhỏ lẻ tiếp cận. TS. Đính đánh giá: “Livehouse không chỉ là sản phẩm phù hợp xu hướng sống - làm việc hiện đại, mà còn là một kênh đầu tư bền vững, an toàn và có khả năng sinh lời thực”.
Pháp lý đã dần rõ ràng, cần thêm cơ chế khuyến khích phát triển
Bên cạnh các ưu điểm về mô hình, điều được quan tâm nhiều nhất hiện nay là tính pháp lý của sản phẩm Livehouse – yếu tố từng khiến các loại hình như condotel hay officetel gặp khó trong giai đoạn đầu.
PGS.TS. Nguyễn Quang Tuyến, Trưởng khoa Pháp luật kinh tế (Đại học Luật Hà Nội) khẳng định: Pháp luật hiện hành đã có nền tảng pháp lý cơ bản cho loại hình sở hữu có thời hạn như Livehouse. Điển hình, Luật Đất đai 2024 (Điều 172, điểm c) quy định rõ việc gia hạn đất khi hết thời hạn, bảo đảm quyền lợi cho người sử dụng.
Thêm vào đó, Nghị định 102/2024/NĐ-CP cũng đã hướng dẫn cụ thể trình tự, thủ tục gia hạn quyền sử dụng đất. Do đó, khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm đầu tư nếu dự án có quy hoạch, pháp lý minh bạch.
Tuy nhiên, ông Tuyến cũng kiến nghị cần nhanh chóng hoàn thiện các chính sách cụ thể cho dòng sản phẩm Livehouse, bao gồm:
Ưu đãi về thủ tục đầu tư, chuyển đổi công năng, thuế.
Rà soát, điều chỉnh quy chuẩn, tiêu chuẩn thiết kế.
Cho phép thử nghiệm thí điểm tại một số địa phương có hạ tầng phù hợp, tránh tình trạng “làm đại trà, rủi ro cao”.
“Trong quá trình sửa đổi các Nghị quyết và Luật Đất đai sắp tới, cần lồng ghép các nội dung đặc thù để phát triển bất động sản đa chức năng như Livehouse. Đây là một phần của tiến trình hoàn thiện thể chế hiện đại, phù hợp thực tiễn”, ông Tuyến nhấn mạnh.
Ở góc độ quản lý, ông Vương Duy Dũng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng: Livehouse không hoàn toàn là mới, mà là sự kế thừa và phát triển của các mô hình như condotel, officetel. Tuy nhiên, khác biệt là ở tính linh hoạt cao hơn, phù hợp xu thế sống - làm - chơi tích hợp và đáp ứng bài toán kinh tế ban đêm, phát triển đô thị đa năng.
Ông Dũng khuyến nghị: Nhà nước cần mở cơ chế thí điểm, khuyến khích phát triển tại các đô thị lớn – nơi có nhu cầu thật và hạ tầng tương thích. Đồng thời, cần lắng nghe doanh nghiệp và nhà đầu tư để hoàn thiện chính sách, giảm bớt thủ tục phức tạp và gỡ các rào cản hành chính.
Tổng kết hội thảo, các diễn giả đều đồng thuận rằng Livehouse là một mô hình sáng tạo, hiện đại và phù hợp với bối cảnh hiện tại của thị trường bất động sản Việt Nam. Không chỉ giúp kéo giảm áp lực giá đất trong đô thị, Livehouse còn mở ra một hướng tiếp cận mới – không đặt nặng “sở hữu bất tận”, mà hướng đến “khai thác tối ưu”.
Trong dài hạn, nếu được hỗ trợ bởi khung pháp lý hoàn chỉnh và chính sách linh hoạt, Livehouse sẽ trở thành mảnh ghép quan trọng trong hệ sinh thái đô thị thông minh, phục vụ đa mục tiêu: an cư – lập nghiệp – kinh doanh – phát triển bền vững.
Khánh Yên
