Mặt bằng giá hàng hóa, dịch vụ, tiêu dùng hiện nay phụ thuộc những yếu tố nào?

Giá xăng tăng, hàng hóa, chi phí dịch vụ, tiêu dùng, sản xuất tăng vọt. Thực phẩm, lương thực là mặt hàng "nhạy cảm" với giá xăng tăng nhất, nên người tiêu dùng đã rất mong mỏi chính sách điều hành, quản lý giá của Chính phủ có hiệu lực trực tiếp. Khi giá xăng giảm, hàng hóa vẫn không giảm mà còn có nghịch lý ngược là một số hàng hóa, thực phẩm vẫn tăng, không hề giảm làm người tiêu dùng bắt đầu thấy cần phải kiến nghị để Chính phủ xem xét.

Vậy mặt bằng giá hàng hóa, dịch vụ, tiêu dùng hiện nay phụ thuộc những yếu tố nào? Tiến sỹ Nguyễn Bích Lâm, chuyên gia kinh tế, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Mặt bằng giá cả hàng hóa dịch vụ phụ thuộc vào mức giá bình quân của các mặt hàng chiến lược, hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu và nguyên, nhiên vật liệu chủ yếu của các ngành sản xuất. Nhu cầu tiêu dùng và cân đối cung - cầu các hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng thiết yếu của hộ gia đình đóng vai trò quan trọng trong hình thành mặt bằng giá hàng hóa và dịch vụ của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, mức giá thế giới của các loại hàng hóa và dịch vụ phục vụ cho sản xuất và tiêu dùng tác động rất mạnh đến mặt bằng giá cả đối với nền kinh tế có độ mở lớn, sản xuất trong nước phụ thuộc vào nguyên vật liệu nhập khẩu.

Giá hàng hóa tăng ảnh hưởng đến nền kinh tế và là yếu tố tác động, nguy cơ cao dẫn đến lạm phát. Tiến sỹ Nguyễn Bích Lâm phân tích: Xăng dầu vẫn là yếu tố đầu tiên tác động tới giá cả. Trong mức tăng giá tiêu dùng bình quân của 07 tháng năm nay, giá xăng dầu thế giới vẫn là yếu tố đầu tiên tác động tới giá cả hàng hóa, dịch vụ và tiếp tục tác động trong thời gian tới vì giá xăng dầu trong nước phụ thuộc vào giá xăng dầu thế giới.

Bình quân 07 tháng năm nay giá xăng dầu trong nước tăng 49,75%, tác động làm CPI tăng 1,79 điểm phần trăm trong mức tăng 2,54%. Giá dầu thế giới gần đây có xu hướng giảm do lo ngại về suy giảm sản xuất của các nước. Tuy nhiên trong bối cảnh nguồn cung dầu thế giới không dồi dào nên giá xăng dầu được dự báo sẽ tiếp tục ở mức cao trong thời gian tới.

Bên cạnh xăng dầu, giá gas trong nước biến động theo giá gas thế giới. Giá gas 07 tháng năm nay tăng 23,78% so với cùng kỳ năm trước, góp phần làm CPI chung tăng 0,35 điểm phần trăm.

Trong 02 tháng gần đây, giá lương thực, thực phẩm đang có xu hướng tăng lên, đặc biệt là giá lợn hơi đã tăng cao theo giá thức ăn chăn nuôi. Trong tháng 07/2022, giá thịt lợn đã tăng 4,29% so với tháng trước làm chỉ số giá nhóm thực phẩm tăng 1,6%, tác động làm CPI tăng 0,34 điểm phần trăm.

Đánh giá về công tác điều hành giá trong thời gian vừa qua, Tiến sỹ Nguyễn Bích Lâm nhận định: Thời gian qua Chính phủ luôn chủ động, phối hợp hiệu quả với Quốc hội xử lý khẩn trương, đầy trách nhiệm trong điều hành giá hàng hóa và dịch vụ để kiểm soát lạm phát, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh của nền kinh tế. Chẳng hạn đối với xăng dầu, Chính phủ đã trình Quốc hội 2 lần giảm mức thuế bảo vệ môi trường của xăng dầu xuống mức giá sàn.

Gần đây Chính phủ cũng đã chỉ đạo kịp thời khi giá thịt lợn có xu hướng tăng cao. Đối với các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm và vật liệu xây dựng, Chính phủ cũng đã kịp thời chỉ đạo để tránh tình trạng tăng giá hàng hóa một cách bất hợp lý. Một loạt các nhóm hàng và dịch vụ có tác động lớn tới lạm phát cũng được kiểm soát rất chặt chẽ, như dịch vụ giáo dục, dịch vụ y tế, điện chưa tăng giá theo lộ trình.

Bên cạnh đó, Chính phủ đã chỉ đạo hệ thống phân phối, bán lẻ có tổ chức luôn chủ động đưa ra các giải pháp đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu dùng các loại hàng hóa và dịch vụ thiết yếu. Nhiều doanh nghiệp tích cực tham gia chương trình bình ổn giá, giữ ổn định giá các hàng hóa thiết yếu để phục vụ nhu cầu của người dân.

C.H.Q (t/h)