Phát biểu khai mạc, đại diện đơn vị chủ trì soạn thảo, ông Phạm Quang Huy, Phó Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương nhấn mạnh: Nghị định số 80/2024/NĐ-CP là một văn bản pháp luật, một cơ chế, chính sách quan trọng, đột phá và bền vững, được Chính phủ ban hành kịp thời, nhằm góp phần thúc đẩy việc sử dụng năng lượng sạch và thu hút đầu tư phát triển năng lượng tái tạo, qua đó góp phần đạt được các mục tiêu về chuyển dịch năng lượng và phát triển bền vững của Việt Nam.
Đây là cơ chế đã được Bộ Công Thương nghiên cứu kỹ lưỡng trong nhiều năm, thông qua việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế, đánh giá và phân tích đặc điểm, điều kiện của Việt Nam. Đồng thời, tham vấn ý kiến của nhiều chuyên gia, tổ chức và cơ quan trong và ngoài nước, nhằm đảm bảo Cơ chế DPPA không chỉ mang tính hiệu lực, hiệu quả thực thi, mà còn đáp ứng được các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung và nhu cầu sử dụng điện xanh, sạch của các doanh nghiệp nói riêng.
Cũng đánh giá cao về cơ chế DPPA, ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho rằng: Nghị định 80/2024/NĐ-CP về cơ chế DPPA được Chính phủ ban hành, đáp ứng được lòng mong mỏi của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. “Đây là những bước rất quan trọng để chúng ta có thể thúc đẩy thị trường điện cạnh tranh” – đại diện EVN cho biết thêm.
Theo Bộ Công Thương, với cơ chế DPPA, những khách hàng sử dụng điện lớn có mức sản lượng tiêu thụ bình quân từ 200.000 kWh/tháng mong muốn sử dụng năng lượng tái tạo sẽ được mua điện “trực tiếp” từ các nhà sản xuất năng lượng tái tạo với hai chính sách qua đường dây kết nối riêng hoặc qua lưới điện quốc gia.
Riêng với trường hợp mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia, đơn vị phát điện năng lượng tái tạo được tham gia cơ chế là đơn vị phát điện từ điện gió hoặc điện mặt trời với công suất từ 10 MW trở lên đấu nối vào hệ thống điện quốc gia trực tiếp tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh, trong khi trường hợp mua bán điện trực tiếp qua đường dây riêng sẽ không có giới hạn về công suất và loại hình năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, gió, thủy điện nhỏ, sinh khối, địa nhiệt, sóng biển, thủy triều, hải lưu, các dạng năng lượng tái tạo khác và hệ thống điện mặt trời mái nhà được cấp giấy phép hoạt động điện lực hoặc được miễn trừ giấy phép đối với lĩnh vực phát điện theo quy định.
Tại hội nghị, nhiều ý kiến phát biểu của đại diện một số cơ quan, đơn vị và tổ chức quốc tế như: Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF), Ngân hàng Quốc tế Nhật Bản (JBIC), Đại sứ quán Hoa Kỳ và Liên minh năng lượng sạch châu Á (ACEC) và khách hàng sử dụng điện lớn như Samsung, đều bảy tỏ sự ủng hộ và đánh giá cao về những nỗ lực của Bộ Công Thương và ý nghĩa của việc ban hành Cơ chế DPPA. Đồng thời coi đây không chỉ là một cơ chế góp phần bảo đảm an ninh cung cấp điện, mà còn là cơ chế giúp khách hàng đạt được các mục tiêu sản xuất và tăng trưởng xanh.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ: Cơ chế DPPA không những tạo động lực để thu hút nguồn vốn tư nhân trong đầu tư và sử dụng năng lượng tái tạo, mà còn thúc đẩy phát triển thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam. 
Cơ chế DPPA được Bộ Công Thương, Chính phủ tập trung toàn lực xây dựng và ban hành, với khối lượng nội dung chuyên môn rất sâu và trong một khoảng thời gian ngắn kỷ lục; đây là cơ chế được rất nhiều tổ chức, cá nhân, đặc biệt là các khách hàng sử dụng điện lớn và khách hàng FDI quan tâm.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, tốc độ tăng trưởng kinh tế cao nên nhu cầu sử dụng điện của Việt Nam sẽ tăng cao, 6 tháng đầu năm tốc độ tăng trưởng điện năng là 12-13% so với cùng kỳ.
Để bảo đảm cung ứng điện theo Quy hoạch điện 8 và trung hoà carbon theo cam kết của Việt Nam tại Cop 26, thì ngoài sự nỗ lực của Việt Nam, cũng cần sự hỗ trợ của các quốc gia phát triển khác.
Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh các nhiệm vụ trọng tâm để triển khai có hiệu quả cơ chế mua bán điện trực tiếp.
Bộ trưởng yêu cầu EVN và các đơn vị trực thuộc khẩn trương tính toán các chi phí sử dụng dịch vụ hệ thống điện trong cơ chế DPPA, xây dựng quy trình kinh doanh, quản lý và tính toán thanh toán, hóa đơn cho khách hàng khi tham gia cơ chế DPPA cũng như thực hiện tốt chức năng quản trị việc đăng ký tham gia và hướng dẫn các đơn vị trong việc tham gia cơ chế DPPA qua lưới điện quốc gia, kiểm tra, giám sát các yêu cầu kỹ thuật nhằm đảm bảo hệ thống điện vận hành ổn định, an toàn và liên tục.
Lãnh đạo Bộ Công Thương giao các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương tập trung làm tốt công tác truyền thông phổ biến sâu rộng về vai trò, tầm quan trọng và các nội dung cốt lõi của Nghị định; khẩn trương xây dựng hướng dẫn quy trình triển khai theo chức năng và nhiệm vụ; Định kỳ hàng tháng báo cáo tình hình, kết quả thực hiện theo nhiệm vụ được phân công và kịp thời tham mưu với lãnh đạo bộ và cấp có thẩm quyền kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc phát sinh.
Thiên Trường (t/h)
