Mỹ, Châu Âu giảm mua hàng, doanh nghiệp xuất khẩu Việt cần trợ lực như thế nào?

Ông Phạm Văn Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Thắng Jean, kiêm Phó Chủ tịch Hội Dệt may thêu đan TP. HCM, đánh giá sức mua tại thị trường châu Âu giảm rất mạnh.

Ngay dịp lễ Giáng sinh năm nay, sản phẩm quần jean của công ty chỉ nhận được đơn hàng từng tháng, trong khi trước đây đơn hàng nhận theo quý, theo năm. Thị trường Mỹ cũng giảm 40%, thậm chí gần đây công ty chưa nhận được đơn hàng nào.

Ông cho hay là vừa xuất khẩu các lô hàng sang Mỹ, Đức nhưng bị kẹt tại cảng, chỉ còn thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc bù đắp được 50% xuất khẩu của công ty.

Ông Nguyễn Văn Sang, Giám đốc Công ty Hàng Việt, chủ chuỗi siêu thị nội ngoại thất Furnist, cho hay là đơn hàng từ Mỹ, Châu Âu giảm 40%-50%. Một số đối tác nước ngoài kinh doanh ế ẩm, hàng tồn kho nên họ chậm thanh toán, gây khó cho DN trong nước về vốn để duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh.

“Dù hạn mức tín dụng chúng tôi vẫn còn 40% nhưng để vay được là không thể. Việc ngân hàng không giải ngân vốn dự kiến kéo dài đến hết năm 2022 nên doanh nghiệp tiếp tục khó khăn” - ông Sang nói.

Đại diện nhiều công ty khác cũng cho hay họ đang phải đối mặt với những khó khăn vì thiếu đơn hàng, khách hàng đưa ra mức giá chỉ bằng 40%-50% so với bình thường.

Trong khi đó chi phí đầu vào tăng cao do lạm phát, lãi suất tăng cao và rất khó tiếp cận được nguồn vốn vay từ ngân hàng. Bên cạnh đó, tỉ giá USD tăng khiến chi phí nhập khẩu nguyên vật liệu tăng nhưng DN không dám tăng giá bán sản phẩm vì sợ mất khách hàng.

Đứng trước khó khăn, các doanh nghiệp xuất khẩu đang đánh giá lại tổng thể tình hình thị trường, khách hàng, sản phẩm... để đưa ra kế hoạch sản xuất, kinh doanh, chủ động tìm kiếm các thị trường mới.

Tổng giám đốc Việt Thắng Jean Phạm Văn Việt cho hay so với xuất khẩu, thị trường nội địa chỉ chiếm 5%. Do đó, sắp tới công ty cố gắng nâng thị phần nội địa lên 10%. Việt Thắng cũng chuyển sang khai thác hai thị trường mới là Canada và Úc.

Ông Nguyễn Quốc Anh, Chủ tịch Hiệp hội Nhựa cao su TP. HCM thông tin: Trước thực tế xuất khẩu, đơn hàng giảm, các nhà xuất khẩu đang tính toán phát triển tại thị trường trong nước với quy mô dân số lên đến gần 100 triệu dân. Tuy vậy, việc thay đổi thị trường khó thực hiện trong một sớm một chiều. Bên cạnh đó, thị trường nội địa sức mua chưa cao.

Theo chủ doanh nghiệp, để tiết giảm chi phí, các doanh nghiệp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào quản lý và vận hành; thiết kế lại mạng lưới chuỗi cung ứng; khai thác lợi ích đến từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) để tăng tốc xuất khẩu, tận dụng ưu đãi thuế quan.

Liên quan đến thực tế trên, một số chuyên gia nêu ý kiến, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, các ngân hàng cần tăng room cho vay và nên có chính sách mở sớm để hỗ trợ cho tất cả ngành nghề duy trì sản xuất, kinh doanh.

Song song đó, ngành thuế cần nhanh chóng hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp. Đồng thời, ngân hàng nới hạn mức tín dụng, triển khai nhanh gói giảm 2% lãi vay; cho doanh nghiệp vay mới để tiếp tục sản xuất, kinh doanh, tìm thị trường mới vượt qua giai đoạn khó khăn.

Theo đó, khó khăn về dòng tiền, bao gồm vốn lưu động, vốn đầu tư trung và dài hạn đang đặt doanh nghiệp, nhất là tư nhân vào những tình thế hết sức cấp bách, khó khăn; ảnh hưởng tới sức cạnh tranh của nhiều ngành, lĩnh vực và nội tại nền kinh tế trong nước.

Nguyễn Vân Quỳnh (t/h)