Người trồng bí đỏ lại đứng ngồi không yên vì giá liên tục xuống thấp

Với 2.000ha đất sản xuất, Chiềng Sung là xã trọng điểm về ngô hàng hóa của huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La. 5 năm lại đây, giá ngô bấp bênh, nên đời sống của nhiều nông dân gặp khó khăn. Vì thế, dù không được xã, huyện định hướng, bà con vẫn tự phát chuyển đổi nhiều diện tích ngô sang trồng dong riềng, nghệ và bí đỏ (chủ yếu 2 giống bí đỏ bánh xe, bí cô tiên).

Đến nhiều bản ở xã Chiềng Sung những ngày này, bí đỏ chất hàng đống ở sân vườn, kho chứa của các gia đình nông dân, thậm chí bí quả để thối trên nương người dân không buồn mang về nhà. Nguyên nhân do giá bí đỏ rớt xuống quá thấp.

35 hộ dân ở bản Cao Sơn, cũng xã Chiềng Sung, với 50 ha diện tích trồng bí đỏ cũng trong tình cảnh tương tự gia đình anh Lò Văn Huấn. Như gia đình ông Dương Văn Vịnh ở bản Cao Sơn năm nay đầu tư 55 triệu đồng trồng 2 ha bí ngô trên diện tích trồng ngô trước đây. Với diện tích này như năm ngoái, gia đình ông thu hoạch gần 15 tấn quả/1 ha bí trồng 2 vụ, cho thu khoảng 80 triệu đồng. Thế nhưng năm nay, cũng diện tích này, trừ tiền công, phân bón, thuốc trừ sâu, công thu hái, vận chuyển, mỗi ha gia đình ông lỗ hơn 20 triệu đồng.

Những vụ trước thấy bí đỏ được giá, nên bà con nông dân ồ ạt, mở rộng diện tích chỉ bằng sự thỏa thuận miệng với tư thương về liên kết, bao tiêu sản phẩm. Đến mùa thu hoạch năm nay giá bí đỏ chỉ có 1.600 đ/kg, với bí đã lựa chọn, còn lại là giá 500-600đ/kg.

Bí đỏ rớt giá người nông dân lâm vào cảnh lao đao (Ảnh: VOV)

Trong khi cùng thời điểm năm ngoái, giá bí dao động từ 4.000 - 7.000 đồng/kg. Theo anh Lò Văn Huấn ở bản Noong Sơn, xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La cho hay giá này quá thấp, không đủ bù khoản vay vài chục triệu đồng anh chi phí cho trồng, chăm sóc bí. Không những thế, mấy tấn quả do mưa nhiều không thu được kịp thời, nên giờ một nửa trong số này đang bắt đầu mềm thối: “Tôi thấy bà con làm được cũng làm theo 9.000m2 đất. Giá cả năm nay bất bênh lắm, lỗ hoàn toàn. Rất lo lắng nhưng giờ biết làm sao”.

Như gia đình ông Dương Văn Vịnh ở bản Cao Sơn năm nay đầu tư 55 triệu đồng trồng 2 ha bí ngô trên diện tích trồng ngô trước đây. Với diện tích này như năm ngoái, gia đình ông thu hoạch gần 15 tấn quả/1 ha bí trồng 2 vụ, cho thu khoảng 80 triệu đồng. Thế nhưng năm nay, cũng diện tích này, trừ tiền công, phân bón, thuốc trừ sâu, công thu hái, vận chuyển, mỗi ha gia đình ông lỗ hơn 20 triệu đồng.

Ông Vịnh cho biết: “Năm ngoái họ thu mua cho, đắt rẻ họ cũng lấy hết. Nhưng năm nay, không biết đầu ra thế nào mà họ chẳng mua nữa. Họ chỉ mua một số ít thôi, họ ép giá. Bây giờ 10 quả chỉ chọn 2".

Rút kinh nghiệm từ thất bại của vụ trồng bí đỏ này, để chuẩn bị cho các vụ sản xuất tiếp theo, ông Nguyễn Khắc Hào, Bí thư Đảng ủy xã Chiềng Sung cho biết: “Xã vẫn sẽ chỉ đạo bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, nâng cao giá trị trên đơn vị diện tích, nâng cao thu nhập. Nhưng trên cơ sở đó cũng tránh tình trạng chạy theo phong trào. Khuyến cáo bà con quan trọng nhất phải đảm bảo được sản phẩm đầu ra. Có nghĩa là phải có hợp đồng bao tiêu sản phẩm đầu ra, với một mức giá đảm bảo có lãi thì mới trồng”.

Đây là hệ quả của việc ồ ạt trồng chạy theo thời giá, sản xuất không tuân thủ theo quy hoạch của rất nhiều nông dân hiện nay. Nếu người nông dân không chủ động và sớm ý thức được bài học đắt giá này thì kịch bản được mùa rớt giá sẽ không dừng lại ở cây bí đỏ mà các loại cây trồng khác cũng phải gánh chụi hậu quả tương tự.

Ngọc Linh