Nhà báo - Nhà văn - Họa sỹ Trần Trung Sáng: Sáng tác là sự giải tỏa…

Trần Trung Sáng, người Hội An, Quảng Nam, hiện sinh sống và làm việc tại TP. Đà Nẵng; làm báo, viết văn, vẽ tranh; có tranh trong các bộ sưu tập trong và ngoài nước. Thời niên thiếu, anh đã đam mê và có năng khiếu về văn học, hội họa…

Sống với gần gũi với các họa sĩ tên tuổi như: Hoàng Đặng, Hồ Đắc Ngọc… anh đã học hỏi thêm khá nhiều điều thú vị từ hội họa. Anh đang công tác tại Cơ quan đại diện Tạp chí Văn Hiến Việt Nam khu vực MT-TN .

Mèo và trăng xanh

Tôi biết Nhà báo-Nhà văn-Họa sĩ Trần Trung Sáng trước năm 1975, lúc đó anh thường xuyên viết cho tạp chí Tuổi hoa, sau những năm 1975 tình cờ, lúc đó tôi làm việc tại báo Người lao động văn phòng đặt nhờ tại văn phòng đại diện miền Trung của báo Kinh doanh & Pháp luật, do anh Trần Trung Sáng làm trưởng đại diện, cơ duyên đưa đến, anh em chúng tôi tình cờ gặp nhau lại và gần nhau hơn, chiều chiều cứ chờ nhau đi quán rượu thuốc trên đường Hùng Vương làm vài ba ly hàn huyên chuyện xưa cũ, văn học nghệ thuật…

Ký ức Chợ Cồn

Những năm đó mà Trần Trung Sáng đã trình làng một số cuốn sách đêm tặng tôi. Anh đã ấn hành khoảng 10 tác phẩm văn xuôi. Một số tác phẩm tiêu biểu như: Đêm trắng phập phù (Tập truyện, NXB Hội nhà văn, 2008), Nữ hoàng nhạc Twist (Tiểu thuyết, NXB Lao Động 2011), Những cuộc hẹn bên lề (Tập truyện, NXB Hội nhà văn 2017), Hồi ức Hạt bụi bay xa (Ký sự nhân vật, NXB Đà Nẵng 2018)….

Trần Trung Sáng chính thức bước vào nghề báo tại tòa soạn báo Quảng Nam Đà Nẵng ( giai đoạn 1988-1994), sau đó chuyển qua báo Kinh doanh và pháp luật (Hội luật gia VN), báo Văn Hóa (Bộ VHTTDL)… hiên nay là tạp chí Văn Hiến Việt Nam (Trung tâm nghiên cứu bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc). Hiện là Ủy viên BCH Hội nhà văn TP.Đà Nẵng, Chủ tịch Hội đồng văn xuôi.

Ký ức Ga chợ Hàn

Đã gánh “cái nghiệp” và thú đam mê vào người, cách đây hơn 20 năm, một lần ngồi uống cà phê buổi sáng, Trần Trung Sáng cầm cái thiệp mời, trân trọng mời tôi đến dự cuộc triểm lãm tranh dán giấy cá nhân, với chủ đề : “Nhân vật và sự kiện” vào năm 1999, tôi vô cùng ngạc nhiên. Bởi lẽ, suy nghĩ của tôi, gánh một “cái nghiệp” đã vô cùng lao đao, huống gì một lúc gánh đến ba cái…? Tại cuộc triển lãm đó Trần Trung Sáng đã để lại dấu ấn khá mạnh với người yêu nghệ thuật thời điểm bấy giờ.

Vào những đầu thập niên 80, Đà Nẵng nhộn nhịp hẳn với các sinh hoạt nghệ thuật, mà triển lãm tranh là một sự kiện hấp dẫn thu hút sự quan tâm của giới yêu nghệ thật đến thưởng ngoạn. Địa chỉ đắt giá nhất được chọn để trưng bày tranh tượng là Nhà Thông tin ở số 84 Hùng Vương. Những họa sĩ chuyên nghiệp và tài tử đều ưa thích bày tranh ở đó, đủ các loại chất liệu … Trần Trung Sáng đã tham gia vào giai đoạn này của hội họa Đà Nẵng thời gian khó ấy, bằng một bút pháp riêng với một ngôn ngữ riêng: anh chọn tranh dán; và cũng bày tranh ở địa chỉ trên: một góc phố nghèo rạo rực những giấc mơ sáng tạo nghệ thuật của con người đầy đam mê này.

Bài thơ về nàng Maja

Nghệ thuật tranh dán (collage) đã xuất hiện từ xa xưa trong các nền nghệ thuật ở phương Đông cũng như Tây; chúng góp phần đáng kể tạo nên vẻ đẹp tân kỳ của tranh hiện đại với sự sáng tạo của các danh họa phương Tây hồi đầu thế kỷ 20. Tranh collage tiếp cận với vẻ đẹp bình dị, nó xử dụng những vật liệu đơn sơ gắn liền với sinh hoạt hằng ngày nên mang đậm hơi thở cuộc sống.

Trao đổi với PV TH&CL, về cuộc triển lãm lần này của Trần Trung Sáng. Ông Trần Phương Kỳ-Nhà nghiên cứu nghệ thuật tại TP. Đà Nẵng chia sẻ:  Tranh Trần Trung Sáng có gam màu đỏ ray rứt của “Bài thơ về nàng Maja” kích động tâm thức rạo rực một giấc mơ cuối. Sự tương phản của các tông màu tạo nên một chiều kích chuyển động giữa cõi sinh và cõi tử: cái hốt hoảng của sáng tạo nghệ thuật… Nàng đã đến và đi trong một mùa trăng nước xanh…

Đêm “Pháo hoa” rạng rỡ lồng trong cái tĩnh lặng mênh mông huyền ảo của đôi mèo ngắm trăng bên cửa sổ. Âm thanh huyền hoặc chừng vang vọng từ cây đàn bỏ quên trong bóng tối thời gian. Những đường phố… những mái nhà… thực ảo…chiếc cầu mộng du trên dòng sông ký ức… Cái đẹp hiện thực siêu thực trong tranh của Trần Trung Sáng đến dịu dàng như một cơn mưa chiều mùa hạ, nghệ sĩ tạo nên “cái có” từ “cái không”… Vì tất cả đều mong manh … vô tích … mang vẻ đẹp của “nhạn quá trường không/ảnh trầm hàn thủy …” … của màu xanh con nước mùa trăng!.

Pháo hoa

Trò chuyện với Nhà báo-Nhà văn-Họa sỹ Trần Trung Sáng anh cho biết: “20 năm trước, cuộc Triển lãm lần thứ nhất tôi cũng chọn đúng vào dịp kỷ niệm ngày báo chí Việt Nam (21/6/2009). Lần đó, chủ đề tôi chọn chủ đề “ Nhân vật và sự kiện”, thuần mang ý nghĩa báo chí. Do đó, cũng chọn việc thể hiện chất liệu giấy báo cũ để làm tranh cho dễ ấn tượng. Tình cờ, điều đó không ngờ trở thành cái duyên với tôi. Suốt mấy chục năm qua, cứ mỗi lần nhắc đến tranh tôi, mọi người đều nhớ ngay đến tranh giấy báo. Lần này, với chủ đề “ Ký ức phố phường”, tôi có khai thác đề tài đa dạng hơn, chú ý nhiều hơn về kỹ thuật và các kỷ xảo phụ trợ, song ý nghĩa của nó vẫn để khắng định: Môt người làm báo, vẽ tranh thì phải có chút gì đó gần gũi với đời sống báo chí, đồng thời vẽ tranh, viết văn cũng là sự giải tỏa cho chính mình”.

Triển lãm diễn ra vào chiều 19/6 kéo dài  đến 26/6. tại trụ sở cơ quan TTX Việt Nam MT-TN (81 Quang Trung, Đà Nẵng) gồm 40 tác phẩm thể hiện chất liệu giấy báo, với một phong cách phóng túng, bắt mắt, mới lạ. Đây cũng là dịp kỷ niệm 20 năm lần triển lãm tranh Trần Trung Sáng lần thứ nhất (21-6-1999 do Hội nhà báo Đà Nẵng tổ chức).

Hoàng Hữu Quyết