THCL Chỉ còn hơn 2 tháng nữa việc giải ngân gói 30.000 tỷ sẽ kết thúc (1/6) theo kế hoạch của NHNN. Nhiều người vay tiền mua nhà đã té ngửa khi biết thông tin sau ngày 1/6, những khoản vay chưa kịp giải ngân sẽ phải chịu mức lãi suất theo lãi suất vay thương mại thông thường.

Tự chui đầu vào… rọ

NHNN khẳng định đã tập trung tuyên truyền về nội dung trên trong quá trình triển khai, tuy nhiên, theo nhiều người dân, họ không hề biết đến thông tin này. NHNN cũng quy định, trong hợp đồng tín dụng (HĐTD) ký với khách hàng, các NH có trách nhiệm thông báo rõ ràng những quy định về lãi suất, song hầu hết các NH đều còn mập mờ khi thể hiện nội dung này.

Khách hàng Đào Ngọc Mai bức xúc: “Trong HĐTD không có câu nào nói về khoản giải ngân sau 1/6/2016 thì phải chịu lãi suất theo gói vay thương mại cả, ký HĐTD là cho tất cả các đợt giải ngân, chứ có phải cho từng đợt đâu?”.

Một khách hàng khác nêu câu hỏi: HĐ không ghi cụ thể mà ghi tham chiếu Thông tư NHNN 11/2013/TT-NHNN và cũng không chỉ ra cụ thể điều khoản nào trong thông tư có liên quan đến điều chỉnh lãi suất. Khách hàng liệu có được đem về để nghiên cứu không? Sau khi nghiên cứu kỹ, họ có được thương lượng HĐ với NH không? Chắc là không vì là mẫu HĐ “chuẩn” do NH biên soạn. Khách hàng chỉ có quyền quyết định ký vay hay không vay thôi.

Bên cạnh đó, có nhiều dự án dự kiến hoàn thành cuối năm 2016 nhưng vẫn được vay gói hỗ trợ 30.000 tỷ. Cụ thể, tại KĐT Nam An Khánh, Dự án Gemek Premium mặc dù mới xây qua phần móng chưa được bao lâu, nhưng nhiều sàn phân phối sản phẩm vẫn “hồn nhiên” treo biển “hỗ trợ vay gói 30.000 tỷ” khi gói này chỉ còn đếm từng ngày để kết thúc.

Nhiều chuyên gia cho rằng, nếu giới hạn giải ngân đến ngày 1/6/2016 thì chỉ cấp cho những nhà có dự kiến hoàn thành trước ngày 1/6/2016. Nhiều nhà dự kiến hoàn thành vượt quá mốc giải ngân gói ưu đãi nhưng vẫn được vay gói hỗ trợ, trong quá trình làm việc phía NH cũng không tư vấn rõ ràng. Sau ký HĐTD xong, NH tuyên bố “giải ngân sau 1/6 bị chịu lãi suất thương mại”, người thu nhập thấp gánh lãi của nhà giàu liệu có gánh nổi?

Theo chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành, cho vay mua BĐS với lãi suất không cố định chẳng khác nào nhử người ta vào cái bẫy lãi suất thấp. Khi người ta vào bẫy rồi, chui vào rọ rồi thì lãi suất có thể đẩy lên tới mức nào tùy thích, điều đó là không thể chấp nhận được.

“Không thể chấp nhận một HĐ cho vay mua BĐS với lãi suất không cố định. Rủi ro ở đây không chỉ đối với người mua, mà còn cả NH và rộng hơn là cả nền kinh tế. Nói cụ thể hơn, người mua nhà không thể trả nợ, hệ thống NH hứng chịu nợ xấu thì sẽ kéo cả nền kinh tế cũng bị ảnh hưởng”, ông Thành nhấn mạnh.

Nhiều NHTM mập mờ trong HĐ

Để có cái nhìn khách quan, PV đã liên hệ với một số người dân để tìm hiểu nội dung HĐTD của một số NHTM, kết quả thật đáng buồn khi đa phần các HĐTD đều không đưa điều khoản, giải ngân sau 1/6/2016 bị chịu lãi suất thương mại.

Cụ thể, HĐ tín dụng của NH, Chi nhánh Tây Nam Hà Nội chỉ quy định: Thời hạn vay 180 tháng kể từ ngày giải ngân vốn vay đầu tiên. Trong mục lãi suất vay trong hạn được chia làm 2 giai đoạn: “Giai đoạn trước ngày 1/6/2031 mức lãi suất là 5%...; giai đoạn từ ngày 1/6/2031 trở đi mức lãi suất được áp dụng theo quy định của NH trong từng thời kỳ”. Ngoài ra, trong tất cả bản HĐ của NH không có chi tiết nào quy định giải ngân sau 1/6/2016 khách hàng sẽ chịu lãi suất thương mại.

Tương tự, trong HĐ tín dụng của NH TMCP Ngoại Thương Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long cũng chỉ được ghi chung chung: Mức lãi suất và phương thức điều chỉnh lãi suất đối với các khoản giải ngân trong khoảng thời gian được giải ngân để được hỗ trợ lãi suất theo quy định của NHNN; thả nổi theo thông báo của NHNN về lãi suất cho vay hỗ trợ nhà ở theo Thông tư 11/2013/TT-NHNN ngày 15/5/2013 và Thông tư số 32/2014/TT-NHNN ngày 18/11/2014 của NHNN (áp dụng không vượt quá thời điểm 01/06/2031);

Mặc dù HĐ tín dụng của NH TMCP Ngoại Thương Việt Nam – Chi nhánh Thăng Long có ghi: “Đối với các khoản giải ngân sau khoảng thời gian được giải ngân để được hỗ trợ lãi suất theo quy định của NHNN thì sẽ áp dụng theo thông báo của Bên cho vay. Lãi suất cho vay sẽ được Bên cho vay điều chỉnh và áp dụng theo thông báo của Bên cho vay trong từng thời kỳ”. Tuy nhiên, chi tiết sau thời gian giải ngân được hỗ trợ lãi suất của NHNN là thời gian nào thì lại không được NH này ghi rõ.

Liên quan tới việc gần đây xuất hiện hàng loạt thông tin liên quan đến mập mờ lãi suất gói 30.000 tỷ, ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - đơn vị chủ trì xây dựng chính sách, quản lý, kiểm tra và giám sát gói 30.000 tỷ cam kết xử lý nghiêm các NH làm sai, không đúng chủ trương của Chính phủ, NHNN. Ông Đông nhấn mạnh: Chúng tôi sẽ yêu cầu các NHTM báo cáo tất cả các HĐTD, biểu mẫu… đã ký kết với khách hàng. Sau đó, sẽ kiểm tra lại thật kỹ lưỡng; NHTM nào mập mờ, đưa ra điều khoản không rõ ràng sẽ xử lý nghiêm và công khai trước dư luận....

Kiều Tuyết