Trước nguy cơ tái diễn tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài – một trong những nguyên nhân khiến Ủy ban châu Âu (EC) duy trì cảnh báo “Thẻ vàng” đối với thủy sản Việt Nam – Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Công văn số 1889/BNNMT-TSKN ngày 09/5/2025 yêu cầu các địa phương ven biển khẩn trương triển khai các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hoạt động tàu cá, đặc biệt là các tàu hoạt động gần ranh giới và có dấu hiệu mất kết nối hệ thống giám sát hành trình (VMS).
Triển khai chỉ đạo trên, ngày 12/5/2025, UBND tỉnh đã ban hành Văn bản số 4059/UBND-NN, giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, UBND TP Vinh cùng các huyện, thị xã ven biển khẩn trương thực hiện các nội dung liên quan.
Theo đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, lập danh sách các tàu cá không còn kiểm soát được tình trạng hoạt động (mất tích, chuyển nhượng trái phép, không về địa phương…), gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường và UBND tỉnh trước ngày 25/5/2025. Danh sách này cũng sẽ được công bố rộng rãi tại cộng đồng và chia sẻ với các lực lượng chức năng để cùng phối hợp giám sát, ngăn chặn kịp thời.
Chính quyền các địa phương ven biển được yêu cầu theo dõi, thông báo và cảnh báo sớm cho các chủ tàu, thuyền trưởng khi phát hiện tàu mất kết nối VMS hoặc di chuyển gần ranh giới vùng biển quốc tế. Trường hợp cố tình vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, kể cả xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Công tác kiểm soát phải được thực hiện 24/24 giờ, đặc biệt tại các khu vực tàu cá có nguy cơ vượt ranh giới khai thác. Lực lượng biên phòng, cơ quan quản lý thủy sản, công an và chính quyền cơ sở được giao trách nhiệm trực tiếp giám sát, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ để sớm phát hiện và ngăn chặn ngay từ khi tàu chuẩn bị xuất bến.
Bên cạnh đó, việc xử lý nghiêm các hành vi tháo gỡ thiết bị VMS, môi giới đưa ngư dân ra vùng biển nước ngoài khai thác trái phép cũng là yêu cầu cấp thiết, góp phần siết chặt kỷ cương trong hoạt động đánh bắt thủy sản.
Việc ngăn chặn triệt để tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài không chỉ là trách nhiệm trước pháp luật, mà còn là điều kiện tiên quyết để Việt Nam gỡ bỏ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC – mở ra cơ hội phục hồi và phát triển bền vững ngành thủy sản trong thời gian tới.
Đây cũng là cơ sở quan trọng để Việt Nam chuẩn bị tốt cho đợt làm việc với Đoàn Thanh tra lần thứ 5 của EC dự kiến diễn ra vào tháng 6/2025.
Lê Quyết
