Những gam màu sáng
Năm 2025, giữa bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều diễn biến phức tạp và khó lường, Việt Nam bước vào một giai đoạn mang tính bản lề với những mục tiêu tăng trưởng cao, kết hợp với chủ động ứng phó những thách thức lớn từ bên ngoài.
Nhằm hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2025 đạt 8,3 - 8,5%, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn 2026 - 2030 với tốc độ 2 con số, các thành phần kinh tế đang rất nỗ lực - chủ động trong các hoạt động của mình.
Tăng trưởng kinh tế 8 tháng năm 2025 có nhiều điểm sáng. Trong đó, sản xuất nông lâm nghiệp - thủy sản tiếp tục ổn định, sản xuất công nghiệp tăng 8,5% so cùng kỳ năm trước. Nhiều ngành công nghiệp đạt mức tăng trưởng cao: Sản xuất xe có động cơ tăng 27,4%; sản xuất sản phẩm từ cao su và plastic tăng 17,5%; sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác tăng 15%; sản xuất trang phục tăng 13,9%; sản xuất da và các sản phẩm có liên quan tăng 13,4%; chế biến thực phẩm tăng 10,1%...
Điểm nhấn trong bức tranh kinh tế 8 tháng năm 2025 đó là số DN thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng vọt, cho thấy sản xuất đang phục hồi tích cực. Cụ thể, trong 8 tháng, cả nước có 128.200 DN đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký hơn 1,25 triệu tỷ đồng, tổng số lao động đăng ký gần 777.000 lao động, tăng 15,7% về số DN, tăng 26,1% về số vốn đăng ký và tăng 15,5% về số lao động so cùng kỳ năm trước.
Theo Cục Thống kê, tổng kim ngạch xuất khẩu 8 tháng đạt gần 306 tỷ USD; nhập khẩu khoảng 292 tỷ USD; xuất siêu khoảng 14 tỷ USD. Trong 8 tháng, vốn đăng ký đầu tư FDI vào Việt Nam đạt 26,14 tỷ USD, tăng 27,3% so cùng kỳ năm trước; vốn FDI thực hiện đạt khoảng 15,4 tỷ USD, tăng 8,8%.
Thu ngân sách nhà nước đạt hơn 1,74 triệu tỷ đồng, bằng 88,5% dự toán năm và tăng 28,5% so cùng kỳ 2024; tổng chi ngân sách nhà nước đạt 1,45 triệu tỷ đồng, bằng 56,3% dự toán năm và tăng 31,5%.
Các động lực tăng trưởng truyền thống, tiếp tục được thúc đẩy và làm mới với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,4% so cùng kỳ năm trước, phản ánh sức mua nội địa tăng trưởng mạnh. Chỉ số giá tiêu dùng, bình quân 8 tháng, tăng 3,25%.
Động lực then chốt
Trong bối cảnh cả nước triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hoạt động đầu tư công vẫn có kết quả tích cực khi đạt khối lượng giải ngân 410.000 tỷ đồng, tăng khoảng 135.000 tỷ đồng so cùng kỳ 2024.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Quốc Phương nhận định, giải ngân vốn đầu tư công từ đầu năm đến nay cao hơn so cùng kỳ những năm trước, cả về con số tuyệt đối và tốc độ giải ngân, đạt 49% kế hoạch Thủ tướng giao đầu năm, đạt 46,3% kế hoạch được Thủ tướng giao bổ sung.
Tuy nhiên, để thực hiện mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công với khối lượng vốn được giao lên đến 1 triệu tỷ đồng trong năm nay, các bộ, ngành, địa phương, đang đối mặt với nhiều thách thức; trong đó, tập trung vào những vấn đề lớn như công tác phân bổ vốn, việc sắp xếp lại bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, hoàn thiện thể chế pháp luật, việc tổ chức thực hiện dự án…
Hiện có khoảng 38.500 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương chưa được phân bổ, do nhiều dự án chưa đủ thủ tục, hoặc cần đánh giá lại khi sáp nhập, hợp nhất các cơ quan hành chính. Bộ Tài chính đang xây dựng “cẩm nang” - dựa trên cơ sở tập hợp các văn bản hướng dẫn giải ngân vốn đầu tư công để các địa phương chủ động, thống nhất thực hiện, không phải gửi văn bản hỏi các cơ quan quản lý như trước đây.
Chính phủ xác định, giải ngân vốn đầu tư công là động lực then chốt để dẫn dắt, lan tỏa các nguồn lực xã hội. Tại Công điện số 159/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về định hướng chỉ đạo, điều hành chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính tham mưu hiệu quả cho các tổ công tác của Thủ tướng nhằm đôn đốc, đẩy mạnh giải ngân 100% vốn đầu tư công tại các bộ, ngành, địa phương; đề xuất các giải pháp đột phá, cụ thể để tăng tốc giải ngân những tháng cuối năm, nhất là đối với những bộ, ngành, địa phương được giao kế hoạch vốn lớn.
Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, triển khai quyết liệt, mạnh mẽ, hiệu quả hơn nữa các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng trọng điểm trong lĩnh vực năng lượng, giao thông, y tế, giáo dục; phấn đấu đến hết quý III/2025, đạt tỷ lệ giải ngân tối thiểu khoảng 60% kế hoạch.
Triển khai nhiều giải pháp
Theo Bộ Tài chính, trong những tháng cuối năm, chúng ta cần quyết liệt triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để đáp ứng yêu cầu tăng trưởng.
Trong đó, tập trung - khẩn trương hoàn thành các đề án Bộ Chính trị giao về phát triển kinh tế; triển khai quyết liệt, hiệu quả Kết luận 186-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là các nhiệm vụ có thời hạn hoàn thành trong tháng 9/2025, để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn.
Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh đến yêu cầu tập trung giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát trong những tháng cuối năm. Đây cũng là nội dung được các chuyên gia kinh tế thảo luận tại Tọa đàm tham vấn ý kiến chuyên gia về tình hình kinh tế - xã hội, do Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội tổ chức vừa qua.
Để thực hiện mục tiêu tăng trưởng trên 8% trong năm 2025 và tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo, Trưởng khoa Kinh tế học (Đại học Kinh tế quốc dân), PGS. TS. Phạm Thế Anh, kiến nghị: Việt Nam cần có những chính sách kinh tế vĩ mô phù hợp để phát huy nội lực, giảm thiểu rủi ro từ bất ổn kinh tế vĩ mô và căng thẳng địa chính trị trên thế giới.
Theo đó, chính sách tài khóa cần hướng đến mục tiêu cao nhất là thúc đẩy được tăng trưởng trong dài hạn và bảo đảm tính bền vững của nợ công. Đối với chính sách tiền tệ, mục tiêu lạm phát phải được ưu tiên; kiểm soát tốc độ tăng trưởng cung tiền phù hợp với mục tiêu tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Chính sách tài khóa và tiền tệ, cần được thực hiện theo quy tắc minh bạch và dễ dự đoán để DN và người dân có thể đưa ra được các quyết định dài hạn.
Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo (Đại học Kinh tế quốc dân), GS. TS. Trần Thọ Đạt cho rằng, bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế hiện nay, đòi hỏi Việt Nam phải thận trọng trong điều hành và kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô. Mọi chính sách hỗ trợ tăng trưởng, phải đặt trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm kỷ luật thị trường, nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sử dụng vốn.
Trong chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, chúng ta cần tập trung triển khai các giải pháp ngắn hạn nhằm duy trì thanh khoản, kiểm soát lạm phát và định hướng tín dụng vào lĩnh vực ưu tiên; đồng thời kiên trì các mục tiêu trong trung và dài hạn, để hệ thống tài chính thực sự trở thành động lực cho tăng trưởng nhanh và bền vững.
Bùi Quyền
