Ngày 9/8, UBND TP. Đà Nẵng cho biết, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Nguyễn Thị Anh Thi vừa ký Công văn số 923/UBND-SVHTTDL về chấn chỉnh và tăng cường công tác quản lý, bảo vệ các nền móng công trình phòng thủ triều Nguyễn tại làng Vân, phường Hải Vân.
Theo đó, UBND thành phố đề nghị Công ty Cổ phần Vinpearl kiểm tra các hoạt động thi công có khả năng ảnh hưởng đến di tích trạm Nam Chơn và đồn Chơn Sảng tại làng Vân để đảm bảo không tác động đến khu vực di tích. Phối hợp với UBND phường Hải Vân gắn biển cảnh báo khu vực bảo vệ di tích nền móng đồn Chơn Sảng, không để xảy ra trường hợp xâm phạm di tích tương tự.
UBND thành phố giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì tham mưu các giải pháp để bảo vệ trước mùa mưa bão; củng cố, xây dựng hồ sơ khoa học để xếp hạng di tích cấp thành phố theo Thông báo kết luận số 79/TB-KL ngày 25/7/2025 của Văn phòng UBND thành phố về kết luận của Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thị Anh Thi tại buổi họp nghe báo cáo về công tác quản lý, phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn TP. Đà Nẵng.
UBND phường Hải Vân rà soát toàn bộ các di tích đã được xếp hạng và di tích nằm trong danh mục kiểm kê trên địa bàn quản lý (kể cả di tích nền móng trạm Nam Chơn và nền móng đồn Chơn Sảng) đảm bảo phải có tổ chức, người đại diện chịu trách nhiệm trực tiếp quản lý, bảo vệ và trông nom di tích, không để xảy ra tình trạng chậm trong việc phát hiện và xử lý khi vụ việc xâm phạm di tích xảy ra, trường hợp vượt thẩm quyền, báo cáo UBND thành phố (qua Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch) xem xét, xử lý. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động thi công của Công ty Cổ phần Vinpearl trong phạm vi khu vực có di tích, đảm bảo tuân thủ các quy định của Luật Di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Sau hơn một tháng triển khai, nhiều khu vực đã được san ủi.
Khu phức hợp được thiết kế theo mô hình “thành phố nghỉ dưỡng” tiêu chuẩn quốc tế, với mật độ lưu trú thấp.
Đây là một trong những dự án trọng điểm, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội và định hướng đô thị phía Tây Bắc TP.Đà Nẵng.
Di tích lịch sử cuối cùng trên con đường Cái Quan
Theo tiến sĩ Lưu Anh Rô, tổng thư ký Hội Khoa học lịch sử TP. Đà Nẵng, trạm Nam Chơn không chỉ là nơi diễn ra trận “thư hùng đích thực” giữa quan quân nhà Nguyễn với quân xâm lược mà còn mang ý nghĩa là trạm duy nhất còn sót lại trên con đường Cái Quan.
“Di tích Nam Chơn được ghi chép rất rõ trong chính sử về vai trò lịch sử, diễn biến các trận đánh trong buổi đầu kháng Pháp. Tôi tin rằng khi tổ chức khai quật xung quanh chúng ta sẽ còn tìm thấy rất nhiều di vật để hiểu một thời lịch sử của đất Việt” - ông Rô chia sẻ.
Suốt dọc dài đường thiên lý xuyên qua Quảng Nam thời Triều Nguyễn có 7 nhà trạm với kiến trúc như thế, trong đó có 6 nhà trạm không còn dấu vết. Chỉ còn lại duy nhất nhà trạm Nam Chơn dù không nguyên vẹn sau 200 năm cùng với tên mình ghi lại trong những chiến công lịch sử kể trên. Thiết nghĩ, di tích cần sớm được bảo tồn.
Hoàng Hữu Quyết
