Trước đó, Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm – Sở Y tế tỉnh Yên Bái đã tiến hành lấy mẫu sản phẩm “Y lang Dầu gội đầu Y lang chí” tại Nhà thuốc Long Châu 1691 (thuộc Công ty Cổ phần Dược phẩm FPT Long Châu) tại Tổ dân phố 7, tỉnh Yên Bái. Mẫu được gửi kiểm nghiệm theo kế hoạch hậu kiểm chất lượng sản phẩm lưu hành trên thị trường.
Qua kiểm nghiệm, sản phẩm có chứa hoạt chất Permethrin – một chất thuộc nhóm thuốc diệt côn trùng pyrethroid, thường dùng điều trị chấy rận. Theo thông tin ghi nhận trên Phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm số 000330/22/CBMP-HCM đã được Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh cấp, Công ty Nam Đô kê khai thành phần công thức có chứa Permethrin, và trên bao bì sản phẩm có in hình con chí (chấy).
Tuy nhiên, Permethrin (CAS: 52645-53-1; tên hóa học: (±)-3-phenoxybenzyl 3-(2,2-dichlorovinyl)-2,2-dimethylcyclopropanecarboxylate) là hoạt chất được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào danh mục thuốc thiết yếu, có mã ATC là P03AC04 – nhóm thuốc diệt ký sinh trùng ngoài da. Theo quy định tại Thông tư số 06/2011/TT-BYT và Hiệp định Hòa hợp mỹ phẩm ASEAN, các sản phẩm chứa hoạt chất có tác dụng điều trị không được phân loại là mỹ phẩm, mà thuộc quản lý của lĩnh vực dược phẩm.
Trên cơ sở kết luận từ Trung tâm Kiểm nghiệm và các quy định pháp lý liên quan, Cục Quản lý Dược xác định sản phẩm “Y lang Dầu gội đầu Y lang chí” không đủ điều kiện phân loại là mỹ phẩm, do có chứa hoạt chất điều trị. Điều này dẫn đến vi phạm quy định trong kê khai, công bố sản phẩm, tiềm ẩn rủi ro nếu sản phẩm không được kiểm soát theo quy chuẩn nghiêm ngặt dành cho thuốc.
Căn cứ đó, Cục Quản lý Dược đã ra quyết định:
Đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc đối với lô sản phẩm “Y lang Dầu gội đầu Y lang chí – Hộp 1 chai 100ml”
Số tiếp nhận Phiếu công bố: 000330/22/CBMP-HCM
Số lô: 011024:1
Ngày sản xuất: 01/10/2024
Hạn dùng: 02 năm kể từ ngày sản xuất
Do Công ty Cổ phần Nam Đô chịu trách nhiệm sản xuất và đưa ra thị trường.
Cục Quản lý Dược yêu cầu thu hồi khẩn cấp và giám sát chặt chẽ. Cùng với quyết định thu hồi, Cục Quản lý Dược yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nhanh chóng:
Thông báo tới các cơ sở kinh doanh, sử dụng mỹ phẩm ngừng ngay việc kinh doanh, sử dụng sản phẩm nêu trên; yêu cầu các đơn vị hoàn trả sản phẩm về nơi cung ứng; tổ chức thu hồi, kiểm tra, giám sát hoạt động thu hồi; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật hiện hành.
Đồng thời, Công ty Cổ phần Nam Đô được yêu cầu: Gửi thông báo thu hồi đến toàn bộ hệ thống phân phối, sử dụng sản phẩm;
Tiếp nhận, thu hồi và tiêu hủy toàn bộ lô sản phẩm vi phạm;
Gửi báo cáo kết quả thu hồi về Cục Quản lý Dược trước ngày 10/8/2025.
Riêng Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, nơi cấp số công bố cho sản phẩm vi phạm, được giao nhiệm vụ: Giám sát chặt chẽ quá trình thu hồi sản phẩm của Công ty Cổ phần Nam Đô; tổ chức kiểm tra toàn diện hoạt động sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm của công ty này; xử lý vi phạm và báo cáo kết quả về Cục Quản lý Dược trước ngày 25/8/2025.
Sản phẩm “Y lang Dầu gội đầu Y lang chí” đã được quảng bá trên thị trường như một loại dầu gội diệt chí hiệu quả. Tuy nhiên, việc sử dụng hoạt chất Permethrin trong mỹ phẩm khi chưa được cấp phép đúng loại hình là vi phạm quy định an toàn, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng nếu dùng không đúng liều lượng hoặc chỉ định.
Người tiêu dùng được khuyến cáo không tiếp tục sử dụng sản phẩm này, chủ động trả lại cho các nhà thuốc hoặc cơ sở phân phối, và theo dõi thông tin chính thức từ cơ quan chức năng nếu đã sử dụng sản phẩm.
Nguyễn Kiên
