Đặc sản thơm ngon nức tiếng
Theo các cụ cao niên ở huyện Hương Khê kể lại, bưởi Phúc Trạch là sản phẩm truyền thống của địa phương, đã có cách đây hàng trăm năm trước. Bưởi Phúc Trạch khi được trồng trên đất Hương Khê sẽ có quả hình cầu tròn, vỏ màu vàng xanh, thịt màu hồng nhạt, khi ăn có vị ngọt thanh xen lẫn chua nhẹ, không bị đắng. Vào những tháng cuối năm, bưởi Phúc Trạch của huyện miền núi Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh lại vào mùa thu hoạch.
Người tiêu dùng sành ăn cả nước không xa lạ gì với thương hiệu đặc sản bưởi Phúc Trạch ngọt thơm nức tiếng này.
Vào thời điểm này, từ nông thôn tới thành thị khắp các tỉnh Bắc Miền Trung đi đâu cũng bắt gặp loại đặc sản chín vàng, đẹp mắt, bổ ra thơm ngon, ngọt mát này. Với giá từ 20 – 40.000 đồng/quả, bưởi Phúc Trạch được người dân ưa chuộng sử dụng không chỉ để ăn hàng ngày mà còn làm quà quý gửi đi phương xa. Càng về những ngày cuối năm, bưởi Phúc Trạch càng thơm ngon nhưng cũng hiếm dần và giá cũng càng “chát”.
Ông Lê Văn Trung, một hộ dân trồng bưởi Phúc Trạch tại xóm 2, xã Phúc Trạch, huyện Hương Khê cho biết: “Gia đình tôi hiện có 0,5 ha chủ yếu là trồng bưởi với hơn 500 gốc và thuộc Tổ hợp tác trồng bưởi VietGap và đã đăng kí truy xuất ngồn gốc. Năm nay, vườn bưởi gia đình ông cho quả nhiều, trung bình mỗi gốc cho ra 100 quả, giá trung bình bán tại vườn cho các thương lái khoảng 18.000 -20.000 đồng/quả”.
Theo ghi nhận của PV Thương hiệu & Công luận, bưởi Phúc Trạch được các tiểu thương mang từ huyện Hương Khê chở về các chợ đầu mối lớn ở các tỉnh để bán khoảng gần 02 tháng nay. Các tiểu thương thông tin, thời điểm chính vụ nhất là khoảng tháng 9-10 hàng năm. Giá thời điểm này đang bán đại trà giao động với khoảng từ 20.000 – 40.000 đồng/quả. Tuy nhiên, nhiều hộ gia đình vẫn giữ vườn bưởi cho tới cuối năm mới bán ra. Lúc này, giá mỗi có thể tới cả 50.000-80.000 đồng/quả.
Anh Lê Thế Anh, một tiểu thương tại thị trấn Hương Khê chuyên cung cấp sỉ bưởi Phúc Trạch chia sẻ, gia đình anh đã buôn bán loại đặc sản này từ hơn chục năm nay. Mỗi ngày, trung bình anh bán ra khoảng 700-800 quả, có ngày nhiều nhất bán được khoảng 2. 000 quả.
“Những năm gần đây, nhờ áp dụng công nghệ VietGAP, bưởi Phúc Trạch trông vàng đẹp hơn, thơm ngon hơn. Cùng với việc gắn truy xuất nguồn gốc, bưởi Phúc Trạch đang được lên sàn thương mại điện tử, tuy nhiên thị trường vẫn chưa thực sự hiệu quả”, anh Thế Anh bày tỏ.
Cùng quan điểm này, ông Lê Văn Trung, hộ dân trồng bưởi Phúc Trạch tại xóm 2, xã Phúc Trạch trăn trở, “gia đình chúng tôi nằm trong số 05 nhà vườn có số lượng gốc bưởi nhiều nhất trong xóm đã đăng kí chứng nhận VietGAP, truy xuất nguồn gốc tuy nhiên việc thu mua, bán trên các sàn thương mại điện tử chưa thực sự hiệu quả và đang gặp nhiều khó khăn. Đầu ra của các nhà vườn hầu như là từ các mối cũ hoặc tự tìm thương lái. Các nhà vườn như chúng tôi cần lắm sự vào cuộc hỗ trợ từ các ngành chức năng để có đầu ra ổn định và nâng giá trị, thương hiệu quả đặc sản đã có từ hàng trăm năm nay”.
Mới đây, bưởi Phúc Trạch đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý “Phúc Trạch” cho sản phẩm “Quả bưởi”, khu vực địa lý gồm 19 xã thuộc huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh. Đây cũng là 1 trong 39 chỉ dẫn địa lý của Việt Nam được EU cam kết bảo hộ từ ngày 01/08/2020. Đây là bước tiến quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị quả bưởi Phúc Trạch.
Hành trình lên sàn Thương mại điện tử
Toàn huyện Hương Khê hiện có 19 xã trồng bưởi Phúc Trạch với tổng diện tích là 2.714 ha. Trong đó, có 1.920 ha bưởi thời kỳ cho quả với tổng sản lượng trên 23.000 tấn; năng suất đạt trên 12 tấn/ha. Huyện có 122 tổ hợp tác sản xuất bưởi Phúc Trạch với hơn 730 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP, 01 tổ hợp tác được cấp giấy chứng nhận theo tiêu chuẩn GlobalGAP.
Nhằm xây dựng, quảng bá thương hiệu, thúc đẩy tiêu thụ bưởi Phúc Trạch, các sở, ngành cùng huyện Hương Khê đã kết nối với các nhà phân phối lớn và các siêu thị. Các ngành chức năng cũng tổ chức các hội nghị trực tuyến kết nối tiêu thụ bưởi với các sàn thương mại điện tử… nhằm đưa đặc sản này đến với nhiều với người tiêu dùng hơn.
UBND huyện Hương Khê đã đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc cây bưởi Phúc Trạch tại địa chỉ https://buoiphuctrach.gov.vn nhằm minh bạch thông tin đến người tiêu dùng, kết nối gần 3.000 thành viên.
Cùng với việc tổ chức cấp quyền sử dụng hệ thống tem nhãn logo cho tất cả những trường hợp đáp ứng các tiêu chí quy định về sử dụng chỉ dẫn địa lý. Đồng hành cùng người dân trong việc tiêu thụ sản phẩm chủ lực của địa phương, huyện Hương Khê cùng với ngành nông nghiệp tỉnh đã nỗ lực để thực hiện chuyển đổi số đối với cây đặc sản này, tạo điều kiện cho người dân tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử.
Bên cạnh đó, huyện Hương Khê cũng hướng dẫn, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã đi đến các địa phương khác để tiêu thụ bưởi theo quy định. UBND tỉnh Hà Tĩnh đã phối hợp Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương và các sàn thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam để xây dựng gian hàng bưởi Phúc Trạch Hà Tĩnh trên các sàn voso.vn, postmart.vn, sendo.vn, hatiplaza.com”.
Ngày 30/08/2022, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương phối họp với UBND huyện Hương Khê tổ chức “Hội nghị xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ Bưởi Phúc Trạch Hương Khê, Hà Tĩnh”. Đây là sự kiện quan trọng trong chuỗi hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối, quảng bá, tiêu thụ hàng nông sản thông qua sàn thương mại điện tử lớn như: Sendo, Voso, Postmart, Shopee, Tiki...
Tổ chức kỷ lục Việt Nam cũng đã xác lập kỷ lục đặc sản “Bưởi Phúc Trạch” của tỉnh Hà Tĩnh vào Top 50 đặc sản trái cây nổi tiếng Việt Nam. Quả bưởi Phúc Trạch có nhiều khoáng chất, hàm lượng axít hữu cơ từ 0,26-0,79%, hàm lượng Vitamin C từ 32-75mg/100g; do đó ăn bưởi Phúc Trạch rất tốt cho sức khỏe, làm tăng sức đề kháng.
Hiện, bưởi Phúc Trạch đã có mặt tại các hệ thống phân phối lớn như siêu thị Big C, Vinmart, Co.op mart và chuỗi Nông sản sạch tại Hà Nội, Quảng Ninh. Một số doanh nghiệp, hợp tác xã đang tích cực xúc tiến các thủ tục để đủ điều kiện xuất khẩu bưởi sang các thị trường EU, Hoa Kỳ.
Với những nổ lực không ngừng của các sở, ngành tỉnh Hà Tĩnh nhằm xây dựng, phát triển thương hiệu cây đặc sản nức tiếng này, bưởi Phúc Trạch đang ngày càng “bay cao”, “vươn xa” hơn. Hy vọng rằng, trong tương lai không xa, bưởi Phúc Trạch sẽ khẳng định được vị thế đặc sản của tỉnh Hà Tĩnh nói chung và Việt Nam nói riêng cũng như vươn ra thị trường nước ngoài.
Lê Quyết