Mùi cơ thể hình thành ra sao?
Mồ hôi là phản ứng sinh lý tự nhiên, có vai trò điều hòa nhiệt độ cho cơ thể. Con người có khoảng 2 – 4 triệu tuyến mồ hôi, trong đó phần lớn là tuyến eccrine, còn tuyến apocrine tập trung nhiều ở vùng nách.
Khi cơ thể vận động, chịu nhiệt độ cao hoặc rơi vào trạng thái căng thẳng, các tuyến mồ hôi hoạt động mạnh và tiết ra dịch lỏng. Tuyến apocrine đặc biệt tạo ra loại mồ hôi chứa nhiều chất béo, dễ bị vi khuẩn phân hủy và phát sinh mùi khó chịu. Đây cũng là lý do tại tuổi dậy thì – khi tuyến này trở nên nhạy cảm hơn – nhiều người bắt đầu xuất hiện mùi hôi nách.
Một số trường hợp mắc chứng tăng tiết mồ hôi (hyperhidrosis), khi các tuyến hoạt động quá mức, chiếm khoảng 3% dân số. Khi mồ hôi kết hợp với vi khuẩn và gây mùi kéo dài, tình trạng này được gọi là bromhidrosis (bệnh hôi nách).
Ăn tỏi có làm hôi nách?
Trong dân gian, nhiều người tin rằng ăn nhiều tỏi sẽ dẫn đến hôi nách. Thực tế, điều này có cơ sở khoa học. Tỏi và hành chứa nhiều hợp chất lưu huỳnh, khi được bài tiết qua tuyến mồ hôi apocrine có thể làm thay đổi mùi đặc trưng của cơ thể.
Theo Dịch vụ Y tế Đại học Columbia (Mỹ), nhóm thực phẩm có mùi mạnh như hành, tỏi thực sự góp phần làm cơ thể và hơi thở có mùi. Các tinh dầu trong hành tỏi khi thoát ra cùng mồ hôi sẽ tạo ra mùi khó chịu, dù khi được nấu chín thì khả năng gây mùi này sẽ giảm bớt.
Ngoài chế độ ăn, việc sử dụng rượu bia, tình trạng căng thẳng hoặc lo lắng cũng kích thích cơ thể tiết nhiều mồ hôi hơn, từ đó khiến vùng nách dễ xuất hiện mùi hôi rõ rệt.
Khi nào nên đi khám?
Ai cũng có lúc bị hôi nách, nhưng nếu tình trạng này kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt, cần tìm đến bác sĩ để được tư vấn. Cả việc tiết quá nhiều mồ hôi hay tiết quá ít đều có thể gây khó khăn trong cuộc sống, thậm chí liên quan đến bệnh lý tuyến giáp hoặc nhiễm trùng.
Giải pháp điều trị và phòng tránh hôi nách hiệu quả
Để hạn chế mùi cơ thể, vệ sinh cá nhân là biện pháp cơ bản nhất. Người dân nên: Tắm rửa hàng ngày, đặc biệt sau khi vận động; Mặc quần áo sạch, thay ngay sau khi tập thể dục; Sử dụng chất khử mùi hoặc chất chống mồ hôi.
Với trường hợp nặng, bác sĩ có thể chỉ định: Thuốc chống mồ hôi theo toa: giúp ức chế tuyến mồ hôi, nhưng đôi khi gây kích ứng da; Tiêm botulinum (Botox): làm gián đoạn tín hiệu kích thích tuyến mồ hôi, có hiệu quả sau 4-5 ngày.
Thuốc kháng cholinergic: áp dụng khi tình trạng tiết mồ hôi ảnh hưởng toàn thân, song có thể gây tác dụng phụ như khô miệng, nhịp tim bất thường.
Một số khuyến cáo
Giữ vệ sinh vùng da dưới cánh tay sạch sẽ, cạo lông nách nếu cần; Hạn chế rượu bia và thực phẩm gây mùi như hành, tỏi; Nếu mùi hôi ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp.
Hôi nách là hiện tượng sinh lý phổ biến và không nguy hiểm, nhưng có thể gây ra sự bất tiện trong giao tiếp. Việc duy trì vệ sinh, điều chỉnh chế độ ăn uống, kết hợp với các biện pháp y tế khi cần thiết sẽ giúp kiểm soát hiệu quả tình trạng này.
Hà Trần (t/h)
