Huy động trái phiếu doanh nghiệp chậm lại
Theo báo cáo Thị trường trái phiếu doanh nghiệp của MBS Research, trong tháng 11 chỉ có 43 đợt phát hành với tổng giá trị đạt 38,8 nghìn tỷ đồng, giảm mạnh 42% so với tháng 10, dù vẫn tăng nhẹ 6,3% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức phát hành thấp nhất trong vòng 9 tháng trở lại đây.
Trong cơ cấu phát hành, nhóm ngân hàng tiếp tục giảm tháng thứ hai liên tiếp, với tổng giá trị hơn 22,1 nghìn tỷ đồng, giảm gần 25% so với tháng trước và giảm 11,1% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, ngân hàng vẫn giữ vai trò trụ cột của thị trường khi chiếm phần lớn quy mô phát hành.
Nhóm bất động sản ghi nhận mức sụt giảm mạnh hơn, khi giá trị phát hành chỉ đạt 12,8 nghìn tỷ đồng, giảm gần 61% so với tháng 10. Dù quy mô thu hẹp, các đợt phát hành của nhóm này lại gây chú ý nhờ lãi suất cao, phản ánh mức độ rủi ro và nhu cầu vốn lớn của doanh nghiệp.
Một số doanh nghiệp có giá trị phát hành đáng kể trong tháng gồm CTCP Đầu tư Xây dựng Thái Sơn với 4 nghìn tỷ đồng, kỳ hạn 24 tháng, lãi suất 12,5%/năm; CTCP Đầu tư và Phát triển Hạ tầng Nam Quang phát hành 2,5 nghìn tỷ đồng, kỳ hạn 84–108 tháng, lãi suất 9–9,1%/năm; Công ty TNHH MTV Vipico phát hành 2,28 nghìn tỷ đồng, kỳ hạn 96 tháng, lãi suất 9,3%/năm.
Đáng chú ý, các doanh nghiệp liên quan đến hệ sinh thái TNR Holdings đã huy động gần 7,2 nghìn tỷ đồng trong tháng, cho thấy sự trở lại dần dần của nhóm này trên thị trường trái phiếu, với sự xuất hiện của những cái tên mới như Vipico và Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tam Trinh.
Ở thị trường quốc tế, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á gây chú ý khi phát hành thành công 150 triệu USD trái phiếu tại Singapore, kỳ hạn 60 tháng, lãi suất 5,93%. Đây là đợt phát hành trái phiếu quốc tế thứ ba của doanh nghiệp Việt Nam trong năm 2025, nâng tổng giá trị phát hành trái phiếu quốc tế từ đầu năm lên khoảng 500 triệu USD, tăng tới 233% so với cả năm 2024.
Lũy kế 11 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp phát hành đạt 539,3 nghìn tỷ đồng, tăng 42,6% so với cùng kỳ. Lãi suất bình quân gia quyền toàn thị trường trong giai đoạn này ước khoảng 7,18%/năm.
Ngân hàng dẫn đầu, bất động sản chịu lãi suất cao nhất
Ngân hàng tiếp tục là nhóm ngành dẫn đầu về quy mô phát hành trái phiếu với tổng giá trị gần 368 nghìn tỷ đồng, tăng 37,7% so với cùng kỳ và chiếm hơn 68% thị phần. Lãi suất bình quân của nhóm này ở mức 5,9%/năm, với kỳ hạn bình quân khoảng 4,5 năm. Các ngân hàng có giá trị phát hành lớn nhất từ đầu năm đến nay gồm Techcombank, ACB và OCB.
Trong khi đó, nhóm bất động sản chiếm khoảng 22,9% tổng giá trị phát hành, đạt 123,6 nghìn tỷ đồng, tăng mạnh 109,6% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, lãi suất bình quân gia quyền của nhóm này lên tới 10,2%/năm, cao nhất thị trường, trong khi kỳ hạn bình quân chỉ khoảng 3,1 năm.
Nhiều doanh nghiệp bất động sản chào lãi suất ở mức rất cao. CTCP Tập đoàn Khải Hoàn Land phát hành trái phiếu kỳ hạn 5 năm với lãi suất 13,5%/năm. CTCP Đầu tư Xây dựng Thái Sơn chào mức 12,5%/năm cho kỳ hạn 2 năm. Công ty TNHH Công nghiệp – Bất động sản và Xây dựng Song Phương phát hành với lãi suất 12%/năm, kỳ hạn 5 năm. Trong khi đó, các doanh nghiệp lớn như Vingroup và Vinhomes có lãi suất thấp hơn, dao động từ 11–12,5%/năm.
Về rủi ro thanh toán, trong tháng 11 ghi nhận 6 mã trái phiếu chậm trả gốc hoặc lãi, với tổng giá trị khoảng 406,8 tỷ đồng. Lũy kế 11 tháng, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm nghĩa vụ thanh toán ước khoảng 70,8 nghìn tỷ đồng, tương đương 5,2% dư nợ toàn thị trường, trong đó nhóm bất động sản chiếm tới 69%.
Kho bạc Nhà nước tăng phát hành, lợi suất tiếp tục đi lên
Trên thị trường trái phiếu Chính phủ, Kho bạc Nhà nước phát hành thành công 23.490 tỷ đồng trong tháng 11, dù tổng giá trị gọi thầu giảm 20% so với tháng trước. Tỷ lệ trúng thầu đạt 43,%, tăng nhẹ so với tháng 10. Lũy kế 11 tháng đầu năm, Kho bạc Nhà nước đã phát hành hơn 306,9 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, tương đương 61,4% kế hoạch năm.
Theo kế hoạch công bố cuối tháng 11, Kho bạc Nhà nước dự kiến sẽ phát hành thêm khoảng 49.000 tỷ đồng trái phiếu trong tháng 12, trong bối cảnh nhu cầu vốn cho đầu tư công tiếp tục gia tăng. Để thu hút dòng tiền, lợi suất trúng thầu tại tất cả các kỳ hạn đã được điều chỉnh tăng từ 2 đến 6 điểm cơ bản, trong đó lợi suất kỳ hạn 10 năm tăng lên mức 3,86%.
Trên thị trường thứ cấp, lợi suất trái phiếu Chính phủ duy trì xu hướng tăng trong tháng 11, trong khi thanh khoản sụt giảm. Giá trị giao dịch bình quân ngày đạt khoảng 12,6 nghìn tỷ đồng, giảm hơn 25% so với tháng trước. Dù vậy, nhà đầu tư nước ngoài vẫn mua ròng 298 tỷ đồng trong tháng, nâng giá trị mua ròng lũy kế từ đầu năm 2025 lên hơn 3.000 tỷ đồng.
Diễn biến này phản ánh nhu cầu nắm giữ trái phiếu Chính phủ gia tăng, đặc biệt với vai trò tài sản đảm bảo cho các giao dịch trên thị trường mở, trong bối cảnh áp lực thanh khoản của hệ thống ngân hàng tăng lên khi tăng trưởng tín dụng vượt xa tốc độ huy động vốn.
Phương Thảo (t/h)
