Các phương pháp nạp năng lượng cho xe máy điện
1. Sạc pin truyền thống:
Đây là phương pháp phổ biến nhất, áp dụng cho mọi loại xe máy điện trên thị trường. Thời gian sạc đầy pin thường dao động từ 6 đến 12 tiếng, tùy thuộc vào loại pin, dung lượng, mức pin còn lại và công suất bộ sạc. Các dòng xe nhỏ có thể sạc nhanh hơn, chỉ từ 3 đến 6 tiếng.
Người dùng xe điện thường lựa chọn cắm sạc qua đêm để không bị gián đoạn. Xe đạp điện cần 4-6 giờ sạc đầy, trong khi xe máy điện cần khoảng 6-12 giờ. Tuy nhiên, giải pháp này khá bất tiện cho những người làm nghề giao hàng hay chở khách, vốn cần thời gian nạp năng lượng nhanh chóng.
Về độ an toàn, việc cắm sạc pin xe máy điện qua đêm vẫn còn nhiều tranh cãi, đặc biệt khi xe để dưới hầm chung cư. Tuy nhiên, nếu xe có chức năng ngắt điện khi sạc đầy, bộ sạc chính hãng đồng bộ với xe và ở trong tình trạng tốt, việc cắm sạc qua đêm là hoàn toàn có thể. Để đảm bảo an toàn, cần lưu ý chỉ nên cắm sạc khi pin gần hết (dưới 30%) và sạc sau khi sử dụng khoảng 20 phút để pin nguội. Tuyệt đối không cắm sạc ngay sau khi xe vừa chạy quãng đường dài.
2. Đổi pin: Giải pháp siêu tốc vượt cả đổ xăng:
Đây là giải pháp nhanh và tiện lợi hơn rất nhiều so với việc cắm sạc. Thay vì chờ đợi ít nhất 3 tiếng để sạc đầy bộ pin, người dùng xe máy điện có thể chỉ mất 1-2 phút ghé vào trạm đổi pin, nhanh hơn cả thời gian đổ xăng cho xe máy truyền thống.
Mô hình đổi pin đang rất phổ biến ở nhiều thị trường như Đài Loan (Trung Quốc) và Trung Quốc đại lục. Tại Đài Loan, Gogoro là thương hiệu nổi bật nhất, với mạng lưới hơn 2.000 trạm đổi pin trải khắp đảo, tương thích với nhiều mẫu xe máy điện khác nhau và thu hút hàng triệu lượt đổi pin mỗi tháng. Tại Ấn Độ, chính phủ đang khuyến khích mô hình này bằng các chính sách hỗ trợ để cắt giảm ô nhiễm không khí và phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Tập đoàn Sun Mobility đang đầu tư mạnh mẽ vào mạng lưới đổi pin cho xe máy điện và xe ba bánh.
Tại Việt Nam, Selex là đơn vị tiên phong trong mô hình đổi pin xe máy điện, và các hãng xe máy lớn như Honda, Yamaha cũng đang từng bước nhập cuộc. Để mô hình này phát triển mạnh mẽ, cần có trạm đổi pin tương thích với nhiều loại xe, chính sách hỗ trợ từ chính phủ, và sự chung tay của các hãng xe, các công ty công nghệ trong việc tiêu chuẩn hóa bộ pin. Chi phí phát triển cơ sở hạ tầng và vận hành trạm đổi pin cũng khá lớn, đòi hỏi sự hợp tác rộng rãi. Từ năm 2021, KTM AG, Honda, Yamaha Motor, và Piaggio đã chính thức công bố kế hoạch hợp tác để xây dựng bộ tiêu chuẩn toàn cầu cho pin có thể hoán đổi trên xe máy điện. Trước đó, vào năm 2020, 4 nhà sản xuất xe máy lớn nhất Nhật Bản (Honda, Kawasaki, Suzuki và Yamaha) cũng đã thành lập một liên minh để xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật chung cho pin xe điện của họ.
3. Sạc pin tháo rời khỏi xe:
Trong bối cảnh hệ thống trạm đổi pin có độ phủ chưa đủ rộng, việc sạc pin tháo rời hiện nay được coi là giải pháp lý tưởng cho các dòng xe máy điện sử dụng pin Lithium hoặc pin LFP.
Với giải pháp này, người dùng xe máy điện có thể chủ động sạc pin ở bất cứ đâu có nguồn điện, không phải phụ thuộc vào vị trí đỗ xe. Nếu có nhiều hơn 1 viên pin, phương pháp này cũng giúp giảm thời gian chờ đợi và sử dụng chủ động hơn (ví dụ: 1 viên lắp vào xe để vận hành, viên kia cắm sạc tại nhà). Tại Việt Nam, mẫu Honda ICON e: được trang bị bộ pin đặt ở sàn xe có thể tháo rời để sạc. Mẫu xe máy điện Neo's của Yamaha cũng có thiết kế pin có thể tháo lắp rời, giúp người dùng dễ dàng mang đi sạc tại các vị trí thuận tiện.
Tóm lại, sự đa dạng trong các giải pháp nạp năng lượng cho xe máy điện, đặc biệt là tiềm năng của mô hình đổi pin, đang dần gỡ bỏ những rào cản về thời gian sạc và lo lắng về phạm vi hoạt động, mở ra một tương lai đầy hứa hẹn cho phương tiện xanh tại Việt Nam và trên thế giới.
Tâm An (t/h)
