Việt Nam đứng vị trí thứ 2 về đầu tư FDI tại Lào

THCL Tại Hội nghị Hợp tác đầu tư Việt Nam - Lào năm 2016 diễn ra trong 2 ngày (26 và 27/3) tại Đà Nẵng, Cục Xúc tiến Đầu tư nước ngoài cho biết, tính đến nay, tổng vốn đầu tư của các nhà đầu tư Việt Nam đầu tư sang Lào là 4,9 tỷ USD. Lào đứng thứ nhất trong tổng số 68 quốc gia và vùng lãnh thổ có hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam và Việt Nam đứng vị trí thứ 2 trong số các nước có hoạt động đầu tư tại Lào.

FDI Việt Nam hoạt động hiệu quả tại Lào

Chính phủ Lào ghi nhận và đánh giá cao các dự án đã đi vào hoạt động tại Lào đạt hiệu quả tốt, có đóng góp nhiều mặt cho phát triển KTXH của Lào, như: Các dự án đầu tư của Tập đoàn Hoàng Anh - Gia Lai; các chi nhánh ngân hàng; dự án viễn thông của Tập đoàn Viettel; các dự án xây dựng hệ thống phân phối xăng dầu của Tổng công ty Dầu Việt Nam và Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam; Dự án tổ hợp sân Golf và khách sạn, nhà ở với tổng vốn đầu tư 1 tỷ USD của Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh Golf Long Thành…

Các dự án đầu tư của Việt Nam tại Lào tạo nền tảng, cơ sở cho việc thành lập các ngành công nghiệp trong tương lai của Lào: Khai thác và chế biến cao su; sản xuất đường, phân vi sinh, thủy điện; khai thác và chế biến khoáng sản... Đồng thời, tạo việc làm cho khoảng 4 vạn lao động của Lào, giúp nâng cao năng lực lao động, tạo thu nhập, cải thiện đời sống người lao động, bổ sung nguồn thu cho ngân sách nhà nước Lào. Tuy nhiên, vẫn còn một số các chính sách chưa thuận lợi cho nhà đầu tư Việt Nam.

Theo đại diện Tập đoàn Cao su Việt Nam, Chính phủ Lào rất quan tâm và tạo điều kiện cho các dự án FDI Việt Nam được cấp phép sớm và triển khai dự án. Hiện tập đoàn đã có 8 dự án đã và đang hoạt động ở nước này. Tuy nhiên, trong quá trình tiêu thụ mủ cao su, gặp nhiều khó khăn nhất là giá thành, thuế và lao động.

Trong năm 2015, tập đoàn Cao su Việt Nam khai thác được 15.000 tấn mủ cao su và dự kiến năm 2016 khai thác khoảng 19.800 tấn. Nhưng giá cao su giảm sâu từ 100 triệu đồng/tấn xuống chỉ còn 25 triệu đồng/tấn (giảm 3/4) khiến cho việc tiêu thụ hết sức khó khăn. Trong khi đó, thuế vận chuyển cao su đến cửa khẩu bình quân khoảng 1 - 2 triệu đồng/tấn. Giá thành sản xuất 23 triệu đồng 1 tấn, cộng thêm giá vận chuyển thì tập đoàn bị lỗ hoàn toàn.

Cần giải quyết kịp thời những vướng mắc

Tập đoàn Cao su Việt Nam đề nghị Chính phủ Lào xem xét lại cách tính thuế lợi tức 5% và thuế doanh thu 24%. Vì cách tính này sẽ ảnh hưởng đến giá thành mủ cao su, chi phí cao trong khi giá thị trường giảm sâu hơn cả giá sản xuất. Tập đoàn cũng đề nghị phía Ngân hàng Nhà nước Việt Nam điều chỉnh giá vay vốn để hỗ trợ cho nhà đầu tư.

Cũng theo Tập đoàn Cao su Việt Nam, nhân lực lao động ở Lào rất khan hiếm, luôn trong tình trạng thiếu nhân công. Công nhân Lào chỉ lao động khoảng 60% các ngày lao động do tính kỷ luật lao động không cao, nên vào mùa cao điểm rất khó tìm công nhân. Tập đoàn đề nghị Chính phủ Lào “nới lỏng” chính sách quản lý lao động để đưa nhân công Việt Nam sang làm việc, phục vụ cho các dự án đang triển khai.

Đại diện một công ty logistic tại Đà Nẵng cũng nêu lên những khó khăn trong quá trình vận chuyển hàng hóa sang Lào và ngược lại. Công ty này đề nghị chính phủ hai nước thực hiện quy trình một cửa tại các cửa khẩu để thuận lợi cho việc kiểm tra và thông quan, giảm bớt thời gian chờ tại cửa khẩu. Mới đây, xe tải hàng của công ty về đến cửa khẩu Densavan kiểm tra hải quan xong, khi qua cửa khẩu Việt Nam lại tiếp tục soi chiếu, khiến mất thời gian và tăng chi phí cho doanh nghiệp.

Thêm vào đó, các chủ lô hàng không thuê đủ một container, doanh nghiệp logistic phải gom nhiều chủ hàng mới đủ container vận chuyển. Nhưng khi khai báo tại cửa khẩu, hải quan Lào yêu cầu phải có mặt của tất cả các chủ lô hàng là rất khó khăn cho doanh nghiệp vận tải và đối tác.

Doanh nghiệp này cũng đề nghị phía hải quan Lào tăng thời gian làm việc tại cửa khẩu. Vì hiện nay, cứ 5 giờ chiều là các cửa khẩu phía Lào đã đóng cửa và phải đến 8 giờ sáng mai mới mở cửa. Trong khi đó, phía cửa khẩu Việt Nam vẫn hoạt động bình thường. Điều này rất bất tiện cho doanh nghiệp logistic vì phải tăng chi phí và trễ giờ giao hàng cho đối tác. Đồng thời, đề nghị tỉnh Savanakhet không được thu thuế giao thông đường bộ vì như vậy, xe tải phải đóng thuế đến 2 lần (theo chính sách của 2 nước thì chỉ thu thuế 1 lần).

Theo Phó Thủ tướng Lào, ông Somsavat Lengsavad, các vướng mắc của doanh nghiệp Việt Nam sẽ được giải quyết trong thời gian sớm nhất để tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư hiệu quả trên đất Lào. Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị các doanh nghiệp Việt Nam chú trọng vào các dự án an sinh để giúp đỡ nước bạn Lào phát triển, tránh tính trạng chuyển đổi dự án làm ảnh hưởng đến mối quan hệ của 2 nước. Hai bên cam kết sẽ cùng tìm hướng cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh, kiện toàn lại cơ chế và thủ tục pháp lý.

Thu Hằng