Thông báo thu hồi đất của UBND tỉnh Vĩnh Phúc được phát hành năm 2017
Năm 2017, UBND tỉnh Vĩnh Phúc ra thông báo số 19 về việc thu hồi diện tích đất do UBND tỉnh Vĩnh Phúc cấp cho Công ty Kim Long với lý do hết hạn sử dụng đất tại các phường Liên Bảo, Khai Quang và xã Định Trung, thành phố Vĩnh Yên. Sau đó, UBND tỉnh Vĩnh Phúc tiếp tục ra Quyết định số 1992/QĐ-UBND ngày 29/8/2018 về việc thu hồi đất của Công ty TNHH Kim Long do hết hạn sử dụng đất và không được gia hạn theo quy định của pháp luật đất đai để bàn giao toàn bộ diện tích đất được thu hồi cho Ban Giải phóng mặt bằng và Phát triển quỹ đất tỉnh quản lý theo quy định.
Tuy nhiên, từ đó đến nay việc thu hồi diện tích đất này chưa thể thực hiện do còn nhiều tồn tại chưa được giải quyết dứt điểm. Cụ thể:
Về xác định nguồn gốc đất, Công ty Kim Long được UBND tỉnh Vĩnh Phú và Vĩnh Phúc giao đất theo bản đồ đã được phê duyệt vào năm 1995 và 1997 với tổng diện tích hơn 140ha để trồng mía sau đó là trồng cây ăn quả. Quá trình sản xuất, Công ty Kim Long tự thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng đối theo diện tích được giao trên bản đồ. Do vậy, nhiều diện tích đất Công ty Kim Long chưa bồi thường đến hoặc không thực hiện bồi thường mà liên kết với người dân có đất để cùng sản xuất. Minh chứng cho điều này đó là phần diện tích đất nằm trong bản đồ giao đất cho Công ty Kim Long nhưng UBND phường Liên Bảo (TP. Vĩnh Yên) lại là đơn vị quản lý và cho thuê. Bên cạnh đó, một số hộ dân vẫn canh tác, khai hoang phục hóa đất từ trước đó mà chưa một lần được nhận tiền bồi thường GPMB từ Công ty Kim Long.
Để giải quyết những tồn tại trên, UBND tỉnh Vĩnh Phúc cần giao cho các đơn vị chức năng rà soát cụ thể đối với từng hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất. Từ đó xác định rõ diện tích đất Công ty Kim Long đã GPMB và diện tích đất khai hoang phục hóa của người dân. Sau đó đưa ra quyết sách hợp lý để không gây thiệt hại đối với Nhà nước và đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân.
Kết luận số 38/KL-TTr ngày 2/4/2019 của Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc về công tác quản lý đất đai tại phường Liên Bảo, TP. Vĩnh Yên
Về việc giao đất không đúng đối tượng, trong thời gian Công ty Kim Long được giao đất sản xuất, UBND tỉnh Vĩnh Phúc và UBND thị xã Vĩnh Yên (nay là thành phố) đã có một số quyết định thu hồi một phần diện tích đất để giao cho các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện dự án và một số cá nhân khác. Điều đáng nói, trong số các quyết định thu hồi và giao đất này có những quyết định giao đất không đúng đối tượng, giao đất nhưng không thực hiện phương án bồi thường GPMB.
Đơn cử, trường hợp hộ ông Trần Văn Mùi (ông Mùi là anh trai ông Việt nguyên là Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Vĩnh Phúc) có hộ khẩu tại xã Tam Quan, huyện Tam Đảo nhưng lại được UBND thị xã Vĩnh Yên giao hơn 10ha đất tại chân núi Bông, xã Khai Quang (nay là phường Khai Quang). Qua tìm hiểu tại phường Khai Quang thì UBND phường này hiện không có hồ sơ lưu trữ liên quan đến việc giao đất, không có sơ đồ mặt bằng, mốc giới đối với diện tích đất đã được UBND thị xã giao cho ông Mùi. Mới đây, cán bộ địa chính của phường đã xin được một mảnh trích đo hiện trạng sử dụng đất của một đơn vị khác (mảnh trích đo chưa được duyệt) nhưng khi ắp tọa độ lên hệ thống bản đồ thì phần đất này nằm chồng lấn sang diện tích đất và hồ bên cạnh.
Ngoài ra, năm 2009, UBND tỉnh Vĩnh Phúc cũng ra quyết định số 3808/QĐ-UBND thu hồi khoảng 1,8ha đất của Công ty Kim Long để giao cho Doanh nghiệp tư nhân Diệp Linh thực hiện dự án xây dựng khu nhà ở. Tuy nhiên, quá trình thu hồi đất, UBND tỉnh Vĩnh Phúc và các cơ quan liên quan không thực hiện đúng trình tự, không lập phương án bồi thường GPMB. Dẫn đến, khi khu nhà ở hoàn thành hạ tầng thì bị vướng mắc về việc sang nhượng QSDĐ mà đến nay vẫn chưa giải quyết xong.
Để lợi ích của Nhà nước và doanh nghiệp không bị xâm hại trong hai trường hợp trên, UBND tỉnh Vĩnh Phúc cần rà soát kỹ, kịp thời ban hành quyết sách nhằm khắc phục những tồn tại, tránh để lâu ngày sẽ phát sinh nhiều hệ lụy phức tạp. Và chỉ khi giải quyết được tồn tại này thì việc thu hồi diện tích đất của Công ty Kim Long mới rõ ràng, chính xác.
Biệt thự trái phép biến thành biệt phủ sau khi có Kết luận Thanh tra
Về xử lý các công trình vi phạm, theo Kết luận số 38/KL-TTr ngày 2/4/2019 của Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc về công tác quản lý đất đai; xử lý các trường hợp vi phạm về lấn, chiếm, chuyển đổi mục đich sử dụng đất, xây dựng công trình trái pháp luật tại phường Liên Bảo, TP. Vĩnh Yên. Tại thời điểm thanh tra, phường Liên Bảo có 193 trường hợp vi phạm lấn, chiếm, sử dụng đất không đúng mục đích, xây dựng công trình trái phép chưa được xử lý dứt điểm.
Đáng chú ý nhất trong các công trình xây dựng trái phép là 7 ngôi biệt thự do một số cá nhân tự ý xây dựng trên diện tích đất mà trước đây tỉnh Vĩnh Phúc giao cho Công ty Kim Long. Vụ việc này từng gây xôn xao dư luận khi hàng loạt cơ quan truyền thông vào cuộc, đưa tin. Thế nhưng, đến nay việc xử lý đối với 7 ngôi biệt thự xây trái phép này chưa rõ ràng. Các cá nhân vẫn tiếp tục hoàn thiện các phần xây dựng dở dang, thậm chí còn “biến” biệt thự xây trái phép thành “biệt phủ” khi hoàn thành các công trình phụ trợ và hàng rào bao quanh sau thời điểm có kết luận thanh tra.
Có lẽ đến thời điểm này, việc đưa ra quyết định về số phận của 7 ngôi biệt thự trên sẽ là rất khó khăn đối với tỉnh Vĩnh Phúc khi phải đứng trước một trong hai lựa chọn là phá dỡ hay phạt cho tồn tại. Nếu tỉnh Vĩnh Phúc quyết định cho phá dỡ thì bao giờ sẽ thực thi? Còn nếu phạt cho tồn tại thì sẽ áp dụng chế tài như thế nào để không là tiền lệ xấu?
Phải khẳng định rằng, việc thu hồi diện tích đất mà tỉnh Vĩnh Phúc đã giao cho Công ty Kim Long là một việc làm khó khăn, phức tạp do có những tồn tại trong quá khứ. Do vậy, để triển khai thu hồi diện tích đất này thì trước hết UBND tỉnh Vĩnh Phúc nên giải quyết triệt để các tồn tại như đã nêu ở trên.
Hải Đăng – Lê Sơn
