Vẫn còn hiện tượng nể nang, né tránh
Trả lời chất vấn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Hữu Thông, Đoàn Bình Thuận về giải pháp nào đề nâng cao chất lượng xét xử, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao (TANDTC) Nguyễn Hòa Bình cho biết: Trong xét xử vẫn có hiện tượng nể nang, né tránh.
“Tuy nhiên số lượng không nhiều, đại đa số các đồng chí trong ngành đều chấp hành nghiêm, xử lý đúng theo các quy định pháp luật. Các tồn tại, hạn chế như các đại biểu đã nêu xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, như việc chuẩn bị tài liệu của các bên không đủ, làm ảnh hưởng đến chất lượng xét xử”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn.
Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao cho rằng, để hạn chế tình trạng cả nể, nâng cao chất lượng xét xử án hành chính, cần thực hiện, đối với vụ án kiện ở huyện thì giao tỉnh xử lý, vụ án của tỉnh thì giao tòa chuyên biệt xét xử.
Vụ gỗ trắc ở Quảng Trị
ĐBQH Hoàng Đức Thắng (Đoàn Quảng Trị) chất vấn Chánh án Nguyễn Hoà Bình về vụ án gỗ Trắc. Theo ông Thắng, các cơ quan của Quốc hội gồm: Uỷ ban Tư pháp, Uỷ ban Pháp luật, Ban Dân nguyện, Văn phòng Quốc hội đã thống nhất kết luận việc trưng cầu giám định, phương pháp giám định và việc sử dụng kết quả giám định trong vụ án có những vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, dẫn đến việc buộc tội các bị cáo chưa đủ căn cứ vững chắc. Do đó, cần áp dụng quy định tại khoản 2, Điều 371, BLTTHS để kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.
“Quan điểm của Chánh án về kết luận trên, Chánh án nghĩ như thế nào nếu UBTVQH quyết định giám sát toàn diện vụ án này?”, Đại biểu Quảng Trị hỏi.
Cũng theo ông Thắng, phạm nhân Trương Huy Liệu chấp hành bản án phúc thẩm hơn bốn năm nhưng đến nay chưa được xem xét giảm án mặc dù chấp hành án tốt. Ông hỏi Chánh án có giải pháp gì về vấn đề này?
Liên quan đến việc ông Trương Huy Liệu chấp hành quá nửa bản án mà chưa được xem xét giảm án, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình nhấn mạnh, thời gian chấp hành án chỉ là một trong những điều kiện để xem xét giảm án, còn các điều kiện khác, đặc biệt thái độ, sự phấn đấu, rèn luyện trong thi hành án. Nếu chấp hành tốt, phấn đấu tốt thì sẽ được cơ quan giam giữ xem xét đề nghị chứ không phải toà án xem xét.
Cũng theo người đứng đầu ngành toà án, đầu tháng 3 vừa qua, TAND Tối cao đã có văn bản trả lời cho đương sự Trương Huy Liệu là “không có cơ sở để kháng nghị giám đốc thẩm”.
“Điều này có nghĩa là bản án tuyên đã đúng người, đúng tội”, Chánh án Nguyễn Hoà Bình nhấn mạnh và cho rằng câu chuyện định giá, giám định Đại biểu đặt ra, quá trình giải quyết vụ án đã làm đúng.
“Bộ Nông nghiệp, Công an, Tư pháp, VKSND Tối cao… đã khẳng định việc giám định là đúng nên không có cơ sở để kháng nghị giám đốc thẩm. Chúng tôi đã trả lời đương sự và cũng gửi trả lời đó đến đại biểu, cũng như báo cáo UBTVQH, Ủy ban Tư pháp về kết quả giải quyết vụ án này”- ông Bình nói thêm.
“Đại biểu đặt vấn đề nếu nếu QH giám sát thì sao? Đó là quyền của QH, QH quyết định giám sát thì chúng tôi tuân thủ, chấp hành, còn tôi không có bình luận gì về việc giám sát của QH”- vẫn lời ông Nguyễn Hoà Bình.
Liên quan đến câu hỏi bị án Trương Huy Liệu chưa được giảm án dù chấp hành án tốt, Chánh án cho rằng ông Trương Huy Liệu đã chấp hành án hơn bốn năm, tức là quá nửa thời gian. Tuy nhiên, việc chấp hành quá nửa thời hạn THA là một trong nhiều điều kiện giảm án, không phải là điều kiện duy nhất.
“Điều kiện để giảm án có nhiều, đặc biệt là việc chấp hành nội quy trại giam, phấn đấu rèn luyện trong quá trình THA… Nếu ông ấy chấp hành tốt các quy định của trại giam, phấn đấu tốt thì sẽ được giảm án. Tuy nhiên, việc này không phụ thuộc vào toà án mà phụ thuộc vào cơ quan giam giữ là Bộ Công an. Nếu Bộ Công an, cơ quan giam giữ, thấy ông Liệu chấp hành án tốt thì sẽ đề nghị giảm án cho ông”, Chánh án trả lời.
“Lời Phó Chủ tịch QH là QH không làm thay trách nhiệm của toà án chứ không phải là không có trách nhiệm, vì QH có thẩm quyền giám sát tối cao đối với hoạt động của các cơ quan tư pháp theo luật định", Đại biểu Hoàng Đức Thắng trao đổi lại.
Ông Thắng cũng cho rằng Chánh án chưa trả lời thẳng vào nội dung ông hỏi mà lại viện dẫn những nội dung trước đây chánh án đã trả lời.
Nhân ý kiến Chánh án, Đại biểu Thắng mong Bộ trưởng Bộ Công an, Tổng cục THA nghiên cứu, xem xét giảm án cho phạm nhân Trương Huy Liệu đã chấp hành án hơn bốn năm. “Chúng tôi được biết quá trình thi hành án, phạm nhân Trương Huy Liệu đã chấp hành tốt các quy định nhưng thời gian qua chưa được xem xét giảm án. Đề nghị các cơ quan chức năng lưu tâm, xem xét”- ông Thắng nói thêm.
Trả lời, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình nhấn mạnh việc ông trả lời vụ án đã xử đúng và không có căn cứ để kháng nghị giám đốc thẩm, điều đó khẳng định tất cả mọi việc là đúng, không chỉ riêng câu chuyện giám định, hồ sơ hay chứng cứ.
“Việc giám định nhiều cơ quan đã khẳng định là đúng rồi. Còn văn bản đại biểu nêu, cho đến giờ này tôi chưa nhận được văn bản chính thức của các cơ quan đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm. Nếu văn bản này đại biểu có thì đề nghị chuyển cho toà án”, ông Bình nói.
Nâng cao chất lượng xét xử
Trả lời câu hỏi của ĐBQH về việc làm cách nào nâng cao chất lượng xét xử, Chánh án TANDTC cho biết, so với khối lượng công việc, biên chế của Tòa án hiện nay rất ít. Điều này tạo ra áp lực đối với hệ thống Tòa án, ảnh hưởng chất lượng xét xử. TANDTC mong muốn Quốc hội, các cơ quan có thẩm quyền xem xét việc này, đảm bảo vấn đề biên chế cho Tòa án.
Về việc các vụ việc, vụ án quá thời hạn là do nguyên nhân chủ quan, Chánh án TANDTC cho rằng, nguyên nhân chủ quan là do áp lực công việc quá lớn, phải giải quyết khối lượng công việc gấp đôi quy định, làm ảnh hưởng đến tiến độ giải quyết các vụ án.
“Tình trạng này đang từng bước được khắc phục, giảm thiểu. Một số nguyên nhân chủ quan khác là về năng lực, trách nhiệm của các thẩm phán, hoặc do các yếu tố chủ quan khác. Tòa án sẽ tiếp tục khắc phục các nguyên nhân này trong thời gian tới”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn.
Lê Pháp (T/h)
