Theo Tổng cục Hải quan, xuất khẩu rau quả sang thị trường Trung Quốc giảm mạnh trong 2 tháng đầu năm 2022, chỉ đạt 261 triệu USD và giảm gần 26% so với cùng kỳ 2021. Do xuất khẩu sang Trung Quốc giảm mạnh, kéo theo kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước trong 2 tháng qua chỉ đạt 508 triệu USD, giảm 9,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tuy nhiên, điểm đặc biệt là trong 2 tháng đầu năm 2022 xuất khẩu rau quả sang Mỹ tăng gần 70%; Hàn Quốc tăng gần 32%; Nhật Bản tăng 12%; Australia tăng 45,7%, Hà Lan tăng 51,5%… Điều này được kỳ vọng sẽ tạo sự chuyển dịch thị trường xuất khẩu, giúp mặt hàng rau quả của Việt Nam tăng trưởng trong thời gian tới.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam cho biết, ngoài thị trường Trung Quốc, các thị trường xuất khẩu rau quả lớn khác như EU, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc… đều tăng mạnh. Sự tăng trưởng của các thị trường này đã thấy rất rõ từ năm 2021. Tuy nhiên, do kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường này còn khiêm tốn nên mức tăng từ các thị trường trên không bù đắp được sự sụt giảm của thị trường Trung Quốc.
Xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc gặp khó khăn do bị ùn tắc tại các cửa khẩu biên giới đường bộ phía Bắc. Bên cạnh đó, từ ngày 1/1/2022, việc xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc phải thực hiện theo Lệnh 248 về "Quy định Quản lý đăng ký doanh nghiệp sản xuất thực phẩm nước ngoài nhập khẩu" và Lệnh số 249 ban hành "Biện pháp quản lý an toàn thực phẩm xuất nhập khẩu” của Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc gặp khó khăn, xu hướng chuyển dịch xuất khẩu mặt hàng rau quả sang các thị trường khác vẫn được duy trì. Nhìn lại năm 2021, xuất khẩu rau quả đạt 3,55 tỷ USD, tăng 8,6% so với năm 2020. Trong khi đó, xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 1,9 tỷ USD, chỉ tăng có 3%. Như vậy, sự tăng trưởng xuất khẩu của rau quả trong năm qua chủ yếu là nhờ vào các thị trường khác. Rau quả xuất sang Trung Quốc ngày càng giảm đáng kể về tỷ trọng trong tổng giá trị xuất khẩu rau quả Việt Nam.
Nhìn kỹ hơn về các mặt hàng xuất khẩu, ông Đặng Phúc Nguyên cho biết, năm 2021, xuất khẩu riêng mặt hàng thanh long sang Trung Quốc đạt 1,031 tỷ USD trong tổng giá trị xuất khẩu rau quả sang thị trường này là trên 1,9 tỷ USD. Như vậy, thanh long đang là mặt hàng chủ lực, chiếm tỷ trọng rất lớn trong tổng giá trị xuất khẩu rau quả sang thị trường Trung Quốc.
Minh Đức
