Xúc tiến đầu tư - Nhìn từ Quảng Ninh

THCL Thay vì kêu gọi đầu tư toàn diện ở các ngành, tỉnh Quảng Ninh đã chọn kêu gọi đầu tư chuyên ngành nông nghiệp. Tỉnh cũng muốn tìm những nhà đầu tư chiến lược, đầu tư xanh và bền vững, gắn bó lâu dài với tỉnh.

Tôi và các chuyên gia kinh tế đầu tư của Việt Nam như GS. Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, PGS.TS. Trần Đình Thiên - Viện trưởng viện Kinh tế Việt Nam, TS. Đặng Kim Sơn - nguyên Viện trưởng Viện chính sách (Bộ Nông Nghiệp phát triển nông thôn) và một số chuyên gia khác đã vinh dự được mời tham gia tư vấn cho tỉnh Quảng Ninh trong lĩnh vực phát triển nông nghiệp của tỉnh, thông qua Hội nghị “Đầu tư vào nông nghiệp” ngày 7/5/2016. Cùng tham dự hội nghị có hàng trăm các doanh nghiệp tại Quảng Ninh cũng như các tỉnh khác trong cả nước. Sự có mặt của Đồng chí Bí thư tỉnh, Chủ tịch tỉnh và các vị lãnh đạo khác của tỉnh đã minh chứng cho sự quan tâm đến lĩnh vực sản xuất, chế biến và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp sạch, chất lượng cao của Quảng Ninh như thế nào. Chỉ qua 1 ngày hội thảo, chúng tôi thấy sự chuyên nghiệp kêu gọi xúc tiến đầu tư rất thiết thực, cụ thể và hiệu quả; điều đó làm cho tôi không thể không viết bài này, mong muốn góp một phần cho những kinh nghiệm đối với các tỉnh thành khác trong cả nước.

Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020, tầm nhìn 2030, việc tái cơ cấu nông nghiệp được xác định là một chiến lược của tỉnh, bảo đảm an ninh lương thực, việc làm, cung cấp hàng hóa cho thị trường tại chỗ và xuất khẩu một cách bền vững. Theo lãnh đạo tỉnh, trong mấy năm qua, nông nghiệp Quảng Ninh có nhiều tiến bộ, góp phần vào phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Nhiều dự án đầu tư vào nông nghiệp cũng đã được cấp phép như nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi bò, các trại giống cho nông nghiệp... Tuy nhiên, so với tiềm năng đất đai, rừng, biển thì còn chưa được khai thác một cách mạnh mẽ và hiệu quả. Một số liệu mà chúng tôi không thể ngờ tới khi tỉnh công bố: Hàng năm, Quảng Ninh đón 7,5 triệu khách du lịch, trong đó có hơn 2 triệu khách quốc tế, cộng với số dân hơn 1,2 triệu người. Tiềm năng lớn như vậy mà sản xuất chăn nuôi, đánh bắt nuôi trồng ở Quảng Ninh mới đảm nhiệm được 60% nhu cầu, còn lại phải nhập khẩu và thu mua ở các tỉnh bạn để tiêu thụ?

Chúng ta hãy tìm hiểu những tiềm năng tại Quảng Ninh cần phải tiếp tục khai thác một cách mạnh mẽ: Quảng Ninh có 250 km bờ biển, diện tích tự nhiên toàn tỉnh là 61.000 km2, diện tích mặt biển có thể khai thác là 6.000km2, 43 hecta rừng ngập mặn... Có thể nói, Quảng Ninh có đủ các loại hình về thiên nhiên, rừng, biển, đồng bằng, miền núi, giáp biên với Trung Quốc. Nói Quảng Ninh là một Việt Nam thu nhỏ quả không sai! Lãnh đạo tỉnh mong muốn, qua hội nghị xúc tiến sẽ tìm được các nhà đầu tư có năng lực, trách nhiệm, gắn bó lâu dài với tỉnh để cùng nhau khai thác những tiềm năng kể trên. Tuyên ngôn của tỉnh: “Địa phương coi các nhà đầu tư như những người thân của Quảng Ninh, như người Quảng Ninh tham gia đầu tư”. Sản phẩm đầu tư phải đạt được các tiêu chuẩn khu vực và quốc tế với giá cả cạnh tranh, sản xuất theo hướng bền vững, bảo vệ tài nguyên và môi trường tại địa phương.

Có thể nêu tóm tắt một số dự án mà Quảng Ninh đang kêu gọi đầu tư như chăn nuôi: tập trung đầu tư vào một số lĩnh vực như chăn nuôi bò thịt, lợn và một số gia cầm gà, vịt, tỷ lệ công nghiệp chế biến trong chăn nuôi đạt mức 75%. Thủy hải sản: tập trung vào nuôi trồng, khai thác, đánh bắt chế biến hải sản, dịch vụ nghề biển vào một số nhóm chính như hàu, tôm, tu hài, trai lấy ngọc... Lâm nghiệp: trồng rừng, tạo nguyên liệu đồ gỗ tại chỗ, phấn đấu độ che phủ rừng đạt 55% trong toàn tỉnh, khai thác 3,9 - 4 triệu m3 gỗ tròn hàng năm. Nhiều dự án gọi đầu tư đã được Sở kế hoạch đầu tư tỉnh công bố có quy mô từ 10 tỷ đến hàng trăm tỷ đồng/ dự án.

Điều tôi muốn nhấn mạnh thêm là, đi đôi với việc kêu gọi đầu tư của tỉnh Quảng Ninh, hàng loạt các chính sách hỗ trợ đầu tư được công bố một cách rất đầy đủ, kịp thời ngay tại hội nghị. Theo quyết định số 4204/2015/QĐ của UBND tỉnh thì tỉnh sẽ hỗ trợ về phần lãi suất ngân hàng vay đầu tư với mức tối thiểu từ 50 triệu đến tối đa là 10 tỷ cho mỗi dự án tùy theo quy mô, lãi suất hỗ trợ là mức thấp nhất của hệ thống ngân hàng đã công bố. Thời gian hỗ trợ là 5 năm cho đến hết năm 2020.

Tại hội nghị, các chuyên gia kinh tế được mời đã chân thành góp ý với Quảng Ninh một số ý chính như sau: Khi kêu gọi đầu tư, đặc biệt cần lưu tâm đến việc tạo ra những sản phẩm không những đáp ứng nhu cầu tiêu dùng có chất lượng tại thị trường nội địa mà còn có khả năng cạnh tranh với các hàng hóa tương tự từ các nước sẽ ngày càng thâm nhập vào Việt Nam cũng như thị trường Quảng Ninh. Cần chú ý, tỉnh nằm trong tam giác kinh tế Hà Nội - Hải Phòng -  Quảng Ninh, vì vậy Quảng Ninh với tiềm năng lớn cần phát triển nhanh, ngoài phần bù đắp cho sự thiếu hụt nguồn cung tại chỗ 40% thì cần hỗ trợ thêm cho quỹ hàng hóa của Hà Nội và Hải Phòng cũng còn đang thiếu hụt với nhu cầu ngày càng tăng, trước mắt cũng như trong tương lai. Trong việc đầu tư tại tỉnh, cần quan tâm đến mối quan hệ giữa các nhà đầu tư với nông dân, những người có những quỹ đất đang được khai thác tại chỗ, lợi ích giữa nhà đầu tư và người có đất phải hài hòa, hợp lý và bền vững. Đầu tư theo xu hướng người dân sẽ cho thuê đất, đồng thời có thể làm công nhân sản xuất, chế biến... cho nhà đầu tư. Suy cho cùng, phải giải quyết được bài toán: Lợi ích thiết thân hợp lý của những người dân địa phương ở Quảng Ninh. Sản xuất ra của cải vật chất nhưng phải quan tâm đặc biệt đến đầu ra, đó là hệ thống phân phối sản phẩm, tiêu thụ nội địa và xuất khẩu, hệ thống logistic, nâng cao hiệu quả của sản xuất và đầu tư của các doanh nghiệp.

Ngay tại hội nghị đầu tư, tỉnh đã trao một số giấy phép đầu tư với giá trị hàng trăm tỷ vào nhiều lĩnh vực tại tỉnh. Đây là một tín hiệu đáng mừng của tỉnh Quảng Ninh.

Khẩu hiệu luôn luôn được tỉnh quan tâm, đó là “Hãy hỗ trợ, tạo điều kiện hết mức, đi đến cùng với nhà đầu tư, đem lại hiệu quả một cách thiết thực.” Đầu tư cho Quảng Ninh chính là một phần của đầu tư cho Việt Nam, một khi Quảng Ninh kinh tế phát triển, có nhiều bài học kinh nghiệm trong đầu tư cũng là những gợi mở bổ ích, thiết thực cho các địa phương khác cũng đang có các nhu cầu đầu tư vào tỉnh mình. Tôi mong muốn các cơ quan hoạch định chính sách của Nhà nước sẽ quan tâm đến sự phát triển kinh tế của Quảng Ninh cũng như các tỉnh khác trong cả nước, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước chúng ta trong giai đoạn 2016- 2020 và những giai đoạn tiếp theo.

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú