Những ngày gân đây, một số hộ dân thôn Đá Bạc, xã Lưu Kỳ, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng dựng hàng rào ngăn cản các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh tại khu vực Bến bãi ngoài đê.

Ngày 8/1/2014, UBND huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng ban hành thông báo số 04 về việc “Xử lý, khắc phục tình trạng ô nhiêm môi trường trong hoạt động sản xuất – kinh doanh tại khu vực Bến Bãi ngoài đê Đá Bạc, xã Lưu Kỳ”. Thông báo nêu rõ: Hiện nay, tình trạng ô nhiễm môi trường về khí bụi, tiếng ồn do hoạt động sản xuất, kinh doanh của các tổ chức, cá nhân tại khu vực Bến Bãi ngoài đê Đá Bạc, thuộc địa bàn xã Lưu Kỳ diễn ra nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến môi trường, đời sống của nhân dân quanh khu vực. Nguyên nhân của yếu là do: các tổ chức cá nhân hoạt động sản xuất kinh doanh mỏ, vật liệu xây dựng, sửa chữa tàu thủy đã vi phạm hành lang đê điều, hành lang thoát lũ; chất chứa hàng hóa, vật liệu, vật tư thành đống quá cao, lộ thiên không có bạt che chắn; hàn cắt, phun cát, vệ sinh công nghiệp, nghiền sang than quặng không có nhà xưởng, thiết bị che chắn, chống ồn…

Để khắc phục ngay các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nêu trên, UBND huyện Thủy Nguyên tạm đình chỉ mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh của các tổ chức, các nhân tại khu vực Bến Bãi ngoài đê Đá Bạc thuộc xã Lưu Kỳ, thời hạn tạm đình chỉ đến khi các tổ chức cá nhân hoạt động sản xuất kinh doanh tại khu vực này thực hiện xong các biện pháp sau: Di chuyển toàn bộ máy móc thiết bị, công trình xây dựng, vật tư, hàng hóa ra khỏi diện tích đất hành lang bảo vệ đê 20 m tính từ chân đê ra phía sông. San gạt, hạ thấp chiều cao chất chứa vật tư, hàng hóa, vật liệu tập kết lộ thiên tại bến bãi; việc hàn cắt sắt thép, vệ sinh công nghiệp, nghiền sang than quặng phải có nhà xưởng, thiết bị che chắn, chống ồn. Thường xuyên quét dọn vệ sinh, tưới nước tạo ẩm trên đường giao thông và trong khu vực sản xuất kinh doanh. Xây dựng phương án trồng cây xanh tán thấp với mật độ dày toàn bộ diện tích đất bảo vệ hàng lang đê. Hạn chế vận hành máy nghiền sang, thiết bị vệ sinh công nghiệp và lưu thông vận tải hàng hóa đường bộ trên tuyến đê trong thời gian nhất định. UBND xã Lưu Kỳ, Phòng Tài nguyên môi trường, các ngành chức năng liên quan kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc, giám sát và báo cáo UBND huyện kết quả thực hiện các biện pháp trên.

Qua tìm hiểu được biết, thôn Đá Bạc có khoảng 270 hộ dân với 1.000 nhân khẩu. Từ năm 2004, tại khu vực ngoài đê thôn Đá Bạc kéo dài 1,4 km, huyện Thủy Nguyên quy hoạch 15 ha cho các doanh nghiệp thuê kinh doanh bến bãi chứa nguyên vật liệu. Hiện, khu vực này có 11 doanh nghiệp thuê đất kinh doanh, trong đó hầu hết các doanh nghiệp sản xuất than cám, than hoa. Theo UBND xã Lưu Kỳ, khu dân cư nằm gần khu vực sản xuất khoảng 50m. Đến năm 2006, việc sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp bắt đầu gây ô nhiễm môi trường. Chính quyền địa phương đã nhận được nhiều kiến nghị của nhân dân. Việc khiếu nại kéo dài từ đó đến nay và gây bức xúc cho người dân.

Trước đó, sáng 6/1/2015, UBND huyện, xã, một số doanh nghiệp và nhân dân địa phương có buổi đối thoại. Theo ông Lại Đức Long, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thủy Nguyên, môi trường tại khu vực này bị ô nhiễm từ lâu là do chính quyền địa phường chưa triển khai đồng bộ các giải pháp xử lý. Nguyên nhân xảy ra ô nhiễm gồm: các doanh nghiệp tập kết đống than quá cao; cao gấp nhiều lần bờ đê và nóc nhà các hộ dẫn đến khi có gió, bụi than bị khuếch tán sang khu dân cư.. Việc các doanh nghiệp không có nhà xưởng để che chắn các dây chuyền nghiền, sàng than cũng khiến bụi than gây ô nhiễm. Các xe chở than và dây chuyền hoạt động không có thời gian cụ thể, hoạt động vào ban đêm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân. Các doanh nghiệp lấn chiếm hành lang bảo vệ đê, đặt bãi than, dây chuyền sản xuất gần khu dân cư làm mức độ ô nhiễm cao hơn. Hệ thống cây xanh ngăn bụi giữa khu sản xuất và khu dân cư gần như không có và các xe vận chuyển than không được che chăn đúng làm than rơi vãi càng khiến bụi gia tăng. Khi mùa đông đến, hướng gió đổi khiến khói của các nhà máy ảnh hưởng trực tiếp vào các khu dân cư. Theo ông Vũ Thành Công, Bí thư xã Lưu Kỳ trong 10 năm qua, thôn Đá Bạc có khoảng 10 người bị ung thư các loại. Số trường hợp bị mắc các bệnh về đường hô hấp có chiều hướng tăng. Mặc dù hoạt động gây ô nhiễm môi trường nhưng trong thời gian dài, các doanh nghiệp vẫn hoạt động.

Theo ông Nguyễn Trần Lanh, Chủ tịch UBND huyện Thủy Nguyên, huyện và các cơ quan chức năng đã nhiều lần xử phạt nhưng các doanh nghiệp lại tái diễn. Trong đó, UBND huyện  từng nhiều lần đình chỉ hoạt động của một số doanh nghiệp nhưng sau đó họ lại lén lút hoạt động trở lại. Việc kiểm soát gặp nhiều khó khăn do chính quyền địa phương không đủ lực lượng để giám sát. Tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Trần Lanh cho biết, sẽ yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện đồng bộ các biện pháp để đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường. Cụ thể, trước tiên yêu cầu các doanh nghiệp lắp đặt đường nước dọc tuyến đường trên đê, phun nước để giảm thiểu bụi. Thứ hai, yêu cầu các doanh nghiệp hạ độ cao các đống than và di chuyển dây chuyền nghiền than vào nhà xưởng và cách đê tối thiểu 20m. Thứ ba các doanh nghiệp không được sản xuất quá 22 giờ hàng ngày. Không được sử dụng xe trọng tải lớn vận chuyển hàng hóa tại khu vực. Tuy nhiên, kết thúc buổi đối thoại ngày 6/1/2015, nhân dân thôn Đá Bạc vẫn tiếp tục lập chốt, hàng rào ngăn chặn không cho các doanh nghiệp hoạt động. Theo người dân phản ảnh, do địa phương thiếu kiên quyết khiến xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm mỗi trường nên sẽ tiếp tục cắm chốt đến khi nào các biện pháp trên được triển khai, cải thiện môi trường sống.

Quốc Biên