Báo cáo mới nhất về tình hình hoạt động của 12 dự án thua lỗ, yếu kém của ngành Công Thương chỉ ra trong số 6 nhà máy trước đây có hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng thua lỗ thì đến nay đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi gồm Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng và Dự án nhà máy thép Việt - Trung, 4 dự án còn lại vẫn phát sinh lỗ gồm Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, Nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai, Công ty DQS.
Trong số 3 dự án trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh đến nay đã có 1 dự án vận hành sản xuất trở lại là Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ.
Dự án nhà máy sản xuất tơ sợi polyester Đình Vũ
Như vậy, tới nay số lỗ lũy kế của 10 dự án đang sản xuất hoặc đã dừng sản xuất vẫn ở mức cao, nhưng so với thời điểm cách đây 1 năm thì trong số 6 dự án đang có hoạt động sản xuất, đã có 2 dự án hoạt động có lãi, 4 dự án còn lại đều có mức lỗ phát sinh giảm hơn so với với năm trước.
Bộ Công Thương cho biết, điều này rất có ý nghĩa trong việc nâng cao giá trị của các dự án trong quá trình thực hiện phương án xử lý đối với các dự án như chuyển nhượng, cổ phần hóa, thoái vốn... và là dấu hiệu tích cực cho thấy các giải pháp giải quyết vướng mắc, tồn tại ở các dự án đang được thực hiện có hiệu quả và đúng hướng.
Kể từ cuối năm 2016, trong quá trình rà soát, đánh giá tổng thể về thực trạng của các dự án và đề ra phương án xử lý đối với các dự án, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ và các Bộ ngành đã có nhiều cuộc làm việc với các Bộ ngành, chủ đầu tư cũng như làm việc trực tiếp tại các dự án. Theo đó đã ban hành nhiều thông báo, văn bản chỉ đạo giao 217 nhiệm vụ cho các Bộ, ngành, cơ quan, đơn vị để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của từng dự án. Chủ trương xử lý các vấn đề tồn tại yếu kém ở các dự án, doanh nghiệp trên tinh thần thống nhất và xuyên suốt, điển hình như:
Các Tập đoàn, Tổng Công ty và Chủ đầu tư, Ban Quản lý dự án khẩn trương rà soát, đánh giá, làm rõ thực trạng và nguyên nhân các vướng mắc, khó khăn của từng dự án, trên cơ sở đó tập trung xử lý các vấn đề cụ thể về tài chính, kỹ thuật của dự án, quản trị doanh nghiệp, vận hành nhà máy, tiêu thụ sản phẩm, đàm phán với đối tác... để từng bước xử lý dứt điểm các vấn đề còn tồn tại và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các dự án, doanh nghiệp.
Các Bộ, ngành tập trung nghiên cứu xử lý các vấn đề về cơ chế, chính sách để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về tài chính doanh nghiệp, điều chỉnh điều kiện vay vốn, trả gốc và lãi khoản vay, tạo dựng thị trường, chuyển giao công nghệ... cho các dự án; Hỗ trợ pháp lý cho các Tập đoàn, Tổng công ty để giải quyết dứt điểm các tồn tại, vướng mắc với các nhà thầu tại các hợp đồng EPC và vướng mắc trong hợp đồng liên doanh với các đối tác.
Các cơ quan chức năng tập trung thanh tra, kiểm toán, điều tra để phát hiện các vi phạm, sai phạm pháp luật ở từng dự án, doanh nghiệp; làm rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan và xử lý nghiêm minh theo qui định của pháp luật.
Bộ Công Thương đã rà soát, kịp thời áp dụng biện pháp tự vệ đối với một số sản phẩm khi thấy có dấu hiệu tác động gây thiệt hại cho sản xuất trong nước theo đúng các qui định của quốc tế và pháp luật trong nước.
Đến nay, 4 dự án phân bón của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đã được xử lý giãn mức trích khấu hao từ 2017 - 2019, ước tính mỗi năm, tùy theo công suất thực hiện, các công ty có thể giảm áp lực về tài chính từ 60 - 402 tỷ đồng/năm).
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có chỉ đạo, hướng dẫn các Ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng xem xét các biện pháp cơ cấu lại nợ, giảm lãi suất cho vay đối với các dự án, doanh nghiệp, đồng thời xem xét để tiếp tục cho vay theo đúng các qui định của pháp luật và nguyên tắc của thị trường để bảo đảm vốn phục vụ sản xuất kinh doanh trên cơ sở phương án sản xuất kinh doanh khả thi và có khả năng trả nợ của các dự án, doanh nghiệp.
Hiện nay, 3 dự án sản xuất phân bón thuộc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam gồm Dự án nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình, Dự án nhà máy sản xuất đạm Hà Bắc và Dự án nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai đều đã được các ngân hàng thương mại điều chỉnh lãi suất vay theo hướng giảm biên độ lãi suất để giảm bớt chi phí tài chính cho các dự án trong giai đoạn khó khăn, tiếp tục duy trì hạn mức vốn lưu động đảm bảo đủ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Bảo Ngọc T/h