Dự án kè đê Hữu Đáy đoạn qua TP Ninh Bình
Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về công tác quản lý đầu tư xây dựng đối với một số dự án có sử dụng vốn ngân sách nhà nước, vốn vay, vốn tài trợ của nước ngoài trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2005 – 2011 cho thấy còn nhiều sai sót trong khâu thẩm định, phê duyệt dự án; lập thẩm định thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công, dự toán công trình; cũng như đấu thầu và lựa chọn nhà thầu.
Các dự án được đoàn thanh tra kiểm tra gồm: Dự án cải tạo, nâng cấp QL10 đoạn Ninh Phúc – cầu Điền Hộ; dự án Xây dựng đường tránh bão, cứu nạn phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an ninh vùng biển (Tuy Lộc – Bình Minh); dự án Xây dựng nâng cấp đường tỉnh ĐT477B; dự án Nâng cấp đê hữu sông Hoàng Long và sông Đáy đoạn Bái Đính đi Kim Sơn; dự án Nâng cấp tuyến đê hữu Hoàng Long, đê Đức Long, Gia Tường, Lạc Vân tỉnh Ninh Bình; dự án Nạo vét lòng dẫn tuyến thoát lũ sông Hoàng Long, tỉnh Ninh Bình; dự án Nạo vét sông Đáy, từ cầu Gián Khẩu đến cửa Đáy và các tuyến nhánh qua sông Đáy để thoát lũ cho sông Hoàng Long; dự án Sửa chữa nâng cấp hệ thống thủy lợi 5 xã Bắc sông Rịa, dự án Khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá cửa sông Đáy và dự án Xây dựng hệ thống giao thông đường bao, hào nước vùng bảo vệ đặc biệt cố đô Hoa Lư.
Kết luận thanh tra chỉ ra rằng: Chỉ có 2/10 dự án có báo cáo kết quả thẩm định dự án trước khi trình phê duyệt dự án đầu tư là Dự án cải tạo, nâng cấp QL10 đoạn Ninh Phúc – cầu Điền Hộ do Sở Giao thông vận tải làm chủ đầu tư và Dự án Xây dựng hệ thống giao thông đường bao, hào nước vùng bảo vệ đặc biệt cố đô Hoa Lư giai đoạn 1 do Sở Kế hoạch đầu tư làm chủ đầu tư.
8/10 dự án còn lại được UBND tỉnh Ninh Bình phê duyệt khi chưa có báo cáo kết quả thẩm định dự án, các dự án này thực hiện trên cơ sở hồ sơ trình thẩm định của các chủ đầu tư.
Đáng quan tâm là các dự án được kiểm tra đều điều chỉnh, bổ sung với giá trị lớn. Trong đó, có dự án phê duyệt giai đoạn 1 theo tổng mức đầu tư thuộc nhóm B, sau khi điều chỉnh bổ sung tổng mức đầu tư vượt lên nhóm A và chủ đầu tư không xin ý kiến thẩm định thiết kế cơ sở và thẩm định dự án của các bộ, ngành chuyên môn theo quy định.
Trong số 10 dự án trên, “đội” sổ là Dự án nạo vét lòng sông Đáy đoạn từ cầu Giám Khẩu đến cửa Đáy và các tuyến qua sông Đáy nhằm thoát lũ Hoàng Long, “phình” ra hơn 7.000 tỷ đồng. Dự án do Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư, vốn thực hiện ban đầu là 2.078 tỷ đồng bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, triển khai từ năm 2010 đến 2015.
Nhà thầu thi công là tập đoàn Xuân Thành Ninh Bình (từ tháng 7/2015 đổi thành Thai Group). Năm 2012, dự án này được điều chỉnh lên 9.720 tỷ đồng (tăng 7.642 tỷ đồng). Trung bình, để nạo vét được 1km sông Đáy phải tiêu tốn hết khoảng 126 tỷ đồng. Ngày 9/5/2012, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận số 1121 cho thấy, dự án trên không được áp dụng hình thức chỉ định thầu theo điều 20 luật Đấu thầu và điều 41, nghị định 58 năm 2008 của Chính phủ.
Ngoài dự án trên, 9 dự án còn lại đều bị đội vốn từ vài trăm tỷ đến cả ngàn tỷ.
Bên cạnh đó, theo Thanh tra Chính phủ, công tác khảo sát, lập, thẩm định và phê duyệt thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán công trình còn nhiều sai sót.
Ngoài ra một số dự án về việc ban hành quyết định phê duyệt bản vẽ thiết kế thi công, dự toán công trình chưa đầy đủ các căn cứ pháp lý.
Theo kết luận của TTCP, việc đấu thầu, lựa chọn nhà thầu có một số tồn tại như: Dự án không thuộc dự án được áp dụng hình thức đấu thầu hạn chế nhưng vẫn áp dụng hình thức đấu thầu hạn chế; 5/7 dự án phê duyệt kết quả chỉ định thầu không có kế hoạch đấu thầu được phê duyệt.
Kết quả kiểm tra cũng cho thấy hầu hết gói thầu tư vấn, gói thầu bảo hiểm công trình thuộc 10 dự án trên đều là chỉ định thầu, dẫn đến kết quả còn nhiều hạn chế.
Tại thời điểm kiểm tra, 3 dự án phải thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng với khối lượng lớn nhưng vẫn chưa xong. Kết quả kiểm tra cũng cho thấy, công tác đền bù giải phóng mặt bằng của các dự án trên chưa thực hiện đầy đủ theo đúng quy định, trình tự, thủ tục thu hồi đất.
Bảo Ngọc T/h
