Cẩn trọng với nước rửa bát “3 không”

Nước rửa bát "3 không" đang là mặt hàng được nhiều nhà hàng, quán ăn ưa dùng bởi giá rẻ mạt. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, nếu người dân sử dụng nhiều loại nước rửa bát này trong thời gian dài, có thể gây nguy hại đối với sức khỏe.

Bày bán công khai

Từ lâu, trên thị trường xuất hiện một loại nước rửa bát “3 không” (không nhãn mác, không rõ nguồn gốc, không công bố chất lượng sản phẩm) có màu xanh, đỏ, vàng… đựng trong những chai phế liệu bằng nhựa, bày bán khắp nơi.

Tại Hà Nội, để mua được loại nước rửa bát trên không khó, vì nó được bày bán công khai tại một số tuyến đường. Loại nước rửa bát này có giá 7.000 đồng/lít.

Khi được hỏi về chất lượng, một người bán hàng này nhanh nhảu: "Em yên tâm, đây là hàng công ty (?!). Em không mua được ở nơi khác với giá vừa rẻ vừa bảođảm chất lượng như ở đây đâu. Nếu em lấy nhiều, chỉ cần gọi điện, cửa hàng chị sẽ mang đến tận nơi". So với nước rửa bát bán trong siêu thị, cửa hàng tạp hóa được bán với giá khoảng 28.000 đồng/750ml thì cái giá rẻ hơn gần 5 lần kia thực sự khiến người mua đặt dấu hỏi về chất lượng sản phẩm.

Chị Phương, chủ một cửa hàng bán nước rửa bát trên phố Hàng Gà cho biết: “Đây là loại dung dịch hỗn hợp các chất hóa học do một số cơ sở dưới thị trấn Thổ Tang tự pha chế rồi mang xuống đây rao bán. Còn có độc hay không thì chúng tôi chịu. Chả biết hàm lượng độc tố thế nào, nhưng được cái rẻ”.

Được biết, người đến mua lẻ nước rửa bát ở đây rất ít. Chủ yếu là các nhà hàng, quán ăn mua về. “Một chai nước rửa bát thông thường khoảng 4 lít, được bán với giá 95.000 đồng thì ở đây, một chai 5 lít chỉ có giá 30.000 đồng. Một bài toán đơn giản người ta có thể tính được lời lãi như thế nào”, chị Phương cho hay.

Với nhiều người tiêu dùng, không phải ai cũng hiểu hết thành phần hóa học có trong chai nước rửa bát thông thường, chứ chưa nói đến những loại nước tẩy rửa trôi nổi ngoài thị trường. Với nước rửa chén thông dụng, nhiều nhà nghiên cứu về vệ sinh an toàn thực phẩm đã đưa ra cảnh báo. Nhiều người lầm tưởng nước rửa chén không gây hại nên rửa xong chỉ tráng lại qua loa.

Đe dọa sức khỏe

Theo PGS.TS. Phạm Duy Thịnh (Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), nước rửa bát thực chất là chất tẩy rửa.

Các loại nước rửa bát có thương hiệu uy tín, được Bộ Y tế chấp nhận thường là nước rửa bát làm từ chất hữu cơ. Còn loại nước rửa bát không rõ nguồn gốc xuất xứ thường làm từ những chất hóa học mà công thức pha chế của nó rất đơn giản, chỉ cần trộn chất hoạt động bề mặt có tính kiềm cực mạnh (NaOH, Na2SO3, Na3SO4), chất tạo đặc, chất tạo mùi và phẩm màu công nghiệp là đã có thể pha thành nước rửa bát dễ dàng. Những loại hóa chất này đều chưa qua kiểm định, lại dễ mua nên ai cũng có thể pha chế để bán với giá rẻ.

Nước rửa bát dởm, khi vào cơ thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người. Cụ thể là nếu ăn phải thức ăn đựng trong bát đĩa rửa chưa sạch, chất Natri hiđroxit sẽ tác động xấu đến dạ dày, ăn mòn miệng, làm chức năng của hệ men tiêu hóa bị suy giảm. Nếu để da tiếp xúc trực tiếp với hóa chất trong nước rửa bát, sẽ khiến da mỏng đi, dễ bị bào mòn, viêm da.

Trường hợp dùng lâu ngày sẽ dễ bị ung thư da do tế bào da bị phá hủy. Nếu ai hít quá nhiều và thường xuyên chất tạo mùi có trong nước rửa bát sẽ bị ảnh hưởng không tốt đến phổi, hệ hô hấp và hệ thần kinh, lâu ngày có thể bị đau đầu, khó thở, thở gấp...

Ngoài ra, nước rửa bát trôi nổi thường dùng toàn phẩm màu công nghiệp không có nguồn gốc rõ ràng, rất dễ gây ngộ độc nếu không được rửa thật kỹ với nước sạch.

Thông thường, các sản phẩm nước rửa bát an toàn, bảo đảm chất lượng thường ghi rõ thành phần, hàm lượng hóa chất, được pha chế cẩn thận và có chứng nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế, được Bộ Y tế chấp nhận cho lưu hành. Tuy nhiên, dù là nước rửa bát “xịn” nhưng chúng vẫn gây hại cho cơ thể nếu người sử dụng không biết dùng đúng cách.

Thiên Đức - Duy Thế