Cảnh báo nguy cơ bị lừa đảo khi giao dịch mua bán trên các sàn thương mại điện tử

Thương mại điện tử đang là một trong những lĩnh vực tiên phong của nền kinh tế số, tạo động lực phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Theo Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), đi kèm với sự tăng trưởng của thương mại điện tử Việt Nam, vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng được bày bán tràn lan trên các nền tảng giao dịch trực tuyến, các mạng xã hội xuyên biên giới đang ảnh hưởng trực tiếp tới người tiêu dùng, doanh nghiệp và sự lành mạnh của thị trường. 

Năm 2023, các bộ, ngành, lực lượng chức năng, đơn vị, địa phương phát hiện, bắt giữ, xử lý 146.678 vụ vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả (tăng 4,95% so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó, các đơn vị, địa phương phát hiện, bắt giữ 11.499 vụ mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu (giảm 3,73%); 129.713 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế (tăng 4,51%); 5.464 vụ sản xuất, mua bán, vận chuyển hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ (tăng 48%. 

Ngày 22/01/2024, lực lượng chức năng tỉnh Bình Dương đã phát hiện và đồng loạt kiểm tra 4 địa điểm sản xuất, buôn bán sữa do đối tượng làm chủ ở nhiều địa điểm tại Bình Dương và thành phố Hồ Chí Minh; phát hiện nhiều tang vật, ước tính giá trị lên đến 14,5 tỉ đồng.

Tại cơ quan chức năng, đối tượng thừa nhận hành vi lừa đảo; thuê một nhà xưởng ở khu phố Nội Hóa 1, phường Bình An, TP. Dĩ An và công nhân để sản xuất sữa bột giả nhãn hiệu nổi tiếng từ Australia, New Zealand và chưa được phép sản xuất tại Việt Nam. Sau khi làm thành phẩm sữa bột giả nhãn hiệu các thương hiệu nổi tiếng, đối tượng đăng thông tin chào bán trên các trang mạng xã hội và giao hàng qua hệ thống các công ty giao hàng tiết kiệm. 

Để tránh bị cơ quan chức năng phát hiện, trong vòng khoảng 01 tháng đối tượng sẽ đổi địa điểm sản xuất, kho chứa hàng. Nhằm tạo niềm tin cho khách hàng, cơ sở của đối tượng sẵn sàng cho khách hàng hàng đồng kiểm bằng cách quét mã QR code trực tiếp trên các lon sữa khi nhận được, bởi khi khách hàng quét mã này sản phẩm vẫn trả ra kết quả ra là hàng chính hãng. Hiện, lực lượng chức năng đang tiếp tục điều tra để xác minh các hành vi vi phạm.

Cũng với thủ đoạn tương tự, một đối tượng lừa đảo khác sử dụng hình thức mua bán hải sản trên mạng xã hội đã bị Công an tỉnh Quảng Ninh khởi tố. Để thực hiện hành vi lừa đảo, đối tượng sử dụng nhiều các tài khoản Facebook và Zalo "ảo" để gửi lời mời kết bạn với người khác nhằm mục đích làm quen; gửi ảnh và cung cấp thông tin về bản thân rằng làm nghề buôn bán, đánh bắt thủy, hải sản, có nhiều đầu mối, nguồn cung cấp hải sản tươi sống, giá rẻ.

Đối tượng còn sử dụng nhiều số điện thoại để gọi điện liên lạc trực tiếp với người mua và chia nhỏ số tiền lừa đảo được sang nhiều tài khoản ngân hàng khác nhau. Từ tháng Sáu đến tháng 12/2023, đối tượng này đã lừa đảo 07 người trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và chiếm đoạt trên 135,5 triệu đồng.

Trước thực trạng trên, Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông khuyến cáo người dân cần phải cẩn trọng hơn khi giao dịch mua bán hàng hóa không chỉ trên các trang mạng xã hội mà cả những sàn thương mại điện tử. Người dân nên lựa chọn những nền tảng uy tín và đăng ký pháp nhân và khai báo đầy đủ với cơ quan quản lý nhà nước.

Đồng thời, trước khi tiến hành đặt mua bất kỳ mặt hàng nào trực tuyến, người tiêu dùng cần tham khảo thêm giá cả sản phẩm, nhận xét, đánh giá của người mua trước, hoặc liên hệ trực tiếp với nhà bán hàng để hỏi đáp các thắc mắc.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo: "Để phòng tránh lừa đảo trực tuyến, Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân cẩn trọng hơn khi giao dịch mua bán hàng hóa trên mạng. Người dân cần kiểm tra và tìm hiểu kỹ thông tin về người bán; chỉ giao dịch khi đã xác nhận được mức độ uy tín của người bán hàng. Không chuyển tiền, thanh toán dưới mọi hình thức khi chưa xác định được uy tín của người bán và chất lượng của sản phẩm". 

PV (t/h)